Չորեքշաբթի, 18 Մայիսի 2016 20:14

Արմինֆո. Համաշխարհային տնտեսության աճի տեմպերի նկատմամբ բարձր ակնկալիքները և աշխարհաքաղաքական իրավիճակն ավելի մեծ մարտահրավերներ են ստեղծում երկրի ֆինանսական համակարգին: Այսօր երկրի խորհրդարանում նման կարծիք է հայտնել ՀՀ Կենտրոնական բամկի նախագահ Արթուր Ջավադյանը, պատասխանելով երկրի ֆինանսական համակարգի կայունության վերաբերյալ պատգամավորների հարցերին:

Ըստ Ջավադյանի, 2008-2009 թվականի ֆինանսա-տնտեսական ճգնաժամի հետևանքները դեռ չեն հաղթահարվել, դրան միացավ նաև աշխարհաքաղաքական լարվածությունը, ինչը ՀՀ ԿԲ ստիպեց ձեռնարկել երկրի ֆինանսական համակարգի, մասնավորապես, բանկային համակարգի կայունության ամրապնդմանն ուղղված միջոցառումներ: Այդ միջոցառումների թվում նա նշել է բանկերի ընդհանուր կապիտալի նվազագույն չափը 30 մլրդ. դրամ սահմանելու մասին նորմատիվը, որը պետք է գործի 2017 թվականից: «Այն ժամանակ մեզ խիստ քննադատեցին այդ որոշման համար, բայց կյանքը ցույց տվեց, որ այն լիովին արդարացված էր: Այսօր 9 բանկեր արդեն հաջողությամբ համալրել են իրենց կապիտալները, այդ թվում միաձուլումների միջոցով, և ես չեմ կասկածում, որ տարեվերջին երկրի բոլոր առևտրային բանկերը կլուծեն այդ խնդիրը»,-ընդգծել է Ջավադյանը:

Ըստ նրա կանխատեսման, տնտեսական ակտիվությունը Հայաստանում կաճի, ֆինանսական համակարգը դրան կարձագանքի օտարերկրյա նոր ռեսուրսների ներգրավումով, բարձր իրացվելիության կայուն ապահովմամբ, բայց չի կարողանա հաղթահարել վարկային շուկայի կրճատման հետ կապված օբյեկտիվ դժվարությունները: Ըստ Ջավադյանի, իրավիճակը վարկային շուկայում կապված է բնակչության սպառման ծավալների կրճատման հետ, կապված մասնավոր տրանսֆերտներ ծավալների կրճատման և համախառն պահանջարկի նվազման հետ: Փոխառուներն ընկել են պարտքի մեծ բեռի տակ, իսկ կրեդիտորները, իրենց հերթին, վարում են նման պայմաների համար արդարացված վարկային պահպանողական քաղաքականություն: Որպես արդյունք, բանկային համակարգում աճում է չաշխատող վարկերի մասնաբաժինը, և այդ գործընթացը կշարունակվի: Հետևաբար, նա գտնում է, որ կապիտալի ավելացման պահանջն ուղղված է նոր պայմաններում անվտանգության համարժեք բարձիկի ստեղծմանը: Հայաստանի բանկային համակարգին վստահում են, ընդգծել է Ջավադյանը, օրինակ բերելով HSBC հոլդինգին, որն իր ներկայացուցչություներն ու մասնաճյուղերը փակել է հետխորհրդային բոլոր երկրներում, անգամ Թուրքիայոմ, բայց որոշեց մնալ Հայաստանում:

Միևնույն ժամանակ, Ջավադյանն ընդգծել է, որ Հայաստանի տնտեսական աճի տեմպերը, ամենայն հավանականությամբ, դատելով ընթացիկ տարվա առաջին ամիսների տվյալներից, կլինեն կայուն`3-3.2% մակարդակում և կգերազանցեն նախնական կանխատեսումները, այդ թվում նաև արտադրության, գյուղատնտեսության և ագրոբիզնեսի հետագա աճի հաշվին: Նրա խոսքով, գնաճային սպասումների բացակայության պատճառով ՀՀ ԿԲ հետագայում էլ կխթանի տնտեսական ակտիվությունը երկրում, աստիճանաբար իջեցնելով վառանցքային տոկոսադրույքները, կիրառելով նաև դրամա-վարկային քաղաքականության մյուս գործիքները:

ՀՀ Կենտրոնական բանկը 2016 թվականի համար կանխատեսում է երկրի տնտեսական աճի դանդաղում, մինչև 1.5-2.6%, նախկինում կանխատեսված` 1.6-2.7% փոխարեն: Կանխատեսումն իրականացվել է 2016 թվականի առաջին եռամսյակի Դրամավարկային քաղաքականության ծրագրում: Սակայն, 2017 թվականին ԿԲ ակնկալում է տնտեսական աճի արագացում, կապված ներդրումների և արտահանման խթանման, արտաքին տնտեսական իրավիճակի աստիճանաբար բարելավման և իրականացվող կառուցվածքային բարեփոխումների ուղղությամբ կառավարության ծրագրի արդյունավետ իրականացման հետ, ինչի արդյունքում 2017 թվականի վերջին տնտեսական աճը կարող է հասնել 3-4.5%-ի: Նշենք նաև, որ դեպի Հայաստան ֆիզիկական անձանց տրանսֆերտների ներհոքը 2015 թվականին նվազել է 24%, մինչև 1.6 մլրդ.դոլար, որի ավելի քան 60% կազմում է Ռուսաստանը: