Արմինֆո. Ռուսաստան կատարած այցի շրջանակներում Հայաստանի Հանրապետության պատվիրակությունն այցելել է Լենինգրադի ԱԷԿ-ի էներգաբլոկներից մեկը և ծանոթացել ռադիոակտիվ թափոնների (ՌԱԹ) վերամշակման համալիրին: Այցը տեղի է ունեցել 2022 թվականին մեկնարկած էներգետիկ և ոչ էներգետիկ նախագծերի ոլորտում ռուս-հայկական համագործակցության համալիր ծրագրի իրականացման շրջանակում, հաղորդում է "Ռոսատոմի" մամուլի ծառայությունը։
Տեխնիկական շրջագայության կազմակերպիչներն էին "Ռոսէներգոատոմ Կոնցեռն" ԲԸ-ն և "ՏՎԷԼ" վառելիքային ընկերությունը, որը հանդիսանում է ռուսական միջուկային ոլորտի ինտեգրատորը միջուկային օբյեկտները շահագործումից հանելու և հարակից ՌԱԹ-ների հետ վարվելու համար: Այն նաեւ կատարում է աշխատած միջուկային վառելիքի հետ վարվելու, ՌԱԹ-ի եւ միջուկային ու ռադիացիոն վտանգավոր օբյեկտների շահագործումից հանելու հարցերով ԱՊՀ երկրների բազային կազմակերպության գործառույթները:
Տեխնիկական շրջագայության ընթացքում Հայկական ԱԷԿ-ի ներկայացուցիչները ծանոթացել են միջուկային բեք-Էնդ և միջուկային ժառանգության վերացման բնագավառում ռուսական փորձին, իրավասություններին և տեխնիկական լուծումներին, այդ թվում ՝ միջուկային օբյեկտների շահագործումից հանմանը և ռադիոակտիվ թափոնների հետ վարվելուն:
«Լենինգրադի ԱԷԿ–ը «ՎՎԷՌ -1200» բլոկների ռեֆերենտ հարթակ է, որոնք Ռոսատոմը կառուցում է արտերկրում, ինչպես նաև առաջամարտիկ է էներգաբլոկները շահագործումից հանելու և ՌԱԹ-ի հետ վարվելու ոլորտում: 2018 և 2020 թվականներին դադարեցվել են ՌԲՄԿ-1000 - ի թիվ 1 և թիվ 2 բլոկները, դրանք շահագործման ռեժիմում են առանց գեներացման, պատրաստվում են հայեցակարգ և շահագործումից հանելու նախագիծ, որտեղ հիմնական խնդիրներն են ՌԱԹ-ի փոխադրրումը անվտանգ վիճակի, ակտիվության դասի նվազումը, ծավալների կրճատումը: Դրանում մեզ օգնում է Լենինգրադի ԱԷԿ-ի ՌԱԹ-ի վերամշակման ժամանակակից համալիրը, որը տասնյակ անգամ նվազեցնում է կուտակված թափոնների ծավալը։ Մենք պատրաստ ենք այդ փորձը կիսել այլ երկրների գործընկերների հետ", - ասել է Լենինգրադի ԱԷԿ-ի տնօրեն Վլադիմիր Պերեգուդան։ "Լենինգրադի ԱԷԿ - ում ցուցադրվեցին ՌԱԹ-ի հետ վարվելու ժամանակակից տեխնոլոգիաներ, որոնք կարող են հետաքրքրել հայ գործընկերներին ոչ միայն գործող Հայկական ԱԷԿ-ի ՌԱԹ-ի համալիրի արդիականացման, այլ նաեւ նոր գեներացնող հզորությունների կառուցման տեսանկյունից", - նշել է "ՏՎԷԼ" ԲԸ-ի շահագործումից դուրս բերման ծրագրերի տնօրեն Էդուարդ Նիկիտինը:
"Մենք նախատեսում ենք մեզ մոտ կառուցել ռադիոակտիվ թափոնների վերամշակման նմանատիպ համալիր ։ Ուստի շատ կարևոր և հետաքրքիր էր ուսումնասիրել Լենինգրադի ատոմակայանի փորձը և տեխնոլոգիան ։ Բացի այդ, ծանոթացանք կայանի ուսումնամարզական կենտրոնին, որտեղ պատրաստում են օպերատիվ անձնակազմ, վերանորոգողներ և այլ մասնագետներ։ Նոր ատոմային Էներգաբլոկների պլանավորված կառուցման ժամանակ մենք հույս ունենք, որ մեր մասնագետների մի մասը կպատրաստվի ԼԱԷԿ-ի ուսումնամարզական ստորաբաժանումում", - մեկնաբանել է "ՀԱԷԿ" ԲԸ գլխավոր տնօրենի առաջին տեղակալ - Հայկական ԱԷԿ-ի տնօրեն Մովսես Վարդանյանը: