Արմինֆո. 2016 թվականի օգոստոսի 3-ին Մոսկվայում <Ռոսատոմ> պետկորպորացիայի մաս կազմող <Ատոմստրոյէքսպորտ> ԲԸ և <Բոլիվիայի միջուկային էներգիայի գործակալություն> (ABEN) պետական հիմնարկի միջև ստորագրվել է Բոլիվիայում Միջուկային հետազոտությունների և տեխնոլոգիաների կենտրոնի կառուցման նախագծի շրջանակներում նախնական ինժեներային հետազննումների իրականացման պայմանագիր: Նույն օրը կառուցման նախագծի իրականացման շրջանակներում <Ռոսատոմ> պետկորպորացիայի կազմում ընդգրկված <Ռուսատոմ սերվիս> ԲԸ և <Բոլիվիայի Միջուկային էներգիայի գործակալություն> (ABEN) պետական հիմնարկի միջև ստորագրվեց նաև ազգային միջուկային ենթակառուցվածքի գնահատման պայմանագիր:
«Ստորագրված պայմանագրերը Կենտրոնի կառուցման նախագծի կարևոր գործնական փուլ են հանդիսանում: Ինժեներային հետազննումներն արդեն ուղղակի մուտք է տվյալների հավաքագրման հարթակ, որոնք հետագայում օգտագործվելու են օբյեկտի նախագծման և կառուցման համար: Կարևոր է, որ Ռոսատոմը՝ որպես պատասխանատու մատակարար, մեծ ուշադրություն է դարձնում գործընկեր երկրներում միջուկային էներգիայի օբյեկտների աշխատանքի և զարգացման համար անհրաժեշտ պայմանների առկայությանը ու պատրաստ է օգնել բոլիվիացի գործընկերներին երկրի միջուկային ենթակառուցվածքի ձևավորման հարցում: Առաջիկայում մենք նախատեսում ենք մեր բոլիվիացի գործընկերների հետ համաձայնեցնել և ստորագրել Բոլիվիայում Միջուկային հետազոտությունների և տեխնոլոգիաների կենտրոնի կառուցման գլխավոր պայմանագիրը», - ասել է <Ռոսատոմ> պետական կորպորացիայի գլխավոր տնօրենի առաջին տեղակալ - Զարգացման և միջազգային բիզնեսի բլոկի տնօրեն Կիրիլ Կոմարովը:
Առաջին առևտրային պայմանագերը ստորագրվել են Ռուսաստանի Դաշնության և Բոլիվիայի միջև 2016 թվականի մարտի 6-ին կնքված Միջուկային հետազոտությունների և տեխնոլոգիաների կառուցման հարցում համագործակցության մասին միջկառավարական համաձայնագրի շրջանակներում: Կենտրոնը Բոլիվիային թույլ կտա սկսել ատոմային տեխնոլոգիաների ուսումնասիրության և գիտության, բժշկության, գեոլոգիայի, գյուղատնտեսության և այլ ոլորտներում դրանց կիրառման աշխատանքները:
Մասնավորապես Կենտրոնը թույլ կտա արտադրել ռադիոիզոտոպներ ուռուցքային հիվանդությունների ախտորոշման և բուժման համար, նպաստելու է Բոլիվիայի բնակչության համար միջուկային բժշկության հասանելիության մակարդակի բարձրացմանը: Գյուղատնտեսական արտադրանքի և սննդի ճառագայթման տեխնոլոգիաների կիրառումը կենտրոնի հիման վրա թույլ կտա երկարացնել դրանց պահպանման ժամկետները և խթանելու է երկրից գյուղատնտեսական արտադրանքի արտահանումը: Կենտրոնի հիման վրա նախապատրաստվելու են երկրի և տարածաշրջանի ատոմային ոլորտի համար բարձր որակավորում ունեցող ազգային կադրեր: Կենտրոնը հագեցած է լինելու Բոլիվիայի ազգային միջուկային և հետազոտական ծրագրերի շրջանակներում հետազոտություններ իրականացնելու համար անհրաժեշտ նորագույն սարքավորումներով, ինչը էապես նպաստելու է երկրում կրթության և գիտության մակարդակի բարձրացմանը:
Միջուկային հետազոտությունների և տեխնոլոգիաների կենտրոնի կառուցման նախագիծը եզակի է համաշխարհային միջուկային ոլորտի համար: Կենտրոնի տեղակայման համար բոլիվիական կողմի ընտրած հարթակը, որը գտնվում է Էլ-Ալտո քաղաքում, ամենաբարձրն է (4100 մետր ծովի մակարդակից) բոլոր հարթակներից, որտեղ կառուցված են միջուկային կայանքներ:
Միջկառավարական համաձայնագրով նախատեսվում է Միջուկային հետազոտությունների և տեխնոլոգիաների կենտրոնի կառուցում, որի կազմում ընդգրկվելու են ավազանային տիպի փորձնական ջրա-ջրային ռեակտորի հիման վրա բազմաֆունկցիոնալ և փորձնական ռադիացիոն գամմա-կայանքներ, ինչպես նաև ցիկլոտրոն, ինժեներային համալիր, գիտական և այլ լաբորատորիաների համալիր:
Ներկա դրությամբ Ռուսաստանում շահագործվում է աշխարհում աշխատող փորձնական ռեակտորների 20%: Ընդհանուր առմամբ Ռոսատոմը աշխարհում կառուցել է ավելի քան 120 փորձնական ռեակտորներ, որից ավելի քան 20-ը՝ արտերկրում, այդ թվում Չինաստանում, Վիետնամում, Եգիպտոսում, Հունգարիայում, Գերմանիայում, Չեխիայում և այլն: