ՀՀ Կենտրոնական բանկի կողմից իրականացվող ոչ մեծ միջամտությունները միայն կարճաժամկետ կայունություն են ապահովում արտարժույթի փոխարժեքին

Արմինֆո. ՀՀ Կենտրոնական բանկի կողմից իրականացվող ոչ մեծ միջամտությունները միայն կարճաժամկետ կայունություն են ապահովում արտարժույթի փոխարժեքին: Այսպես, ընթացիկ տարվա առաջին կեսին ԿԲ արտարժույթի միջբանկային շուկայում ամեն օր կատարում էր ոչ մեծ միջամտություններ (1-3 մլն.դոլարի սահմաններում), այդ օրերին դրամն ամրապնդելով`492-ից մինչև 489 դրամ/դոլար, բայց հինգշաբթի օրվանից միջամտությունները դադարեցին և դրամը կրկին սկսեց արժեզրկվել և ուրբաթ օրը կրկին հասավ 492 մակարդակին:

Դրամը, հունվարին դոլարի նկատմամբ արժեզրկվելով` 482 դրամից մինչև 489 դրամ/դոլար, շարունակեց թուլանալ նաև հաջորդ ամիս, փետրվարի 12-ին, ԿԲ միջամտության պահին, հասնելով 496 դրամ/դոլար մակարդակ, որին հետևեց աստիճանաբար արժևորումը, իհարկե, ոչ առանց ԿԲ միջամտության: Շուկայի անկախ վերլուծաբանների կարծիքով, Ռուսաստանի ֆինանսա-տնտեսական ճգնաժամի խորացման, նավթի գների, հատկապես Հայաստանի արտահանումային հոդված հանդիսացող մետաղական հումքի գների անկման պայմաններում, դրամը 2016 թվականի վերջին կարող է դոլարի նկատմամբ թուլանալ մինչև 540-550 դրամ/դոլար մակարդակ:

Ինչպես ԱրմԻնֆո-ին հաղորդեցին ՀՀ ԿԲ մամուլի ծառայությունից, NASDAQ OMX Armenia բորսան փետրվարին, ինչպես նաև մարտի առաջին շաբաթում, չի գործել: Իսկ արտարժույթի միջբանկային շուկան փետրվարի ընթացքում ակտիվ գործում էր, և գրեթե ամեն շաբաթ, ԿԲ միջամտությունների հաշվին, ցուցադրում նորմալ ծավալներ, այդ թվում նաև ընթացիկ շաբաթ ցուցադրելով 8.2 մլն.դոլարի ծավալ`490.65 դրամ/դոլար միջին կշռված փոխարժեքով: Նշենք, որ 2016 թվականին ԿԲ առաջին խոշոր միջամտությունները տեղի է ունեցան հունվարի 15-ին – 32.4 մլն.դոլար և հունվարի 29-ին – 23.8 մն.դոլար, իսկ նախկին խոշոր միջամտություների տեղի էին ունեցել 2015 թվականի օգոստոսի 28-ին`95 մլն դոլար, սեպտեմբերի 19-ին`22.2 մլն դոլար և հոկտեմբերի 2-ին` մոտ 6 մլն դոլար:

Աղբյուրի համաձայն, արտարժույթի ներբանկային շուկայում (գործարքներ հաճախորդների հետ) փետրվարի 29-ից մարտի 4-ը բանկերը գնել են 78.6 մլն դոլար (շաբաթվա աճը`23%), 490.18 դրամ/ դոլար միջին փոխարժեքով, և վաճառվել է 81.6 մլն դոլար (շաբաթվա աճը`61%), 491.87 դրամ/ դոլար միջին փոխարժեքով: Նույն ժամանակահատվածում արտարժույթի ներբանկային շուկայում բանկերը գնել են 5.5 մլն եվրո (շաբաթվա աճը`3.8%), 532.29 դրամ/ եվրո միջին փոխարժեքով, և վաճառվել է 9.7 մլն եվրո (շաբաթվա անկումը`48%), 536.59 դրամ/ եվրո միջին փոխարժեքով: Նույն ժամանակահատվածում բանկերի կողմից գնվել է նաև 888.7 մլն ռուբլի (շաբաթվա աճը`30%), 6.54 դրամ/ ռուբլի միջին փոխարժեքով, և վաճառվել է 487.9 մլն ռուբլի (շաբաթվա աճը` 35%), 6.68 դրամ/1 ռուբլի միջին փոխարժեքով:

Նախորդ շաբաթ (փետրվարի 22-26-ը) Հայաստանի բանկերը տրամադրել են 46.3 մլրդ դրամի և 73.4 մլն դոլարի վարկեր: Նախորդող շաբաթվա համեմատ (փետրվարի 15-19-ը) դրամով տրամադրված վարկերի ծավալը աճել`2.7%, իսկ դոլարով տրամադրված վարկերի ծավալը`52%:

Հիշեցնենք, որ 2015 թվականի 12 ամիսներին արտարժույթի մանրածախ շուկայում դրամը դոլարի նկատմամբ 477 դրամից թուլացավ մինչև 482 դրամ/դոլար մակարդակ, եվրոյի նկատմամբ` 571,5-ից մինչև 529 դրամ / եվրո մակարդակ, իսկ ռուսական ռուբլու նկատմամբ` 8.2-ից մինչև 6.9 դրամ/ռուբլի մակարդակ: Ընդ որում, դեկտեմբերին 14-28-ը Կենտրոնական բանկը գրեթե ամեն օր միջամտում էր շուկային: Դրամի արժեզրկման տրամադրությունները  դիտվում են երկրի արտաքին առևտրի շրջանառության անկմանը զուգահեռ (մոտ 20.6%), այդ թվում, ներմուծումը կրճատվեց մոտ 26.5%, արտահանումը` մոտ 3.9%, իսկ դեպի Հայաստան դրամական փոխանցումների ներհոսքը կրճատվեց ավելի քան 30%, և այդ ամենը տեղի է ունենում բնակչության առանց այն էլ ցածր վճարունակության և երկրի տնտեսական ցածր ակտիվության պայմաններում: 2016 թվականից, չնայած ԿԲ շաբաթական միջամտություններին, Հայաստանի արտարժույթի մանրածախ շուկայում ՀՀ դրամը ԱՄՆ դոլարի նկատմամբ կրկին սկսվեց արժեզրկվել, մարտի 4-ին դոլարի նկատմամբ արժեզրկվելով մինչև 492 դրամ/դոլար մակարդակ, եվրոյի նկատմամբ մինչև 538 դրամ/եվրո, իսկ ռուբլու նկատմամբ ամրապնդվելով մինչև 6.8 դրամ/ռուբլի մակարդակ: