Երբ Իրան-Հայաստան գազատարը դարձավ Գազպրոմի սեփականությունը, Հայաստանն անմիջապես կորցրեց արդյունավետ տնտեսական քաղաքականություն վարելու իր այլընտրանքային հնարավորությունը

Արմինֆո. Հայաստանը հրաժարվեց արդյունավետ տնտեսական քաղաքականություն վարելու իր այլընտրանքային հնարավորությունից, երբ Իրան-Հայաստան գազատարն անհայտ պատճառներով դարձավ Գազպրոմի սեփականությունը: Տնտեսական լրագրողների ակումբի ևKondard Adenauer Stiftung ընկերության նախաձեռնությամբ Հայաստանի տնտեսության մարտահրավերների թեմայով կազմակերպված մամուլի ասուլիսում փետրվարի 17-ին նման կարծիք է հայտնել տնտեսագետ Վահագն Խաչատրյանը:

Նրա խոսքով, «Գազպրոմ» ԲԲԸ-ն իր դիրքերը շուկայում դեռ պահպանում է միայն այն պատճառով, որ ՌԴ-ն իր վրա է վերցրել է այդ ընկերության պրոբլեմների ողջ բեռը: Ստեղծված իրավիճակը տնտեսագետը մեկնաբանում է որպես ՌԴ կողմից անարդյունավետ տնտեսական քաղաքականության իրականացում, ինչը հիմնականում կապված է նավթի և գազի գներից կախվածության մեջ, որն էլ որպես հետևանք անդրադառնում է նաև Հայաստանում ընթացող տնտեսական գործընթացների վրա:

«Իրան-Հայաստան գազատարը, 750 մմ տրանագծով, պետք է գնար մինչև Հրազդանի 5-րդ բլոկ, իսկ այդ բլոկի վերականգնման աշխատանքները, մասնավորապես, վերջնական շինարարական աշխատանքները և տեխնոլոգիական ներդրումները պետք է իրականացվեին իրանական 240-300 մլն.դոլարի ներդրումների հաշվին: Իրանը կարող էր մեզ մատակարարել գազ, ինչի դիմաց մենք Իրան կարտահանեինք էլեկտտրաէներգիա»,-մեկնաբանել է փորձագետը:

Վ.Խաչատրյանը նշել է, որ Հայաստանում այսօրվա գազի գների պատճառով հարվածի տակ են հայտնվել ջերմոցային տնտեսությունները: Նրա խոսքով, այդ տնտեսությունների 80%-ը դարձել է անվճարունակ, քանի որ դրանց արտադրանքի ինքնարժեքի հիմնական մասը ձմռան ընթացքում կազմում է գազը: Դրա համար էլ ոլորտը գտնվում է անկման մեջ:

Նրա կարծիքով, Հայաստանը կարող է գազ ստանալ երկու անգամ ավելի պակաս գնով (120 դոլար հազար խոր.մետրի դիմաց), բայց պրոբլեմը, ըստ Խաչատրյանի, թաքնված է քաղաքական դաշտում: «ԵԱՏՄ շրջանակներում այս հարցը կարելի է լուծել: Մաքսային միությունը ոչ մի կերպ չի խոչընդոտում դրան, բայց սկզբում պետք է կարգավորել հանրապետության ներսի չլուծված պրոբլեմները»,-եզրափակել է նա:

Հիշեցնենք, որ 2015 թվականի փետրվարին ՀՀ կառավարությունը ռուսական կողմի հետ քննարկել է մատակարարվող գազի դիմաց հաշվարկները ռուբլիով իրականացնելու հնարավորությունը: Հայաստանը մատակարավող գազի դիմաց ռուսական կողմից տարեկան վճարում է 350-400 մլն.դոլար: Ռուսական կղմը հայտարարել է, որ կարող է անցնել այդ տարբերակին, բայց մասնակիորեն, իսկ դա նշանակում է, որ Հայաստանը տարեկան կտրվածքով պետք է գազի դիմաց վճարի 150-200 մլն.դոլար, իսկ մնացածը` ռուբլիով: «Գազպրոմ Արմենիա» ընկերոթյունը ռուսական 1 խմ գազը սահմանի վրա գնում է 189 դոլարով, իսկ բնակչության համար 1 խմ գազի գինը կազմում է 156 հազար դրամ, իսկ 10 հազար խ,-ից ավելի կոմերցիոն սպառողների համար`276.98 դոլար: