Արտարժույթի միջբանկային շուկայի բարձր ակտիվությունը ՀՀ դրամին թույլ տվեց էլ ավելի ամրապնդվել

Արմինֆո. Արտարժույթի միջբանկային շուկայի բարձր ակտիվությունն անցյալ շաբաթ, ինչի մասին են վկայում` 1.5 մլն.դոլարից մինչև 8.2 մլն.դոլար միջակայքի ամենօրյա ծավալները, դրամին թույլ տվեց էլ ավելի ամրապնդվել` 481 դրամից արժևորվելով մինչև 479.5 դրամ/դոլար: Ընդ որում, այս շաբաթ NASDAQ OMX Armenia բորսան կրկին դադարեցրեց «կյանքի նշանների» ցուցաբերումը: ՀՀ Կենտրոնական բանկը տարեսկզբից մինչ օրս չի միջամտել շուկայում տիրող իրավիճակին և ինտերվենցիաներ չի իրականացրել:

Արդյունքում, 2016 թվականի առաջին եռամսյակում դրամը դոլարի նկատմամբ հասցրեց արժեզրկվել մինչև 496 դրամ/դոլար մակարդակ (փետրվարի 12-ին) իսկ մարտի 25-ին կրկին վերադարձավ իր սկզբնական` 482 դրամ/դոլար մակարդակին, որից հետո, ապրիլի 2-ին, ամրապնդվեց 480.5 դրամ/դոլար մակարդակում, որից հետո, ապրիլի 8-ին, կրկին սկսվեց արժեզրկումը, հասնելով մինչև 484.5 դրամ/դոլար մակարդակ, բայց ապրիլի 11-ից 15-ը կրկին սկսեց արժևորվել, շաբաթվա վերջին արձանագրելով 481 դրամ/դոլար մակարդակ, իսկ ապրիլի 15-22-ն ամրապնդվելով 479.5 դրամ/դոլար մակարդակում: Այնուամենայնիվ, շուկայի անկախ վերլուծաբանների կարծիքով, Ռուսաստանի ֆինանսա-տնտեսական ճգնաժամի խորացման, նավթի գների, հատկապես Հայաստանի արտահանումային հոդված հանդիսացող մետաղական հումքի գների անկման պայմաններում, դրամը 2016 թվականի վերջին կարող է դոլարի նկատմամբ թուլանալ մինչև 540-550 դրամ/դոլար մակարդակ:

Ինչպես ԱրմԻնֆո-ին հաղորդեցին ՀՀ ԿԲ մամուլի ծառայությունից, NASDAQ OMX Armenia բորսան, ողջ շաբաթ չի գործել: Ընդ որում, արտարժույթի միջբանկային շուկայի ամենօրյա ակտիվությունը թափ է հավաքում, ընթացիկ շաբաթ (ապրիլի 18.22-ը) ապահովելով 15.5 մլն.դոլար ծավալ (շաբաթվա աճը` 2 անգամ), միջին կշռված փոխարժեքն արձանագրելով 480.45 դրամ/դոլար մակարդակում:

Աղբյուրի համաձայն, արտարժույթի ներբանկային շուկայում (գործարքներ հաճախորդների հետ) ապրիլի 18-22-ը բանկերը գնել են 76.96 մլն դոլար (շաբաթվա աճը`17%), 479.92 դրամ/ դոլար միջին փոխարժեքով, և վաճառվել է 61.01 մլն դոլար (շաբաթվա աճը`2%), 481.60 դրամ/ դոլար միջին փոխարժեքով: Նույն ժամանակահատվածում արտարժույթի ներբանկային շուկայում բանկերը գնել են 9.3 մլն եվրո (շաբաթվա աճը`57.6%), 539.48 դրամ/ եվրո միջին փոխարժեքով, և վաճառվել է 9.8 մլն եվրո (շաբաթվա աճը`1%), 545.48 դրամ/ եվրո միջին փոխարժեքով: Նույն ժամանակահատվածում բանկերի կողմից գնվել է նաև 777.3 մլն ռուբլի (շաբաթվա անկումը`6.9%), 7.18 դրամ/ ռուբլի միջին փոխարժեքով, և վաճառվել է 358.5 մլն ռուբլի (շաբաթվա անկումը`10%), 7.32 դրամ/1 ռուբլի միջին փոխարժեքով:

Նախորդ շաբաթ (ապրիլի 11-16-ը) Հայաստանի բանկերը տրամադրել են 34.4 մլրդ դրամի և 48.6 մլն դոլարի վարկեր: Նախորդող շաբաթվա համեմատ (ապրիլի 4-9-ը) դրամով տրամադրված վարկերի ծավալը կրճատվել է 22.9%, իսկ դոլարով տրամադրված վարկերի ծավալն աճել է 74.8%:

Հիշեցնենք, որ 2015 թվականի 12 ամիսներին արտարժույթի մանրածախ շուկայում դրամը դոլարի նկատմամբ 477 դրամից թուլացավ մինչև 482 դրամ/դոլար մակարդակ, եվրոյի նկատմամբ` 571,5-ից մինչև 529 դրամ / եվրո մակարդակ, իսկ ռուսական ռուբլու նկատմամբ` 8.2-ից մինչև 6.9 դրամ/ռուբլի մակարդակ: Ընդ որում, դեկտեմբերին 14-28-ը Կենտրոնական բանկը գրեթե ամեն օր միջամտում էր շուկային: Դրամի արժեզրկման տրամադրությունները  դիտվում են երկրի արտաքին առևտրի շրջանառության անկմանը զուգահեռ (մոտ 20.6%), այդ թվում, ներմուծումը կրճատվեց մոտ 26.5%, արտահանումը` մոտ 3.9%, իսկ դեպի Հայաստան դրամական փոխանցումների ներհոսքը կրճատվեց ավելի քան 30%, և այդ ամենը տեղի է ունենում բնակչության առանց այն էլ ցածր վճարունակության և երկրի տնտեսական ցածր ակտիվության պայմաններում: 2016 թվականից Հայաստանի արտարժույթի մանրածախ շուկայում ՀՀ դրամը ԱՄՆ դոլարի նկատմամբ կրկին սկսվեց արժեզրկվել, փետրվարի 12-ին դոլարի նկատմամբ արժեզրկվելով մինչև 496 դրամ/դոլար մակարդակ, բայց մարտին սկսեց ամրապնդվել և մարտի 25-ին հասավ 482 դրամ/դոլար մակարդակ, եվրոյի նկատմամբ մինչև 538 դրամ/եվրո, իսկ ռուբլու նկատմամբ ամրապնդվելով մինչև 7.1 դրամ/ռուբլի մակարդակ: Հետագայում, ապրիլի 2-ին դրամը դոլարի նկատմամբ ամրապնդվեց`480.5 դրամ/դոլար մակարդակում, եվրոյի նկատմամբ` 547 դրամ/եվրո, իսկ ռուբլու նկատմամբ` 7.5 դրամ/ռուբլի մակարդակներում, որից հետո կրկին սկսվեց դրամի արժեզրկումը, ապրիլի 8-ին հասնելով 484.5 դրամ/դոլար մակարդակի, եվրոյի նկատմամբ` 551 դրամ/եվրո, իսկ ռուբլու նկատմամբ` մինչև 7.3 դրամ/ռուբլի մակարդակներին: Վերջին շաբաթներում (ապրիլի 11-22-ը) դրամի համար արժևորոմային էին, քանի որ դոլարի նկատմամբ արձանագրվեց 479.5 դրամ/դոլար, եվրոյի`541 դրամ/եվրո, իսկ ռուբլու նկատմամբ` 7.2 դրամ/ռուբլի մակարդակ: