Չորեքշաբթի, 9 Դեկտեմբերի 2015 20:50

Արմինֆո. ՀՀ Կենտրոնական բանկը հերթական անգամ արագացրել է Հայաստանի 2015 թվականի տնտեսական աճի կանխատեսումը, դեպի արագացման կողմը, նախորդ` 2.8-3.6%-ի փոխարեն սահմանելով 3.2-3.9%: Այդ կանխատսումը բերված է ՀՀ ԿԲ 2015 թվականի 4-րդ եռամսյակի Դրամավարկային քաղաքականության ծրագրում: Երրորդ եռամսյակի ծրագրում ԿԲ կանխատեսւոմն արագացրեց` 1.6-2.6%-ից մինչև 2.8-3.6%, 2-րդ եռամսյակում` 0.4-2%-իդ մինչև 1.6-2.6%:

Կանխատեսման վերանայումը պայմանավորված էր նրանով, որ առաջին կիսամյակում արդյունաբերության և ծառայությունների մատակարարման ծավալները որոշ առումով գերազանցեցին սպասելիքները: Դրա հետ մեկտեղ, ներքին պահանջարկի անկման ֆոնի ներքո տնտեսական աճը 2015-ին կապահովվի բացառապես արտահանման ավելացման հաշվին:

2016 թվականին տնտեսական աճի տմպերը կդանդաղեն մինչև 1.6-2.7%, ինչը պայմանավորված կլինի համախառն գյուղատնտեսական ապրանքների և արդյունաբերական ապրանքների արտադրության դանդաղումով, ինչպես նաև ծախսերի ցածր մակարդակի պահպանումով, հակառակ ներքին և արտաքին պահանջարկի աճին, որն ակնկալվում է ՌԴ-ից տրանսֆերտների աճի արդյունքում` Հայաստանի գործընկեր-երկրների տնտեսությունների որոշակի ակտիվացումով և դրամավարկային պայմանների մեղմացումով: Նախորդ կանխատեսումներոում ԿԲ ակնկալում էր 2016-ին տնտեսական աճի արագացում` 1.4-2.8%-ից մինչև 2.5-3.4%:

2017-ին տնտեսական աճի տեմպերը կարագանան մինչև 3-4.5%`արտահանման և ներդրումների խթանման կառավարության ծրագրերի, արտաքին տնտեսական իրավիճակի աստիճանաբար բարելավման և ենթակառուցվածքային բարեփոխումների շնորհիվ: 2017-ին տնտեսական աճը հիմնականում կապահովվի արտահանման աճի ապահովման հաշվին:

Հաշվի առնելով տնտեսական աճի դանդաղումը Հայաստանի գործընկեր-երկրներում, անորոշությունների խորացման ֆոնի ներքո, ինչպես նաև դրանից բխող օտարերկրա ներդրումների հոսքերի դանդաղումը և երկրում պահպանվող տնտեսական ցածր ակտիվությունը, երկարաժամկետ հեռանկարում Հայաստանի տնտեսական աճը ակնկալվում է` 4-5%:

Ըստ ԿԲ նորացված ծրագրի, արդյունաբերական հատվածում 2015-ի սպասվում է 6-6.4% աճ, նախկինում կանխատեսված` 4-4.5%-ի փոխարեն: Կանխատեսումը վերանայվել է դեպի արագացում, հաշվի առնելով լեռնահումքային արդյունաբերության սպասվածից բարձր աճը: 2015-ին Թեղուտի հանքավայրի շահագործումը և նոր շուկաներ դուրս գալը նույնպես կնպաստի կանխատեսվող տնտեսական աճին: Կանխատեսվող հորիզոնում արդյունաբերության աճը կկազմի 4-5.5%, ինչին հիմնականում կնպաստեն մի շարք ներդրումանին նախագծերի իրականացումը, ինչպես նաև արտահանման օժանդակության ուղղությամբ կառավարության քաղաքականությունը:

Կանխատեսումը շինարարության ոլորտում 2015-ին վերանայվել է դեպի անկում: Մասնավորապես, ԿԲ սպասում է այդ հատվածի 2-3% կրճատում, նախկինում կանխատեսված` 1-1.5% փոխարեն: Կանխատեսման վերանայման պատճառն այն էր, որ առաջին եռամսյակում արձանագրված աճի տեմպերը չարդարացրին սպասելիքները: ԿԲ սպասում է, որ ներդրումային ցածր ակտիվության պայմաններում շինարարական ընկերոթյունները կկրճատեն իրենց ծավալները: Դրան զուգահեռ կկրճատվեն նաև պետական միջոցներով շինարարոթյունների ծավալները: Կանխատեսվող հորիզոնում այս հատվածում պահանջարկի և առաջարկի միջև հավասարակշռության վերացումը թույլ կտա ապահովել 1-2% աճ, նախկինում կանխատեսված` 1.5-2.5% փոխարեն: Աճի ցուցանիշը կապահովվի խոշոր շինարարական նախագծերի հաշվին, որոնք ուղղված կլինեն ենթակառուցվածքային բարելավումնրին, ինչպես նաև մասնավոր ներդրողների հաշվին:

Ծառայությունների ոլորտի աճի կանխատեսումները բարելավվել են` 1.4-1.8%, նախկինում կանխատեսված` 1-1.5% փոխարեն: ԿԲ նշում է, որ սպասվող աճը զիջում է վերջին տարիների միջին կշռված ցուցանիշներին: Կանխատեսվող հորիզոնում ԿԲ այս ոլորտում կանխատեսում է 3.5-4.5% աճ, նախկին` 4-5% փոխարեն, ինչին նպաստում են ներքին պահանջարկի աստիճանաբար վերականգնումը և ակնկալվող աճը տուրիզմի ոլորտում:

Գյուղատնտեսության ոլորտում 2015-ի կանխատեսումը մնացել է անփոփոխ` 10.5-11.5%, նախկին` 6.5-7.5%-ի փոխարեն: Նշված աճը կապահովվի բուսաբուծության բարձր տեմպերի պահպանման, ինչպես նաև ձկնաբուծության և անասնապահության դանդաղ աճի հաշվին: Կանխատեսվող հորիզոնում գյուղատնտեսության ոլորտում արագացումը կարող է կազմել 5-6%, ընդ որում, համեմատաբար բարձր տեմպերի պահպանումը միջնաժամկետ հեռանկարում պայմանավորված կլինի ջերմոցային տնտեսոթյունների ցանցի ընդլայնումով, ցանքատարածքների ավելացումով, բերքատվության բարձրացումով և անասունների գլխաքանակի ավելացումով, ինչպես նաև արտահանումայիհ լոգիստիկայի բարելավումով:

Ավելի վաղ, Արժույթի միջազգային հիմնադրամը կտրուկ փոխել էր Հայաստանի տնտեսության աճի կանխատեսումը` լճացումից մինչև 2.5% աճ, 2016-ին դանդաղելով մինչև 2.2%: Ըստ Համաշխարհային բանկի (ՀԲ) վերջին կանխատեսման, Հայաստանի տնտեսական աճը 2015 թ. կլինի 0.8%, նախկինում կանխատեսված 3.3%-ի փոխարեն: Վերակառուցման և Զարգացման Եվրոպական բանկը (EBRD) իր կանխատեսումը զրոյից իջեցրեց մինչև մինուս 1,5%, Ասիական զարգացման բանկի կողմից Հայաստանի 2015 թվականի ՀՆԱ-ի կանխատեսումը կազմել էր 1.6%, իսկ Եվրասիական զարգացման բանկը` 0,8%: Moody`s միջազգային վարկանիշային գործակալությունն իր վերջին զեկույցում Հայաստանի ՀՆԱ աճը կանխատեսել էր 2,3%, իսկ Fitch-ը վերանայեց իր կանխատեսումը, դեպի 1.5% աճի կողմը, նախկինում կանխատեսված դանդաղ ռեցեսիայի և ՀՆա-ի 0.5% անկման փոխարեն:

ՀՀ Կենտրոնական բանկի կանխատեսման, 2015 թ., տնտեսական աճը Հայաստանում կարագանա` 2.8-3.6%, նախորդ` 1,6-2.6% դանդաղման կանխատեսման փոխարեն: 2016 թ. տնտեսական աճը կմնա գրեթե նույն մակարդակի վրա` 2.5-3.4%, բայց 2017-ից կսկսի աստիճանաբար արագանալ` 3,5-4.5%:

«Հայաստանի Հանրապետության 2015 թվականի պետական ​​բյուջեի մասին» Օրենքով երկրի ՀՆԱ-ի աճը կանխատեսվում է 4.1%, իսկ գնաճը` 4% (± 1,5%), ՀՆԱ-ի անվանական մեծությունը` 4867,5 մլրդ.դրամ, իսկ ՀՆԱ-ի դեֆլյատորը` 3.3%: ՀՀ Ազգային վիճակագրական ծառայության տվյալներով, տնտեսական ակտիվությունը Հայաստանում 2015 թվականի հունվար-հուլիսին աճել է 4.2%, իսկ միայն հուլիսին` 9.2%: