Երկուշաբթի, 26 Սեպտեմբերի 2016 12:23

Արմինֆո. Հայաստանի միջբանկային շուկայում գործարքների ծավալը երկու շաբաթ անընդմեջ տեղի ունեցած կրճատումից հետո սեպտեմբերի 19-24-ը կտրուկ աճեց 2 անգամ, իսկ ներբանկային շուկայում դոլարային գործարքներն արագացրեցին վերընթաց դինամիկայի տեմպերը, ինչի արդյունքում շարունակվեց դրամի ամրապնդումը: Այսպես, դրամը դոլարի և եվրոյի նկատմամբ ամրապնեվդե համապատասխանաբար մինչև` 473 դրամ/դոլար և 531 դրամ/եվրո մակարդակներ, իսկ ռուբլու նկատմամբ արժեզրկվեց մինչև 7.4 դրամ/ռուբլի մակարդակ:

Արտարժույթի բորսայական հարթակը տարեսկզբից հազվադեպ է գործել – մեկական գործարք մարտ-մայիս ամիսներին, մասնավորապես, մարտին`100 հազ.դոլար, ապրիլին`2950 դոլար և մայիսին`800 հազ.դոլար, որից հետո կրկին հաջորդեց լռությունը: Կենտրոնական բանկն առաջին կիսամյակում դոլար է գնել հունիսին (50.2 մլն.դոլար) և ապրիլին (2.4 մլն.դոլար), և վաճառել` հունվարին (53.1 մլն.դոլար) և փետրվարին (41.5 մլն.դոլար): Արդյունքում, 2016 թվականի հունվար-օգոստոս ամիսներին ՀՀ դրամը դոլարի նկատմամբ ամրապնդվեց` 482 դրամից մինչև 475 դրամ/դոլար մակարդակ, եվրոյի նկատմամբ աննկատ արժեզրկվելով` 529-ից մինչև 530 դրամ/եվրո մակարդակ, իսկ ռուբլու նկատմամբ` 6.9-ից մինչև 7.3 դրամ/ռուբլի մակարդակ: Սեպտեմբերի առաջին տասնօրյակում դոլարի նկատմամբ դրամը պահպանեց իր դիրքերը, որից հետո, այնուամենայնիվ, ընթացավ դեպի ամրապնդում:

Ինչպես ԱրմԻնֆո գործակալությանը տեղեկացվել է ՀՀ կենտրոնական բանկի մամուլի ծառայությունից, արտարժույթի միջբանկային շուկան սեպտեմբերի 19-27-ն ընկած ժամանակահատվածքում ավելացրեց ամենօրյա ծավալները, առավելագույն ծավալն արձանագրելով շաբաթ օրը – 4.4 մլն. դոլար, իսկ նվազագույնը` որբաթ օրը–500 հազ.դոլար: Ընդհանուր հաշվով, սեպտեմբերի 19-24-ը արտարժույթի միջբանկային շուկայի շաբաթական ծավալն աճեց 2 անգամ, մինչև 8.7 մլն.դոլար (նախորդ շաբաթ`4.5 մլն.դոլար, անկումը` 23%), միջին կշռված փոխարժեքը ձևավորելով 473.89 դրամ/դոլար մակարդակում (նախորդ շաբաթ` 474.35 դրամ/դոլար): Դրան զուգահեռ, ներբանկային շուկայում դոլարի առքի ծավալը սեպտեմբերի 19-24-ն աճեց 13% (նախորդ շաբաթվա աճը`11.4%), եվրոյով գործարքներում գնումներն աճեցին 1% (նախորդ շաբաթ` 28.8% աճ):

Հաշվետու շաբաթ դոլարի և եվրոյի վաճառքները ներբանկային շուկայում հետևյալն էին` դոլարի վաճառքն աճեց 6.8% (նախորդ տարվա անկումը`6.3%), իսկ եվրոյի վաճառքը նվազեց 10.7% (նախորդ տարվա աճը` 16%): Իսկ ռուբլիով գործարքներ ծավալը վերընթաց աճը կտրուկ փոխարինեցին էական անկումով` առքը նվազեց 14.5% (նախորդ շաբաթվա աճմը` 45.5%), իսկ վաճառքը`29% (նախորդ շաբաթվա աճը` 19.5%): Արդյունքում, գնվել է 84.8 մլն.դոլար, 472.77 դրամ/դոլար միջին փոխարժեքով, 7.8 մլն.եվրո, 527.54 դրամ/եվրո փոխարժեքով և 1.3 մլրդ.ռուբլի, 7.31 դրամ/ռուբլի միջին փոխարժեքով, իսկ վաճառվել է 78.6 մլն.դոլար, 474.20. դրամ/դոլար միջին փոխարժեքով, 12.5 մլն.եվրո, 532.22 դրամ/եվրո միջին փոխարժեքով և 400.7 մլն. ռուբլի, 7.41 դրամ/ռուբլի միջին փոխարժեքով:

