ՀԱԷԿ գլխավոր տնօրեն. Հայաստանն ընդլայնում է ՄԱԳԱՏԷ-ի հետ համագործակցության ձևաչափը

Արմինֆո. Հայաստանն ընդլայնում է Ատոմային էներգիայի միջազգային գործակալության /ՄԱԳԱՏԷ/ հետ համագործակցության ձևաչափը: Այդ մասին հայտարարել է ՀԱԷԿ գլխավոր տնօրեն Մովսես Վարդանյանը՝ պատասխանելով ԱրմԻնֆո-ի հարցին:

Նրա խոսքով, մեկ ամիս առաջ կայան է այցելել ՄԱԳԱՏԷ-ի առաքելությունը, որն ուսումնասիրել է ՀԱԷԿ-ի N2 էներգաբլոկի շահագործման ժամկետի երկարացման ծրագիրը: Ինչպես սպասվում է, դեկտեմբերին համանման առաքելությունը նույն նպատակով հերթական անգամ կայցելի ԱԷԿ: ՄԱԳԱՏԷ-ում ընդունված է ուսումնասիրություններ անցկացնել երկրներում, որտեղ շահագործման ժամկետների երկարացման ծրագիր է իրականացվում: ՙԳտնում ենք, որ նման առաքելությունները յուրօրինակ օգնություն են Հայաստանին այդքան հեղինակավոր կազմակերպության կողմից: Հիմնականում ուսումնասիրություններ անցկացնում են փորձագետներ Չեխիայից, Սլովակիայից և Բուլղարիայից, ովքեր օգտագործում են ջրա-ջրային ռեակտորներ՚,- ասել է կայանի գլխավոր տնօրենը՝ նշելով, որ 2016 թվականին ստուգումների ծավալը շատ մեծ կլինի: ՙԿձգտենք ամեն բան ամենաբարձր մակարդակով անել՚,- նշել է ՀԱԷԿ գլխավոր տնօրենը:

Մեծամորի մոտ գտնվող ՀԱԷԿ-ը, որը միակն է տարածաշրջանում, շահագործման էր հանձնվել 1980 թվականին և կանգնեցվել էր 1989 թվականի մարտին` Սպիտակի երկրաշարժից հետո: ՀԱԷԿ-ը վերագործարկվել է 1995 թվականի նոյեմբերին` հանրապետությունում սուր էներգետիկ ճգնաժամի առնչությամբ: Կայանի երկու էներգաբլոկները զինված են ռուսական առաջին սերնդի ВВЭР-440 ռեակտորներով: Առաջին բլոկն այժմ կանգնեցված է: Կայանին բաժին է ընկնում էլեկտրաէներգիայի արտադրության մինչև 40%-ը: Փորձագետների գնահատականների համաձայն, կայանի շահագործման ռեսուրսն ասպառվում է 2016 թվականին: Այժմ աշխատանքներ են իրականացվում կայանի շահագործման ժամկետը մինչև 2027 թիվը երկարաձգելու համար: Նախագծի իրագործման համար նախորդ տարվա վերջին Մոսկվայում ստորագրվել է պայմանագիր, որի համաձայն, ռուսական կողմը կայանի շահագործման ժամկետի երկարաձգման համար Հայաստանին 270 մլն դոլարի վարկ կտրամադրի` 15 տարվա ընացքում մարման պայմանով` 3%  տարեկան տոկոսադրույքով: Բացի այդ, նույն նպատակների համար Ռուսաստանի Դաշնությունը 30 մլն դոլարի դրամաշնորհ կտրամադրի Հայաստանին: Երկրի էլեկտրամատակարարման խնդիրը կարող է լուծել միայն նոր բլոկի կառուցումը, որը Հայաստանի վրա կնստի 5 մլրդ դոլար: