Արմինֆո. Հայաստանի արտաքին առևտրի շրջանառությունը նրա հիմնական առևտրային գործընկերոջ`Ռուսաստանի հետ 2016 թվականի հունվար-հուլիսին աճել է 10%, նախորդ տարվա 14% անկման փոխարեն: Առևտրի ծավալը երկու երկրների միջև այդ ընթացքում կազմել է $ 684,6 մլն, որտեղ արտահանման մասնաբաժինը կազմել է $ 196,6 մլն, տարեկան աճը`71,8%, իսկ ներմուծման մասնաբաժինը կազմել է $ 488 մլն, տարեկան անկումը`3,9%:
Ըստ ՀՀ Ազգային վիճակագրական ծառայության տվյալների, Հայաստանի արտաքին առևտրի շրջանառության մեջ երկրորդ և երրորդ դիրքերը շարունակում են զբաղեցնել Չինաստանը և Գերմանիան, որոնք, ի տարբերություն Ռուսաստանի, առայժմ ցուցադրում են վայրընթաց միտում: Մասնավորապես, առևտրի շրջանառությունը Հայաստանի և Չինաստանի միջև կազմել է $ 218,8 մլն, տարեկան անկումը` 12,1%-ից մինչև 19,2%, իսկ Գերմանիայի հետ` $ 178,8 մլն, տարեկան անկումը` 26,2%-ից մինչև 5.2%: Այսպես, հայկական ապրանքների արտահանումը դեպի Չինաստան նվազել է 57.2% (նախորդ տարվա աճը`30,2%), իսկ ներմուծումն աճել է 5.3% (նախորդ տարվա անկումը`27,3%), մինչև $ 173,5 մլն (երկրորդ տեղ), իսկ արտահանումը դեպի Գերմանիա ընկել է 1,6% (նախորդ տարվա անկումը`10,6%), իսկ ներմուծումն ընկել է 7,7% (նախորդ տարվա անկումը`34.9%), մինչև $ 100,8 մլն (երրորդ տեղ): Չորրորդ և հինգերորդ հորիզոնականներում են Վրաստանը` $ 148 մլն, տարեկան աճը`52,5% և Իրանը` $ 137 մլն, տարեկան անկումը` 12.1%: Մասնավորապես, դեպի Վրաստան հայկական ապրանքների արտահանման ծավալը կազմել է $ 86,03 մլն, իսկ ներմուծումը`$ 62 մլն (տարեկան աճը` 49,5-56,7%), իսկ դեպի Իրան`$ 42,02 մլն և $ 95 մլն դոլար (ամենամյա նվազումը`9-13, 4%):
Արտահանման ծավալներով հունվար-հուլիսին Ռուսաստանից հետո երկրորդ և երրորդ հորիզոնականներում են` Բուլղարիան ($ 91,6 մլն, տարեկան աճը`2,1 անգամ), և Վրաստանը, իսկ ներմուծման ծավալով Ռուսաստանին հաջորդում են Չինաստանը և Գերմանիան:
Հայկական ապրանքների հիմնական գնորդներն են 2016 թվականի հունվար-հուլիսին եղել`Ռուսաստանը - արտահանման 20,3%-ը, Բուլղարիան - 9.5%, Վրաստանը - 8.9%, Գերմանիան - 8.1%, Իրաքը - 7.6%, Կանադան - 7.1%, Չինաստանը - 4,7% և Իրանը - 4.3%: Իսկ հիմնական մատակարարներն են եղել` Ռուսաստանը - ընդհանուր ներմուծման 28.7%-ը, Չինաստանը - 9.3%, Գերմանիան և Իրանը 6,2%, Իտալիան - 4.8%, Թուրքիան - 4.2%, Ուկրաինան - 4%, ԱՄՆ - 3.4%, Վրաստանը և Ֆրանսիան - 2.1-2.2%: Ամենից շատ կրճատվել են ներմուծման ծավալներն Իրաքից - 83.5%, իսկ արտահանման գծով ամենամեծ անկումն արձանագրվել է Ճապոնիայի և Իսպանիայի ուղղությամբ`93,3-95,3%:
