Արմինֆո. 2017 թվականից բանկերի նվազագույն կապիտալի չափերի նորմատիվի խստացման համատեքստում այսօր հայտարարվել է հայկական բանկերի առաջին միաձուլման մասին, ՀԱՅԷԿՈՆՈՄԲԱՆԿ-ին է միանում ԲՏԱ ԲԱՆԿ (Հայաստան)-ը: Այս մասին ԱրմԻնֆո գործակալությանը տեղեկացվել է ՀԱՅԵԿՈՆՈՄԲԱՆԿ-ի մամուլի ծառայությունից: Նշվում է, որ ԲՏԱ (Հայաստան) Բանկում ավարտվեց ՀԱՅԷԿՈՆՈՄԲԱՆԿ-ի կողմից անցկացվող ֆինանսական և իրավական աուդիտը: Ալմաթի քաղաքում ՀԱՅԷԿՈՆՈՄԲԱՆԿ-ի և Ղազախստանի ԲՏԱ ԲԱՆԿ-ի ղեկավարների միջև ստորագրվեց երկու բանկերի միացման հուշագիր` ԲՏԱ ԲԱՆԿ (Հայաստան)-ը ՀԱՅԷԿՈՆՈՄԲԱՆԿ-ին միացնելու նպատակով: Ստորագրված հուշագիրը թույլ կտա երկու կողմերին սկսել բանկերի միացմանն ուղղված գործողությունները` հրավիրել բաժնետերերի ժողովներ և ստանալ գործընթացի իրականացման համար անհրաժեշտ ԿԲ թույլտվությունները:
Ինչպես նշում են ԱրմԻնֆո գործակալության ֆինանսական տեղեկատվության ծառայության վերլուծաբանները, ԲՏԱ ԲԱՆԿ (Հայաստան)-ի ՀԱՅԷԿՈՆՈՄԲԱՆԿ-ի կապիտալների միաձուլումը հնարավորություն է տալիս ընդհանուր կապիտալը բարձրացնել ընդամենը 5.5 մլրդ.դրամով, մինչև 16.4 մլրդ.դրամ, իսկ մինչև նորմատիվային 30 մլրդ.դրամը, որն ուժի մեջ է մտնում 2017 թվականից, դեռ պակասում է 14 մլրդ.դրամ: Նշված միաձուլմանը նախորդել էին 2 կապիտալիզացիաները 2015 թվականի առաջին կիսամյակում, երբ մարտին հիմնական բաժնետերերերից` Էդուարդ Սուքիասյանը կապիտալը համալրեց 1.2 մլրդ.դրամով, երկարաժամկետ սուբօրդինացված վարկի տեսքով, իսկ ապրիլի կեսերին կապիտալը 3.6 մլրդ.դրամով համալրեցին Խաչատուր և Սարիբեկ Սուքիասյանները: Այս ֆոնի վրա Հայէկոնոմբանկի համար պակաս կարևոր չէր նաև կապիտալին ՎԶԵԲ մասնակցությունը ևս 5 տարով երկարաձգելը, որի մասնաբաժինն այժմ սկսեց կազմել 20%, նախկին` 25%+1 բաժնետոմսի փոխարեն:
2015 թվականի հոկտեմբերի 1-ի տվյալներով, ՀԱՅԷԿՈՆՈՄԲԱՆԿ ԲԲԸ մեծամասնական բաժնետերերն են` ՎԶԵԲ-ը` 20%, Սարիբեկ Սուքիասյանը`22,6%, Խաչատուր Սուքիասյանը` 19.5%, Ռոբերտ Սուքիասյանը` 15.3% և Էդվարդ Սուքիասյանը` 2.1%: Բանկի բաժնետերերի ընդհանուր թիվը նույն օրվա դրությամբ կազմել է 1419, որից ոչ ռեզիդենտներ են 20-ը, 32.4% բաժնեմասով: Բանկի բաժնետերերից 1153-ը ֆիզիկական անձինք են, որոնց ընդհանուր մասնակցությունը բանկի կապիտալին կազմում է 70,66%: Ըստ ԱրմԻնֆո գործակալության` Հայաստանի բանկերի ֆինանսական վարկանիշների, ՀԱՅԷԿՈՆՈՄԲԱՆԿ-ի կապիտալի ընդհանուր կառուցվածքում կանոնադրական կապիտալը կազմել է 21,4%, կուտակված շահույթը` 23%, մնացածը կազմում են պահուստները: 1992-ից մինչև 2011 թվականը, բացառությամբ 1995-ի, բանկն ամեն տարի վճարում էր շահաբաժիններ, թեև շահաբաժինների չափերն այդ ժամանակահատվածում մի քանի անգամ կրճատվեցին: 2012 թվականից բաժնետերերը շահաբաժիններին գերադասեցին շահույթը բանկի զարգացմանն ուղղելը: 2015 թվականի առաջին 9 ամիսները ՀԱՅԷԿՈՆՈՄԲԱՆԿ-ը եզրափակել է շահույթով, որը, սակայն, տարեկան մակարդակով նվազել է 38.4%:
ԲՏԱ Բանկը (Հայաստան)-ը հանդիսանում է ղազախական ԲՏԱ Բանկի «դուստրը», և հայկական շուկայում գործում է 2005 թվականի հունիսի 21-ից: 2015 թ. հոկտեմբերի 1-ի դրությամբ բանկն ուներ 5 մասնաճյուղ, որից 4-ը`Երևանում: Բանկն ունի 131 աշխատակից: 2015 թվականի հոկտեմբերի 15-ի դրությամբ ԲՏԱ Բանկ (Հայաստան)-ի բաժնետերերն են` «ԹուրանԱլեմ» Բանկը (Ղազախստան) - 64.9%, ավստրիական ZRL Betaligunds ընկերությունը - 31.1%, «ԱՄԿ Ինվեստ» նախագծա-շինարարական ընկերությունը - 4%: Ըստ ԱրմԻնֆո գործակալության` ֆինանսական վարկանիշի, 2015 թվականի հոկտեմբերի 1-ին բանկի ընդհանուր կապիտալը կազմել է 5.5 մլրդ դրամ: Դրա կառուցվածքում կուտակված կորուստը կազմել է 20% կամ 1,1 մլրդ դրամ, տարեկան աճը` 10.2%:
Նշենք, որ ՀԱՅԷԿՈՆՈՄԲԱՆԿԸ - նախկին ՀԽՍՀ-ի Ժիլսոցբանկն է, որը պետական բանկերից առաջինը վերակազմավորվեց և վերանվանվեց բաժնետիրական բանկի, Կենտրոնական բանկում գրանցվելով 1991 թվականի օգոստոսի 26-ին, Թիվ №1 Լիցենզիայի ներքո, ստանալով բաց բաժնետիրական ընկերության (ԲԲԸ) կարգավիճակ: 1997 թվականին Հայէկոնոմբանկի կանոնադրական կապիտալն արմատապես փոխվեց, քանի որ կապիտալին ներգրավվեցին նաև «Սիլ կոնցեռն»-ի հիմնադիրները` Սուքիասյանների ընտանիքը, ինչի շնորհիվ հաջողվեց լուծել կապիտալիզացիայի պրոբլեմը, զգալի ավելացնելով կանոնադրական կապիտալը: 2004 թվականին պայմանագիր կնքվեց ՎԶԵԲ-ի հետ, այդ ինստիտուցիոնալ ներդրողին ներգրավելով բանկի կապիտալին, և այդ գործընթացն ավարտվեց 2005 թվականին, ինչի արդյունքում ՎԶԵԲ-ը դարձավ բանկի 25%+1 բաժնետոմսի տիրապետող: 2015 թվականի հոկտեմբերի 1-ի դրությամբ բանկի հաճախորդների բազան կազմված էր ավելի քան 130 հազար ֆիզիկական և իրավաբանական անձանցից, իսկ բանկի աշխատակիցների թիվը կազմում էր` 868: ՀԱՅԷԿՈՆՈՄԲԱՆԿՆ ունի 40 մասնաճյուղ, որից 19-ը գտնվում էԵրևանում, 20-ը` Հայաստանի մարզերում, իսկ 1-ը` ԼՂՀ-ում:
Հիշեցնենք, որ հայկական բանկերը ներկայումս զբաղված են կապիտալի համալրմամբ, որպեսզի կատարեն Կենտրոնական բանկի պահանջը, որի համաձայն, 2017 թվականի հունվարի 1-ից բանկերի ընդհանուր կապիտալի նվազագույն չափը պետք է լինի 30 մլրդ. դրամ, ներկայիս` 5 մլրդ. դրամի փոխարեն: Այսօր Հայաստանում գործում է 21 բանկ, որոնց մեծ մասը պետք է մինչև 2017 թվականը կարողանա համալրել ընդհանուր կապիտալի պահանջվող մակարդակը, քանի որ առայժմ միայն 5 բանկեր են ապահովել այդ պահանջը, որոնց կապիտալը գերազացում է 30 մլրդ.դրամը: