Հայաստանից Ռուսաստան արտահանման տարեկան դրական դինամիկան 2016 թվականի հունվար-օգոստոս ամիսներին կազմել է 62,1%, նախորդ տարվա 30% մինուսի փոխարեն

Արմինֆո. Հայաստանի և Ռուսաստանի միջև առևտրի շրջանառության տարեկան աճի դինամիկան կազմել է 11,6%, նախորդ տարվա 12,5% բացասական դինամիկայի փոխարեն, կազմելով $ 803,6 մլն: Ռուսաստանն առաջատարն է ոչ միայն այս ցուցանիշով, այլ նաև արտահանման և ներմուծման ծավալներով, որոնք համապատսխանաբար կազմել են` $ 223,3 մլն և $ 580,3 մլն, կտրուկ բարելավելով տարեկան դինամիկան`արտահանման գծով 30% անկումը փոխարինելով 62.1% աճով, իսկ ներմուծման գծով – անկումը դանդաղեցնելով 7.7%-ից մինչև 0.4%: 

Ըստ ՀՀ Ազգային վիճակագրական ծառայության տվյալների, Հայաստանի հետ արտաքին առևտրի շրջանառության մեջ երկրորդ և երրորդ դիրքերն են զբաղեցնում Չինաստանը և Գերմանիան, որոնք, ի տարբերություն Ռուսաստանի, առայժմ ցուցադրում են վայրընթաց տրենդ: Մասնավորապես, առևտրի շրջանառությունը Հայաստանի և Չինաստանի միջև կազմել է $ 264,4 մլն, արագացնելով տարեկան անկումը մինչև 16.4%, նախորդ տարվա 12.1%-ի փոխարեն, իսկ Գերմանիայի հետ` $ 202,2 մլն, անկումը դանդաղեցբննելով մինչև 5.3%, նախորդ տարվա 25,8% փոխարեն: Այսպիսով, հայկական ապրանքների արտահանումը դեպի Չինաստան նվազել է 54.2% (նախորդ տարվա աճը` 21,8%), իսկ ներմուծումն աճել է 6.5% (նախորդ տարվա անկումը`24,7%), մինչև $ 209,8 մլն (2 տեղ), իսկ արտահանումը դեպի Գերմանիա ընկել է 3.7% (նախորդ տարվա անկումը` 10.8%), իսկ ներմուծումն ընկել է 6,4% (նախորդ տարվա անկումը`34.4%) մինչև $ 115.4 մլն (3 տեղ):

Չորրորդ և հինգերորդ հորիզոնականներում են Վրաստանը և Իրանը, համապատասխանաբար`$ 167,4 մլն, տարեկան աճը`42,5%, և $ 157,6 մլն, տարեկան անկումը`13,3%: Մասնավորապես, հայկական ապրանքների արտահանումը դեպի Վրաստան կազմել է $ 98 մլն, ներմուծումը`$ 69,4 մլն (տարեկան աճը` 34,6 և 55,4%), իսկ դեպի Իրան արտահանումը կազմել է $ 48,9 մլն, ներմուծումը`$ 108.7 մլն (տարեկան անկումը` 9 և 15,1%):

Ըստ արտահանման ծավալների հունվար-օգոստոսին Ռուսաստանից հետո երկրորդ և երրորդ հորիզոնականները համապատասխանաբար զբաղեցնում են Բուլղարիան ($ 103 միլիոն, տարեկան աճը`2,1 անգամ) և Վրաստանը, իսկ ներմուծման ծավալներով` Ռուսաստանը, որին հաջորդում են Չինաստանը և Գերմանիան:

Հայկական ապրանքների հիմնական գնորդներն են եղել 2016-ի հունվար-օգոստոս ամիսներին`Ռուսաստանը – արտահանման 19,8%-ը, Բուլղարիան - 9.1%, Վրաստանը - 8.7%, Իրաքը - 7,9%, Գերմանիան - 7,7%, Կանադան - 7.6%, Չինաստանը - 4,8% և Իրանը - 4.3%: Հիմնական մատակարարներն են եղել Ռուսաստանը - 28.7%, Չինաստանը - 9.7%, Իրանը - 6.3%, Գերմանիան - 6.1%, Իտալիան - 4,7%, Թուրքիան - 4 2%, Ուկրաինան - 4%, ԱՄՆ - 3.3%, Վրաստանը – 2.1% և Ֆրանսիան -2.2%: Ամենից շատ կրճատվել է ներմուծումն Իրաքից - 84,9%, իսկ արտահանման գծով`Ճապոնիայից – 93.3% և Իսպանիայից - 95,3%:

Հայկական արտահանման ծավալներում տարեկան աճի է արձանագրվել պատրաստի սննդամթերքի գծով -28.7%, մինչև $ 242.5 մլն, թանկարժեք և կիսաթանկարժեք քարերի և ապրանքների գծով - 85%, մինչև $ 236,6 մլն, տեքստիլի գծով - 59%, մինչև $ 63,9 մլն, իսկ 12.1% անկում է արձանագրվել ոչ թանկարժեք մետաղների և ապրանքների գծով, մինչև $139.1 մլն, հանքային հումքի գծով - 5,2%, մինչև $ 300.2 մլն:

Ներմուծման գծով անկում է արձանագրվել հանքային հումքի գծով - 8.8%, մինչև $ 361,5 մլն, տրանբսպորտային միջոցների գծով - 22%, մինչև $ 95,6 մլն, ոչ թանկարժեք մետաղներ և ապրանքների գծով - 21,1%, մինչև $ 137,8 մլն, իսկ աճել է ներմուծումը քիմիական ապրանքների գծով - 9,6%, մինչև $ 208,8 մլն, մեքենաների/սարքավորումների/տեխնիկայի գծով - 4.3%, մինչև $ 275,2 մլն, պատրաստի սննդամթերքի գծով - 17.3%, մինչև $ 212,8 մլն, տեքստիլ արտադրանքի գծով - 23.1%, մինչև $ 1321 մլն, թանկարժեք մետաղների և դրանց արտադրանքի գծով - 33,1%, մինչև $ 97 մլն:

Ընդհանուր առմամբ, Հայաստանի արտաքին առևտրի շրջանառությունը 2016 թվականի հունվար-օգոստոսին աճել է 4,6%, մինչև 1500.2 մլրդ.դրամ ($ 3114.7 մլն): Այս դինամիկան ապահովվել է արտահանման 18,9% աճի շնորհիվ, մինչև 544 մլրդ դրամ ($ 1129,7 մլն), իսկ ներմուծման գծով արձանագրվել է 2,1% անկում, մինչև 956.2 մլրդ.դրամ ($ 1.985 մլրդ): Հայաստանի արտաքին առևտրի բացասական սալդոն 2016-ի հունվար-օգոստոսին նվազել է 22%, մինչև 412.2 մլրդ դրամ ($ 855,3 մլն): Տնտեսական ակտիվությունը Հայաստանում 2016 թվականի հունվար-օգոստոսին ավելացել է 2,4%, նախորդ տարվա 3,9% համեմատ:

Հիշեցնենք, որ 2015-ին Հայաստանի արտաքին առևտրի շրջանառությունը հունվար-օգոստոսին նվազել էր 19.5% (միայն օգոստոսի անկումը`2,9%), ինչը պայմանավորված էր ներմուծման 26,3% անկումով, իսկ արտահանումն աճել էր 0.5% (միայն օգոստոսին ներմուծում աճել էր 1.5%, իսկ արտահանումը նվազել`11,5%):

Տնտեսական ակտիվությունը 2015-ի հունվար-օգոստոսին 2014-ի նույն ժամանակահատվածի համեմատ աճել էր 3,9%, օգոստոսին, 2014-ի օգոստոսի համեմատ` 3.7%, իսկ միայն օգոստոսին`23%: Համեմատության համար նշենք, որ 2014-ի հունվար-օգոստոսին Հայաստանի արտաքին առևտրի շրջանառությունը տարեկան կտրվածքով աճել էր 4.1%, այդ թվում, արտահանման աճը կազմել էր 1,1%, իսկ ներմուծմանը`3.8%: Միայն 2014-ի օգոստոսին արտաքին առևտրի շրջանառությունը նվազել էր 18.7%, այդ թվում, ներմուծման և արտահանման համապատասխանաբար`18,8% և 18,7% դանդաղման պատճառով: Տնտեսական ակտիվությունը 2014-ի հունվար-օգոստոսին աճել էր 4,1%, իսկ միայն օգոստոսին`19,7% (տարեկան աճը`4.2%):

ՀՀ դրամի միջին հաշվարկային փոխարժեքը 2016 թվականի օգոստոսին կազմել է 475.45 դրամ / $ 1, իսկ հունվար-օգոստոսին `481.89 դրամ / $ 1, 2015-ի օգոստոսի` 479.78 դրամ / $ 1 – ի և 2015-ի հունվար-օգոստոսի 477.29 դրամ / $ 1 – ի համեմատ: