2017 թվականին Հայաստանում կմնա 17 բանկ

Արմինֆո. 2016 թվականի վերջին Հայաստանի բանկային շուկայի մասնակիցների թիվը կհասնի 17-ի, կրճատվելով 2 առևտրային բանկով: Հոկտեմբերին շուկայից իր դուրս գալու մասին հայտարարեց Առէկսիմբանկ-Գազպրոմբանկի Խումբը, որի մայր կառույցը՝ ռուսաստանյան Գազպրոմբանկը, բացառիկ ռեժիմի հետ կապված ընդհանուր լեզու չգտնելով ՀՀ Կենտրոնական բանկի հետ, գերադասեց «դստեր» վաճառքն Արդշինբանկին, քան կապիտալիզացիան, ինչը նույնպես կապված էր խոշոր վնասների ծածկման անհրաժեշտության հետ: Առաջիկայում սպասվում է նաև շուկայի մեկ այլ ակտիվ խաղացողի կողմից Զարգացման հայկական բանկի գնման գործարքը:

Ըստ AmRating վարկանիշային գործակալության վերլուծաբանների, 17 թիվը կարելի է համարել բավականին օպտիմալ քանակական ցուցանիշ, որը կպահպանի առողջ մրցակցությունը, գործնականում բանկերին բաժանելով խոշորների ու միջինների, ազատվելով «փոքր բանկ» հասկացությունից: Ընդ որում TOP-3 բանկերի ակտիվները կկազմեն ընդհանուրի 40%-ը, իսկ TOP-5 բանկերի մասնաբաժինը մի փոքր կգերազանցի 55%-ը: Այս համանգամանքը, գտնում են գործակալության վերլուծաբանները, վկայում է բանկային ծառայությունների մենաշնորհայնացման ռիսի բացակայության, ինչպես նաև խաղացողների միջև պարտավորությունների շուկայական արդարացի բաշխման մասին: Բոլոր բանկերը կսկսեն ընդլայնել մանրածախ վարկավորումը և ծառայությունների տեխնոլոգիական տեսականին, բայց խոշորներն իրենց վրա կվերցնեն նաև խոշոր բիզնեսի երկարաժամկետ ներդրումային ֆինանսավորման գործառույթները, իսկ միջիններն ավելի շուտ կկենտրոնանան ՓՄՁ ոլորտի վարկավորման վրա: Այնուամենայնիվ, ինչպես գտնում են AmRating վարկանիշային գործակալության վերլուծաբանները, բանկային շուկայի կոնսոլիդացումը որոշ ժամանակ անց կարող է ստանալ նոր իմպուլս, կապված 2018-2019 թվականներին Բազել III կոշտ ստանդարտների ներդրման հետ: Այդ դեպքում չի բացառվում, որ ևս 2-3 տարի անց բանկային շուկայում կրկին կընթանան միաձուլման և միավորման գործընթացները, չնայած, որ տեմպերը կապված կլինեն երկրի տնտեսությունից՝ պահանջարկի սեղմման առումով, և որպես հետևանք, տեղի կունենա բանկային շուկայի վերադասավորվման և ներդրումային դերերի ուժեղացում, և հետագա թուլացում:

Ըստ ԱրմԻնֆո գործակալության՝ Հայաստանի Բանկերի 2016 թվականի հոկտեմբերի 1-ի դրությամբ կազմված Ռենկինգի, նորմատիվայինկաիպտալի 30 մլրդ.դրամի սանդղակն արդեն հաղթահարել են 9 բանկեր, 30.2-61.8 մլրդ դրամի սահմաններում (ընդհանուր ցուցանիշի մոտ 66%-ը): Դրանք են՝Ամերիաբանկը, ԱԿԲԱ-Կրեդիտ Ագրիկոլ Բանկը, Արդշինբանկը, HSBC Բանկ Հայաստանը, ԻՆԵԿՈԲԱՆԿԸ, ՎՏԲ-Հայաստան Բանկը, Հայբիզնեսբանկը, Յունիբանկը և Կոնվերս Բանկը: Նախորդ եռամսյակի դրությամբ միայն առաջին յոթ բանկերն էին տեղավորվում առաջիկա նորմատիվում: Յունիբանկը IPO-ի շնորհիվ հնարավորություն ստացավ երրորդ եռամսյակում կապիտալացվել 13,5% -ով, իսկ Կոնվերս բանկը բաժնետերերի անհրաժեշտ ներարկումների միջոցով ապահովեց գրեթե կրկնակի կապիտալացում:

Արմսվիսբանկը, Պրոմեթեյ Բանկը, Հայէկոնոմբանկը, Մելլաթ Բանկը, Արարատբանկը, Բիբլոս Բանկ Հայաստանը և Անելիք Բանկը որոշեցին կապիտալիզացիան իրականացնել ինքնուրույն, ինչի համար կպահանջվեն 318 մլրդ.դրամի ներարկումներ: Ինչ վերաբերվում է Արցախբանկին, որի ընդհանուր կապիտալը մինչև 2017 թվականի պետք է համալրվի 15 մլրդ. դրամով, ապա այդ հարցը, հավանաբար, այնուամենայնիվ, կլուծվի, հաշվի առնելով այդ կառույցի դերը ԼՂՀ տնտեսության համար:

Նշենք, որ Հայաստանի բանկայինհամակարգի զուտ շահույթը 2016 թվականի 9 ամիսներին հասել է 16.3 մլրդ դրամի ($ 34.3 մլն դոլար), տարեկան աճը՝24,7%: Իսկ միայն 3-րդ եռամսյակում միագումար զուտ շահույթը նվազել է 61.4%, ինչը, հավանաբար, մասամբ պայմանավորված է վարկային պորտֆելների մաքրման հետ: ՀՀ բանկային համակարգի ակտիվները մինչև հոկտեմբերի 1-ն աճել են 12%, տարեկան աճը՝3,6 տրլն դրամ ($ 7.6 մլրդ), որից ավելի քան 51% -ը կազմում է Top-5 բանկերի մասնաբաժինը: Բանկերի միագումար ընդհանուր կապիտալը տարեկան կտրվածքով աճել է 23%, հասնելով 610.4 մլրդ դրամի (մոտ 1.3 մլրդ դոլար), որիի գրեթե 44%-ը կենտրոնացված է TOP-5 բանկերում:

Հիշեցնենք, որ Հայաստանի բանկային հատվածի կոնսոլիդացումը պայմանավորված է ՀՀ ԿԲ բանկի նորմատիվով, որի համաձայն, բանկերի ընդհանուր կապիտալի նվազագույն չափը 2017 թվականից պետք է կազմի 30 մլրդ.դրամ: Արդեն շուկան լքել են ՊրոԿրեդիտ Բանկը և ԲՏԱ Բանկը, համապատասխանաբար միավորվելով Ինեկոբանկի և Հայէկոնոմբանկի հետ:-