Աղբյուրի համաձայն, նախորդ շաբաթ (սեպտեմբերի 12-17-ը) Հայաստանի բանկերի կողմից տրամադրվել է 30.6 մլրդ դրամի և 43.3 մլն դոլարի վարկեր: Շաբաթական դինամիկան առայժմ տարաբնույթ էր, բայց նախորդ շաբաթվա տրենդի համեմատ դոլարով տրամադրված վարկերի ծավալը կրճատվեց 17.7%, իսկ դրամով տրամադրված վարկերի ծավալը կրճատվել է 27%:

Հիշեցնենք, որ 2015 թվականին արտարժույթի մանրածախ շուկայում դրամը դոլարի նկատմամբ 477 դրամից թուլացավ մինչև 482 դրամ/դոլար մակարդակ, եվրոյի նկատմամբ` 571,5-ից մինչև 529 դրամ / եվրո մակարդակ, իսկ ռուսական ռուբլու նկատմամբ` 8.2-ից մինչև 6.9 դրամ/ռուբլի մակարդակ: Ընդ որում, դեկտեմբերին 14-28-ը Կենտրոնական բանկը գրեթե ամեն օր միջամտում էր շուկային: Դրամի արժեզրկումային տրամադրությունները  դիտվում էին երկրի արտաքին առևտրի շրջանառության անկմանը զուգահեռ (մոտ 20.6%), այդ թվում, ներմուծումը կրճատվեց մոտ 26.5%, արտահանումը` մոտ 3.9%, իսկ դեպի Հայաստան դրամական փոխանցումների ներհոսքը կրճատվեց ավելի քան 30%, և այդ ամենը տեղի է ունենում բնակչության առանց այն էլ ցածր վճարունակության և երկրի տնտեսական ցածր ակտիվության պայմաններում: 2016 թվականից Հայաստանի արտարժույթի մանրածախ շուկայում ՀՀ դրամը ԱՄՆ դոլարի նկատմամբ կրկին սկսվեց արժեզրկվել, փետրվարի 12-ին դոլարի նկատմամբ արժեզրկվելով մինչև 496 դրամ/դոլար մակարդակ, բայց մարտին սկսեց ամրապնդվել և մարտի 25-ին հասավ 482 դրամ/դոլար մակարդակ, ընդամենը դանդաղեցնելով եվրոյի և ռուբլու նկատմամբ արժեզրկումը: Ընդհանուր առմամբ, 2016 թվականի առաջին կիսամյակում դրամը դոլարի նկատմամբ ամրապնդվեց` 482 դրամ/դոլարից մինչև 477 դրամ/դոլար մակարդակ: Մայիսի 31-ին դրամն ամրապնդվեց 478 դրամ/դոլար մակարդակում, եվրոյի նկատմամբ` 532 դրամ/եվրո, իսկ ռուբլու նկատմամբ` 7.3 դրամ/ռուբլի մակարդակներում: Հունիսին դրամը դոլարի նկատմամբ ամրապնդվեց 477 դրամ/դոլար մակարդակում, եվրոյի նկատմամբ` 529 դրամ/եվրո, իսկ ռուբլու նկատմամբ` 7.4 դրամ/ռուբլի մակարդակում: Հուլիսին դրամը դոլարի նկատմամբ սկսեց ամրապնդվել միայն երրորդ տասնօրյաից, ամրապնդվելով 476 դրամ/դոլար մակարդակում, հետագայում վերադառնալով 477 դրամ/դոլար մակարդակ: Օգոստոսին դրամը դոլարի նկատմամբ ամրապնդվեց 475 դրամ/դոլար մակարդակում մնալով այնտեղ նաև սեպտեմբերի սկզբին: Այնուհետև, սեպտեմբերի 24-ի դրությամբ դրամը դոլարի նկատմամբ ամրապնդվեց 473.5 դրամ/դոլար, եվրոյի նկատմամբ` 531 դրամ/եվրո մակարդակներում, իսկ ռուբլու նկատմամբ արժեզրկվեց մինչև 7.4 դրամ/ռուբլի մակարդակ: