Չորեքշաբթի, 6 Դեկտեմբերի 2023 11:04

Արմինֆո. ՀՀ Ազգային ժողովում դեկտեմբերի 6-ին մեկնարկել են 2024 թվականի պետական բյուջեի նախագծի վերջնական տարբերակի շուրջ քննարկումները:

 

Ինչպես իր ելույթում նշել է  ֆինանսների նախարար Վահե Հովհաննիսյանը, օրենքի նախագծի վերջնական տարբերակի վերաբերյալ ԱԺ պատգամավորներից ստացվել է 20 առաջարկ, որոնց մեծ մասը վերաբերել է այս կամ այն ծրագրի իրականացման ծախսերի ավելացմանը: Այդ առաջարկություններից 11-ը կամ ընդունվել են, կամ ընդունվել են ի գիտություն, 4-ը չեն ընդունվել: Ստացված նախաձեռնությունների արդյունքում անհրաժեշտություն է առաջացել փոփոխել պետական բյուջեի նախագծի նախնական տարբերակը՝ եկամուտների, ծախսերի և պակասուրդի գծով:

 

Այսպիսով, ինչպես ընդգծել Է նախարարը, 2024 թվականին ՀՆԱ-ի 7% աճի ապահովման պայմաններում Հայաստանի պետական գանձարանի եկամուտները կկազմեն 2 տրլն 723 մլրդ դրամ (ՀՆԱ - ի 25,9% - ը), իսկ ծախսերը ՝ 3 տրլն 206 մլրդ դրամ (ՀՆԱ-ի 30,5% - ը) ։ ՀՆԱ-ի դեֆլյատորի աճը կկազմի 4%՝ ս.թ. վերջին սպասվող 3,5% - ի և 2022թ. փաստացի 8% - ի դեպքում։ Ըստ փաստաթղթի, ՀՆԱ աճը հանրապետությունում կապահովվի, հիմնականում, տնտեսության հիմնական ճյուղերում ավելացված արժեքի հավելաճով. արդյունաբերության ոլորտում' 4.7%, գյուղատնտեսության ոլորտում' 3.5%, շինարարության ոլորտում' 8.9%, ծառայությունների ոլորտում'  7.9%, զուտ հարկերը' 7.3%: Պետբյուջեի համախմբված եկամուտները կկազմեն 2 տրլն 815,1 մլրդ դրամ (առանց միջբյուջետային փոխանցումների մուտքերի), համախմբված ծախսերը ՝ 3 տրլն 298 մլրդ դրամ (առանց միջբյուջետային մուտքերի): Համայնքների եկամուտները կանխատեսվում են 248.7 մլրդ դրամի չափով (այդ թվում ՝ պաշտոնական դրամաշնորհներ պետական բյուջեից):

 

Ընթացիկ ծախսերը կհասնեն 2 տրլն 511.2 մլրդ դրամի (ՀՆԱ-ի 23,9% - ը) ՝ 2022 թվականի արդյունքներով ակնկալվող 2 տրլն 091.3 մլրդ դրամի (ՀՆԱ-ի 22,1%) և 2022 թվականի փաստացի 1 տրլն 898.7 մլրդ դրամի (ՀՆԱ-ի 22,3% փոխարեն։

 

Ոչ ֆինանսական ակտիվների գծով ծախսերը կկազմեն 695,3 մլրդ դրամ (ՀՆԱ-ի 6,6%)՝ 2023 թվականի արդյունքներով ակնկալվող 562,1 մլրդ դրամի (ՀՆԱ-ի 5,9%) և 2022 թվականի 380,4 մլրդ դրամի (ՀՆԱ-ի 4,5%) դիմաց։

 

482,9 մլրդ դրամի դեֆիցիտը կֆինանսավորվի ինչպես ներքին ռեսուրսների հաշվին՝ 351,1 մլրդ դրամի չափով, այնպես էլ արտաքին աղբյուրներից՝ 131,8 մլրդ դրամի չափով։ Պետական գանձարանի 1 տրլն 723 մլրդ դրամ եկամուտներից 2 տրլն 613 մլրդ դրամը կկազմեն հարկային եկամուտները և պետական տուրքը (ՀՆԱ-ի 24,9%) ՝ նախորդ տարվա սպասվող 2 տրլն 277.8 մլրդ դրամի (ՀՆԱ-ի 24,1%) և 1 տրլն 962.5 մլրդ դրամի (ՀՆԱ-ի 23,1% - ը) դիմաց։ 22 մլրդ 276 մլն դրամ կկազմեն պաշտոնական դրամաշնորհները, 87 մլրդ 676 մլն դրամ՝ այլ եկամուտները։

 

Միջին գնաճը կանխատեսվում է 3.2%՝ 2023 թվականի վերջին սպասվող 2.2% - ի և 2022 թվականի փաստացի 8.6% - ի փոխարեն:

 

Հայաստանի պետական պարտքը կկազմի 5 տրլն 314 մլրդ դրամ (ՀՆԱ-ի 50,5%) ՝ 2023 թվականի վերջին սպասվող 4 տրլն 659 մլրդ դրամի (ՀՆԱ-ի 49,3%) և 2022 թվականի փաստացի 4 տրլն 659 մլրդ դրամի (ՀՆԱ-ի 49,2%) փոխարեն։ Կառավարության պարտքը կկազմի 5 տրլն 082.9 մլրդ դրամ (ՀՆԱ-ի 48.3% կամ 11 մլրդ 892 մլն դոլար՝ 2023-ի արդյունքներով ակնկալվող 4 տրլն 446.1 մլրդ դրամի (ՀՆԱ-ի 47%) կամ 10 մլրդ 910 մլն դոլարի և 2022-ի  3 տրլն 969.7 մլրդ դրամի կամ 10 մլրդ 086 մլն դոլարի դիմաց (ՀՆԱ-ի 46.7%)։

 

2024 թվականին կառավարության պարտքի մարման և սպասարկման համար կպահանջվի 805,2 մլրդ դրամ, որից 483,0 մլրդ դրամը կկազմեն պարտքի մարումը, իսկ 322,2 մլրդ դրամը ՝ տոկոսավճարները:

 

"Հայաստանի Հանրապետության բյուջետային համակարգի մասին" ՀՀ օրենքի 21-րդ հոդվածի 8.1-ին մասի պահանջներին համապատասխան՝ ՀՀ 2024 թվականի պետական բյուջեի նախագծի հաշվարկներում կիրառվել են նոյեմբերի 1-ի դրությամբ ՀՀ արժութային շուկայում ձևավորված արտարժույթի փոխարժեքները: Մասնավորապես, ԱՄՆ դոլարի հաշվարկային փոխարժեքն արձանագրվել է 402.39 դրամ/1դոլար, եվրոյի փոխարժեքը կազմել է 424.48 դրամ/1եվրո, ֆունտի սթերլինգի փոխարժեքը՝ 488.46 դրամ/1ֆս, չինական յուանի փոխարժեքը՝ 54.98 դրամ, իսկ ռուսական ռուբլու փոխարժեքը ՝ 4.33 դրամ։