Երկուշաբթի, 3 Մարտի 2014 12:51
ՎՏԲ-Հայաստան Բանկը Հայաստանում հիփոթեքի զարգացումը տեսնում է այն արժեթղթավորելու միջոցով
ԱրմԻնֆո. Հիփոթեքային վարկավորման շուկայի զարգացումը Հայաստանում հնարավոր է միայն հիփոթեքային արժեթղթերի թողարկման միջոցով: ԱրմԻնֆո գործակալությանը նման կարծիք է արտահայտել ՎՏԲ-Հայաստան Բանկի Մանրածախ բիզնեսի դեպարտամենտի մասնագետ Տաթևիկ Բադալյանը, մեկնաբանելով Հայաստանի անշարժ գույքի շուկայի լճացումն ու դրա հիմնական պատճառները:
Հիփոթեքային պարտատոմսերի արժեթղթավորումը կամ սեկյուրիտիզացիան, գտնում է փորձագետը, ունիվերսալ մեխանիզմ է հանդիսանում` բնակարային շինարարության ոլորտին երկար փողերի հոսքեր ապահովելու առումով, ինչպես նաև ապահովում է Հայաստանի հիփոթեքային շինարարության վերաֆինանսավորման կայունությունը: Տ.Բադալյանը նաև հայտնել է, որ երկրում ստեղծված սոցիալ-տնտեսական և ժողովրդագրական պայմաններում, նաև աճող արտահոսքի հետ միասին, հիփոթեքային արժեթղթերի շուկայի զարգացումը Հայաստանում առաջիկա հեռանկարում հնարավոր չի համարում:
ՎՏԲ-Հայաստան Բանկի մասնագետը նկատել է, որ դոլարային ռեսուրսների արժեքը Հայաստանի բանկային համակարգում դեռևս մնում է բարձր, ընդ որում, առաջին հերթին «դոլարային» հիփոթեքային ծրագրերի բացակայության պատճառով. Ֆոնդավորող կազկակերպությունների (օրինակ, Ազգային հիփոթեքային ընկերությզն), ինչպես նաև միջազգային համապատասխան ծրագրերի սամանափակ քանակության պատճառով: «Հիփոթեքային դոլարային վարկերի տոկոսադրույքների իջեցումը հնարավոր կլինի միզյն այն ժամանակ, երբ շուկայում կաճի արտարժութային էժան ռեսուրսների նկատմամբ առաջարկը`ֆոնդավորող կազմակերպությունների կողմից, որոնք արվում են հիփոթեքային վարկավորման նպատակով»,-ճշգրտել է փորձագետը:
Տ.Բադալյանն ընդգծել է, որ հիփոթեքային վարկավորումը հանդիսանում է ՎՏԲ-Հայաստան Բանկի մանրածախ բիզնեսի զարգացման կարևորագույն ուղղություններից մեկը, միաժամանակ հանդիսանալով նաև բանկի պրոդուկտների տեսականում ամենացածր մարժա ունեցող պրոդուկտը: «Պատճառը կայանում է նրանում, որ, ունենալով երկրում հաճախորդների ամենալայն բազան` մոտ 400 հազ.ֆիզիկական անձանց, բանկն իր առջև նպատակ է դրել բավարարել հաճախորդների հիմնական պահանջները, ընդ որում, հիմնական վարկային, ավանդային և քարտային պրոդուկտներով»: Ըստ անշարժ գույքի շուկայի փորձագետների, այդ շուկայի ռեանիմացիայի միակ միջոցը դոլարային վարկերի տոկոսադրույքների 3-4% իջեցումն է, առանց մարժայի էական կորուստների, ինչին բանկերը չեն ցանկանում գնալ:
Ըստ ԱրմԻնֆո գործակալության` Հայաստանի առևտրային Բանկերի Ռենկինգի, Հայստանի բանկերի միագումար հիփոթեքային պորտֆելը 2014 թվականի հունվարի 1-ի դրությամբ կազմել է 144 մլրդ դրամ (355 մլն դոլար), տարեկան կտրվածքով աճելով 12%: Վերջին երկու տարիներին հիփոթեքային վարկավորումը Հայաստանում աճել է գրեթե մեկ երրորդով, իսկ երեք տարում` գրեթե 60%: Հիփոթեքային ընդհանուր պորտֆելի կառուցվածքում ՎՏԲ-Հայաստան Բանկի մասնաբաժինը 2013 թվականի արդյունքներով կազմել է 16 մլրդ դրամ (2 տեղը շուկայում):