Հայկական արտահանման գերակշռող հոդվածների շարքում տարեկան աճ է արձանագրվել պատրաստի սննդամթերքի արտադրության գծով` 27,2%, մինչև $ 206,6 մլն, թանկարժեք և կիսաթանկարժեք քարերի և ապրանքների գծով`78.7%, մինչև $ 204,6 մլն, տեքստիլի գծով`76.3%, մինչև $ 54 մլն, իսկ ոչ թանկարժեք մետաղների և ապրանքների գծով արձանագրվել է 15.1% անկում, մինչև $ 119,8 մլն, ինչպես նաև օգտակար հանածոների գծով`7.4%, մինչև $ 258,1 մլն: Իսկ ներմուծման գծով հիմնական հոդվածներից անկում է արձանագրվել հանքային հումքի գծով`10.1%, մինչև $ 308,1 մլն, տրանսպորտային միջոցների գծով`23,4%, մինչև $ 81.2 մլն, ոչ թանկարժեք մետաղներ և ապրանքների գծով`23.8%, մինչև $ 115.9 մլն, իսկ ներմուծման մյուս հիմնական գերակշռող հոդվածներն աճել են` քիմիական արդյունաբերություն` 7.5%, մինչև $ 182,1 մլն, մեքենաներ/սարքավորումներ/ տեխնիկա`4%, մինչև $ 234,6 մլն, պատրաստի սննդի արտադրանք`14.6%, մինչև $ 183,1 մլն, տեքստիլ`19.1%, մինչև $ 109 մլն, թանկարժեք մետաղներ և դրանցից պատրաստված արտադրանք`31,8%, մինչև $ 82.2 մլն դոլար:
Ընդհանուր Հայաստանի արտաքին առևտրի շրջանառությունը 2016 թվականի հունվար-հուլիսին աճել է 2.3%, կազմելով 1283.3 մլրդ. դրամ ($ 2658,8 մլն դոլար): Այդ դեպի վեր միտումն ապահովվել է արտահանման` 16.5% աճի, մինչև 467.5 մլրդ դրամ ($ 969 մլն) հաշվին, իսկ ներմուիծումը կրճատվել է 4,4%, մինչև 815.8 մլրդ. դրամ ($ 1689,8 մլն դոլար): Հայաստանի արտաքին առևտրի բացասական սալդոն 2016-ի հունվար-հուլիսին նվազել է 19%, մինչև 348.3 մլրդ դրամ ($ 720,8 մլն): Միայն այս տարվա հուլիսին Հայաստանի արտաքին առևտրի բացասական սալդոն նվազել է 19,2%, մինչև 38.6 մլրդ դրամ ($ 81 մլն): Միայն 2016-ի հուլիսին արտաքին առևտրի շրջանառությունը նվազել է 7.1%, ինչը արտահանման`3,3% և ներմուծման`9,5% անկման հետևանքով, իսկ 2015-ի հուլիսի համեմատ արտաքին առևտրի շրջանառությունը նվազել է 1.3%, ներմուծման`9% և արտահանման`13.2% աճի շնորհիվ: Տնտեսական ակտիվությունը Հայաստանում 2016 թվականի հունվար-հուլիսին աճել է 3%: Այս տարվա հուլիսին, 2015-ի հուլիսի համեմատ, տնտեսական ակտիվության նվազել է 4,3%, իսկ միայն 2016-ի հուլիսին աճել 2.5%:
Հիշեցնենք, որ մեկ տարի առաջ, 2015-ի հունվար-հուլիսին Հայաստանի արտաքին առևտրի շրջանառությունը նվազել էր 24% (միայն հուլիսի անկումը`20,8%), ներմուծման`30,7% և արտահանման`4,4% անկման պատճառով (միայն հուլիսին ներմուծումը նվազել էր 18,4%, իսկ արտահանումը`25%): Տնտեսական ակտիվությունը 2015-ի հունվար-հուլիսին 2014-ի նույն ժամանակահատվածի համեմատ աճել էր 4,2%, 2014-ի հուլիսի համեմատ`4%, իսկ միայն հուլիսին`9.2%: Համեմատության համար նմշենք, որ 2014-ի հունվար-հուլիսին երկրի արտաքին առևտրի շրջանառությունն աճել էր 3.5%, այդ թվում, արտահանման աճը կազմել էր 2,8%, իսկ ներմուծման աճը`3,7%: Միայն 2014-ի հուլիսին արտաքին առևտրի շրջանառությունն աճել էր 17,2%, ներմուծման և արտահանման, համապատասխանաբար, 18,3% և 14% աճի շնորհիվ: Տնտեսական ակտիվությունը 2014-ի հունվար-հուլիսին աճել էր 4,1%, իսկ միայն հուլիսին`19.2% (տարեկան աճը`7,2%):
ՀՀ դրամի միջին հաշվարկային փոխարժեքը 2016 թվականի հուլիսին կազմել է 476.52 դրամ/դոլար, իսկ հունվար-հուլիսին`482.81 դրամ / դոլար, 2015-ի հուլիսի 477.33 դրամ / դոլարի և 2015-ի հունվար-հուլիսի` 476,93 դրամ / դոլարի համեմատ: