Հայաստանը ՎԶԵԲ հետ ստորագրել է տեղական արժույթով ՓՄՁ-ների վարկավորման հուշագիր

Արմինֆո. Հայաստանն առաջին երկիրն է, որը Վերակառուցման և զարգացման եվրոպական բանկի (ՎԶԵԲ) հետ ստորագրեց փոքր և միջին ձեռնարկություններին տեղական արժույթով վարկավորման հուշագիր:

Ինչպես ԱրմԻնֆո գործակալությանը տեղեկացվել է ՎԶԵԲ մամուլի ծառայությունից,  դրամական միջոցների մատչելիության փոխարեն երկիրը պարտավորվել է իրականացնել բարեփոխումների ծրագիր, որը թույլ կտա բարելավել, ընդլայնել և խորացնել արջարժույթի և կապիտալի շուկայի հնարավորությունները: Այդ նպատակին հասնելու համար երկրի իշխանությունները կնպաստեն մակրոտնտեսական և շուկայական միջավայրի հետագա զարգացմանը, տեղական արժույթով փոխառության և վարկավորման աջակցման  ուղղությամբ ընդունելով նորմատիվ միջոցներ:

Հաղորդագության մեջ նշվում է, որ Հուշագիրը մարտի 15-ին, Երևանում ստորագրել են ՀՀ ֆինանսների նախարարԳագիկ Խաչատրյանը, ՀՀ Կենտրոնական բանկի նախագահ Արթուր Ջավադյանը և ՎԶԵԲ տեղական արժութային ևկապիտալի շուկայի զարգացման վարչության ղեկավար Անդրե Կուսվեկը:

Ստորագրված փաստաթուղթը նպատակն է փոքր և միջին տնտեսությունների համար տեղական արժութային և կապիտալի շուկայի զարգացման ուղղությամբՎԶԵԲ ծրագրերին Հայաստանի մասնակցության խթանումը, որը գտնվում է շուկային անցնելու սկզբնական փուլում` Մոլդովայի, Վրաստանի, Մոնղոլիայի, Ղրղզստանի ևՏաջիկստանի հետ միասին: Ծրագրի իրականացմանը նախատեսվում է ուղղել 500 մլն.եվրո, ՎԶԵԲ կապիտալի և դոնոր կազմակերպությունների հաշվին: Սակայն չի նշվում, թե որքան է նախատեսվում տրամադրել Հայաստանին:

Հաղորդագրության մեջ նշված է, որ այդ երկրներում ֆինանսական շուկաները բախվում են լուրջ արգելքների, կապված փոխարժեքների մեծ տատանումների հետ: Տեղական շուկայում արտարժույթով վարկ վերցնելիս ՓՄՁ սուբյեկտները ենթարկվում են արտարժութային բարձր ռիսկերի: Անդրե Կուսվեկի խոսքով, ֆինանսական միջոցներին տեղական արժույթով մատչելիության ընդլայնումը որոշիչ դեր ունի տեղական ձեռնարկությունների աճի համար, նրանց կրեդիտորներին մատչելի գներով և կառավարելի ռիսկերով տրամադրելով անհրաժեշտ պահուստավորում:

Ըստ ԱրմԻնֆո գործակալության` Հայաստանի բանկերի ֆինանսական վարկանիշի, Հայաստանի տնտեսության դոլարիզացման մակարդակը վերջին տարիներին զգալիորեն աճել է: 2015 թվականին արտարժութային ավանդների մասնաբաժինը հայկական բանկերի  ընդհանուր ավանդային պորտֆելում 40%-ից ավելացել է մինչև 44%: Բանկերի հիմնական պահուստավորումը նույնպես ըեղի է ունենում արտարժույթով, հետևաբար, արտարժութային բաղադրիչը բանկերի ընդհանուր վարկային պորտֆելում հասել է 68%-ի: Այս հանգամանքը հանդիսանում է վարկավորման տեմպերի էական դանդաղման հիմնական պատճառը: Այսպես, բանկերի կողմից ՓՄՁ վարկավորման ծավալները 2015 թվականին կրճատվել են 16%, 2014 թվականի 32.7% աճի փոխարեն, կազմելով 630.1 մլրդ.դրամ ($ 1.3 մլրդ):

Նշենք նաև, որ 2015 թվականին ՎԶԵԲ-տ Հայաստանում ֆինանսավորել է 14 ծրագիր, 140 մլն.դոլար ընդհանուր գումարով: Հայաստանում բանկի գործունեության 24 տարիներին սա ռեկորդային թիվ է: 1992 թվականից սկսած, երբ ՎԶԵԲ-ն իր գործունեությունն սկսեց Հայաստանում, ներդրվել է 1.13 մլրդ.դոլար և իրականացվել 148 ծրագիր, այդ թվում` ֆինանսական, կորպորատիվ, ենթակառուցվածքների և էներգետիկայի ոլորտներում: Ավելին, այդ ներդրումների 88% -ն ուղղվել է մասնավոր հատվածին: