Ուրբաթ, 22 Հուլիսի 2011 15:46
BTA-ն կողմնորոշվում է միայն վարկունակ հաճախորդներով
ԱրմԻնֆո. ԲՏԱ Բանկի գործադիր տնօրենի տեղակալ Գայանե Հայրոյանի հարցազրույցը ԱրմԻնֆո լրատվական գործակալությանը
Տիկին. Հայրոյան, համաշխարհային ճգնաժամի գլխավոր պատճառը լավագույն փորձագետներն ու վերլուծաբանները բացատրում են ռիսկերի հավասարակշռված քաղաքականության բացակայությամբ, ինչը միլիոնավոր անհուսալի վարկառուներին թույլ է տվել ստանալ երկարաժամկետ վարկեր: Ճգնաժամը հաղթահարելու համար բանկերը ողջ աշխարհում, ինչպես նաև Հայաստանում, սկսեցին բարելավել իրենց ռիսկ-մենեջմենտը, որի արդյունավետ գործիքներից մեկն էլ վարկային սքորինգն է: Ինչպե՞ս են ձեր բանկում գնահատում այդ համակարգերի արդյունավետությունը, և ինչպիսի՞ն է սքորինգային համակարգի առանձնահատկությունը ձեր բանկում:
Բանկերի համար սքորինգային համակարգերն ունեն հսկայական գործնական նշանակություն, քանի որ թույլ են տալիս վարկառուներին բաժանել`վճարունակների և անվճարունակների, ինչպես նաև վարկավորման հարցերում կիրառել ամենահավասարակշռված մոտեցումները: Ֆիզիկական անձ հանդիսացող վարկառուների համար սքորինգի համակարգը ԲՏԱ Բանկում ներդրվել է դեռևս 2009 թվականին, իսկ դրա առանձնահատկությունը կայանում է նրանում, որ վարկային գործի վերլուծության ընթացքում իրականացվում է հեռանկարային հաճախորդի սքորինգ, որի օգնությամբ գնահատվում է վարկառուի դեֆոլտի հնարավորությունն ապագայում, իսկ որպես կանոն, առաջիկա մեկ-երկու տարիների համար:
Վարկային պորտֆելի որակի բարելավման նպատակով բանկը վարկը տրամադրելիս կողմնորոշվում է հաճախորդի վարկունակությունով ու հեռանկարայնությունով: Մասնավորապես, բանկը մշտապես վերանայում է վարկավորման պայմանները և հաճախորդին ներկայացվող նվազագույն պահանջները: Վարկային հայտի քննարկման ընթացքին ընդգրկվում են բանկի մի շարք կառույցներ, որոնց փորձագիտական կարծիքն ամբողջովին հաշվի է առնվում լուծումներ կայացնելիս: Պարբերաբար իրականացվում է վարկային պորտֆելի վերլուծություն և դասակարգում, որի արդյունքներով փոփոխություններ են կատարվում վարկային պրոդուկտներում, ներքին կանոնակարգում, վարկերի տրամադրման և հաճախորդների պասարկման բիզնես-գործընթացներում, ինչպես նաև սահմանվում են տվյալ պրոդուկտների ու պորտֆելի սահմանաչափերը:
Ուրիշ ի՞նչ քայլեր է բանկը ձեռնարկում վարկային պորտֆելի բարելավման նպատակով: Կա՞ արդյոք բանկի պլաններում վարկային պորտֆելի դիվերսիֆիկացիա` ըստ տնտեսության ոլորտների:
Մենք ներդրում ենք վարկային ռիսկի գնահատման նոր մեթոդներ, անց են կացվում վարկային մասնագետների ուսումնական սեմինարներ, միջին և խոշոր վարկային հայտերը վերլուծելիս կեղծարարություններից խույս տալու համար ներգրավվում են տնտեսական անվտանգության դեպարտամենտի աշխատակիցները, առաջարկություններով հանդես ենք գալիս նաև դատարանական և արտադատարանական ռեֆորմների ուղղությամբ: Կուզենայի նշել, որ ինչպես նախորդ, այնպես էլ ընթացիկ տարում, բանկը վարկային պորտֆելի դիվերսիֆիկացման ուղղությամբ ձեռնարկում է կոնկրետ քայլեր, ընդ որում, ինչպես միջ-ոլորտային, այնպես էլ ներ-ոլորտային հատվածներում:
Մտադի՞ր է արդյոք բանկն առաջիկայում ակտիվացնել իր մասնակցությունը քարտային շուկայում:
Հաշվի առնելով ողջ աշխարհում, այդ թվում նաև Հայաստանւմ, քարտային բիզնեսի ինտենսիվ զարգացումը, <ԲՏԱ Բանկ> ՓԲԸ նույնպես ընդգծում է այդ հատվածի կարևորությունը և փորձում բանկային մյուս ծառայությունների հետ միասին զարգացնել նաև այս ուղղությունը:
Քարտային ծառայությունների զարգացման նպատակով վերջին ժամանակներում մեր բանկը ձեռնարկում է զգալի միջոցներ, որոնցից են, օրինակ, մեր բանկի նախկին և ներկայիս բարեխիղճ հաճախորդներին, ինչպես նաև մի շարք ընկերությունների աշխատողներին, արտոնյալ պայմաններով քարտային վարկավորումը: Կարևոր եմ համարում նշել, որ տարսկզբից բանկն սկսել է տրամադրել կենսաթոշակային պլաստիկ քարտեր, ընդ որում, անվճար, այսինքն, քարտի բացումը, սպասարկումը, փակումը և մնացած այլ ծախսերը բանկը վերցնում է իր վրա: Մենք ակնկալում ենք, որ կենսաթոշակառուները նույնպես կարող են գնահատել նաև <Կենսաթոշակային> նոր ավանդը, որը կենսաթոշակային տարիքի քաղաքացիներին առաջարկում է խնայողության ձեռնտու պայմաներ:
Բացի այդ, բանկը մտադիր է նոր ծառայություն ներդնել, որը կոչվում է SMS Բանկինգ, և որը բանկի հաճախորդներին հնարավորություն կտա դիտել բանկային հաշվի ընթացիկ մնացորդը, ստանալ հաշվի քաղվածքը, մարման ժամանակացույցներն ու արժույթների փոխարժեքները:
2011 թվականին, քարտային ծառայությունների զարգացման ծրագրի շրջանակներում նախատեսվում է 2 բանկոմատների, 15 POS-թերմինալների տեղադրում, նախատեսվում է նաև 6 POS-թերմինալների փոխարինում, որոնք տեղակայված կլինեն առևտրային և սպասարկման կազմակերպություններում:
Վարկավորման ո՞ր հատվածներում կկենտրոնանա բանկի գործունեությունն առաջիկա մեկ-երկու տարում:
Անհրաժեշտ եմ համարում նշել, որ ԲՏԱ Բանկը պարբերաբար ուսումնասիրում է այս կամ այն վարկի նկատմամբ շուկայում առաջացած պահանջարկը, գնահատելով դրա եկամտաբերությունը, հնարավոր ռիսկերը և վերլուծությունների արդյունքում փորձում է զարգացնլ վարկի այդ տեսակը: Սակայն, ներկայումս դժվար է ընդգծել այս կամ այն սպառողական վարկավորման կարևորությունը և առաջիկա երկու տարիների համար պլանավորել դրա զարգացումը: Վստահությամբ կարող ենք միայն նշել, որ հաշվի առնելով բանկի դրամական ռեսուրսների կառուցվածքը, առաջիկայում հնարավորին չափով կզարգանա արտարժութային վարկավորումը:
Պատասխանելով վարկային քաղաքականության վերաբերյալ հարցին, կնշեի, որ այսօր բանկը տրամադրում է Հայաստանի բանկային համակարգում գոյություն ունեցող վարկային պրոդուկտների ողջ փունջը: 2011 թվականին նախատեսում ենք մեր ուշադրությունը կենտրոնացնել արդեն գործող պրոդուկտների զարգացման վրա, քանի որ ձգտում ենք բարձրացնել դրանց արդյունավետությունը, այն ավելի ու ավելի մատչելի դարձնելով մեր հաճախորդներին: Նախատեսում ենք մշակել ու ներդնել նաև պրոդուկտներ, որոնց մասին խոսելը դեռ վաղ է: Այս տարի ֆիզիկական անձանց վարկավորումը կիրականացվի ելնելով վերջիններիս սպառողական կարիքներից, ինչպես նաև անհատ ձեռներեցության ֆինանսավորման նպատակներից: Վարկային պորտֆելի աճը տեղի կունենա սպառողական վարկավորման հաշվին, խոսքը գնում է կարճաժամկետ սպառողական վարկերի, ինչպես նաև բնակարան գնելու, կառուցելու կամ վերանորոգելու նպատակով տրամադրվող միջնաժամկետ և երկարաժամկետ վարկերի մասին:
Բանկը մտադիր է կենտրոնանալ նաև ապրանքներ ու ծառայություններ արտահանող-ներմուծող ընկերությունների վարկավորման վրա: Բացի այդ, մեծ ուշադրություն կդարձվի արտադրության ոլորտին: Արտադրող ընկերությունների նկատմամբ բանկի վարկային քաղաքականությունը հետագայում ենթադրում է ինչպես տոկոսադրույքների իջեցում, այնպես էլ վարկավորման ժամկետների մեծացում: Յուրաքանչյուր հաճախորդի նկատմամբ բանկը կկիրառի առավելագույն ճկունություն:
Վարկային պորտֆելի ինչպիսի՞ աճ եք նախատեսել տարեվերջին:
Այս տարի մտադիր ենք վարկային պորտֆելը մեծացնել 50%-ով, մինչև 6.4 մլրդ.դրամ, դրանով իսկ փոխհատուցելով վերջին երկու տարիների կորուստները: Ավանդների պորտֆելը կմեծանա մինչև 2.4 մլրդ.դրամ, իսկ բանկի շահույթը, ըստ մեր գնահատականների, կկազմի մոտ 360.2 մլն.դրամ: Կնշեի, որ բանկի համար 2010 թվականին ամենաբարենպաստը սպառողական վարկավորման և ՓՄՁ ոլորտներն էին, որոնց բաժինն ընդհանուր վարկային պորտֆելում տարեվերջին համապատասխանաբար կազմեց 21.5% և 22%: Կուզենայի նաև ընդգծել, որ վարկային պորտֆելի հիմնական աճն ապահովվեց հատկապես այս ոլորտների վարկավորման հաշվին:
Ի՞նչ է նախատեսում բանկի ռազմավարական զարգացման ծրագիրը:
Բանկի ռազմավարական զարգացման ծրագիրն ընդգրկում է որակի բարձրացում և վարկային պորտֆելի աճ: Մենք նախատեսում ենք փոխել ինչպես վարկային պորտֆելի կառուցվածքը (ՓՄՁ և մանրածախ բիզնեսի օգտին), այնպես էլ վարկը տրամադրելիս որոշումներ ընդունելու մոտեցումները: Վարկային պորտֆելի աճի հաշվին նախատեսում ենք ակտիվները մինչև տարեվերջ հասցնել 11.5 մլրդ.դրամի, ինչպես նաև 56.9%-ով մեծացնել ներքին աղբյուրներից ներգրավված միջոցների ծավալները:
Միջոցների ներգրավման ընթացքում հիմնական խնդիրները կլինեն հաճախորդների մոտ Բանկի ծառայություններից օգտվելու երկարաժամկետ նախապատվությունների ձևավորումը, հաճախորդների պահանջների բավարարումը` կապված իրացվելիության, ծառայությունների եկամտաբերության և հուսալիության հետ, ինչպես նաև ընտրելու հնարավորության ընձեռնումը ավանդների արդյունավետ ձևերի միջև, ապահովելով ներդրվող միջոցների աճը և կուտակումը: Միջոցների ներգրավման ոլորտում, ավանդական մեթոդներին զուգահեռ, հետագայում նախատեսված է նաև ավանդային և վարկային գործիքների սպեցիֆիկ համակցության կիրառումը, ինչպես նաև որպես ֆինանսավորման լրացուցիչ աղբյուր` երկարաժամկետ պարտատոմսերի թողարկումը:
Ավանդային գործիքների կիրառմանը զուգահեռ, որոնք նախատեսված են վճարունակ հաճախորդների անհատական սպասարկման համար, կառաջարկվեն այնպիսի ավանդային գործիքներ, որոնք ուղղված կլինեն բնակչության ավելի լայն խավերին: Բանկի հաճախորդների պահանջներն առավելագույնս բավարարելու համար բանկային ծառայությունների ու գործիքների ողջ բազմազանությունը Բանկի եկամուտների կազմում դիտարկվում է որպես ոչ-տոկոսային բաղադրիչի ապահովման աղբյուրներից մեկը: Շուկայական տոկոսադրույքների էական տատանումների դեպքում, որպես կայունության և հուսալիության լրացուցիչ ռեզերվ, դրա զարգացման գործընթացում առաջնային կլինի տրամադրվող ծառայությունների ծավալների մեծացումը` սպասարկման ստանդարտ և անհատական մակարդակների բարձրացմանը զուգահեռ` վերջիններիս ինքնարժեքի նվազեցումով:
2011 թվականին, ունակ և որակյալ աշխատակիցների, հավատարիմ գործընկերների և լավ հաճախորդների օգնությամբ, հաջորդող տարիները բանկի համար կլինեն ավելի հաջողակ, և մենք նախատեսում ենք 2012 թվականին ստանալ 723.4 մլն.դրամ, իսկ 2013 թվականին` 1.086 մլրդ.դրամ շահույթ:
Տիկին Հայրոյան, կիսվեք, խնդրեմ, երկրի մարզերում մասնաճյուղերի ցանցի ընդլայնման վերաբերյալ Ձեր պլանների մասին:
Ներկայումս բանկն ունի 6 մասնաճյուղ, որոնցից 5-ը գտնվում է Երևանում, իսկ 1-ը` Գյումրիում: Մեզ համար 2011թվականի գլխավոր խնդիրներից մեկն էլ մասնաճյուղերի ցանցի արդյունավետության ու եկամտաբերության բարձրացումն է: Այս տարի մեր ուշադրությունը կկենտրոնացվի սպասարկման պրոցեդուրաների ու արագության աշխատանքների վրա, հետևաբար, մասնաճյուղերի ցանցի զարգացմանն ու ընդլայնմանը բանկը ձեռնամուխ կլինի 2011 թվականի չորրորդ եռամսյակից:
Զրույցը վարեց Էլիտա Բաբայանը
ԱՎԵԼԱՑՆԵԼ ՄԵԿՆԱԲԱՆՈՒԹՅՈՒՆ