Շաբաթ, 26 Նոյեմբերի 2016 11:14

Արմինֆո. Հայաստանի արտարժույթի միջբանկային շուկայում նոյեմբերի 21-25-ը ծավալները նվազեցին 8.1%, նախորդ շաբաթվա 6 անգամ աճից հետո, իսկ ներբանկային շուկայում դոլարի առքի դինամիկան վերընթաց դինամիկայից անցավ վայրընթաց դինամիկայի, իսկ վաճառքի տրենդը դանդաղեցրեց անկումը, ինչին զուգահեռ նվազեց հետաքրքրությունը եվրոյի և ռուբլու գործարքների նկատմամբ, մինչդեռ մեկ շաբաթ առաջ դիտվել էր վերջիններիղ առք/վաճառքի բարձր ակտիվություն: Արդյունքում, ընթացիկ շաբաթ շարունակվեց դրամի արժեզրկումը դոլարի նկատմամբ` 479-ից մինչև 479.5 դրամ/դոլար մակարդակ,  եվրոյի նկատմամբ ամրապնդվելով`509-ից մինչև 506 դրամ դոլար, իսկ ռուբլու նկատմամբ պահպանվելով 7.4 դրամ/ռուբլի մակարդակում: Մինչ այդ, հունվար-սեպտեմբերին, դրամը դոլարի նկատմամբ եվրոյի նկատմամբ ամրապնդվել էր` 482-ից մինչև 474 դրամ/դոլար մակարդակ, եվրոյի նկատմամբ արժեզրկվել էր` 529-ից մինչև 532 դրամ/եվրո մակարդակ, իսկ ռուբլու նկատմամբ` 6.9-ից մինչև 7.5 դրամ/ռուբլի մակարդակ, բայց հոկտեմբերին տեղի ունեցավ դոլարի նկատմամբ դրամի արժեզրկում, մինչև 476 դրամ/դոլար մակարդակ, եվրոյի նկատմամբ` մինչև 521 դրամ/եվրո, իսկ ռուբլու նկատմամբ` մինչև 7.5 դրամ/ռուբլի մակարդակ: Արտարժույթի բորսայական հարթակը տարեսկզբից հազվադեպ է գործել – մեկական գործարք մարտ-մայիս ամիսներին, մասնավորապես, մարտին`100 հազ.դոլար, ապրիլին`2950 դոլար և մայիսին`800 հազ.դոլար, որից հետո կրկին հաջորդեց լռությունը: Կենտրոնական բանկն առաջին կիսամյակում դոլար է գնել հունիսին (50.2 մլն.դոլար) և ապրիլին (2.4 մլն.դոլար), և վաճառել` հունվարին (53.1 մլն.դոլար) և փետրվարին (41.5 մլն.դոլար):

 

Ինչպես ԱրմԻնֆո գործակալությանը տեղեկացվել է ՀՀ կենտրոնական բանկի մամուլի ծառայությունից, արտարժույթի միջբանկային շուկան նոյեմեբերի 21-25-ն ընկած ժամանակահատվածքում բարձրացրեց ամենօրյա ծավալները, առավելագույն ծավալն արձանագրելով ուրբաթ օրը`2.900 մլն.դոլար, իսկ նվազագույնը`500 հազ.դոլար: Ընդհանուր հաշվով, արտարժույթի միջբանկային շուկայի շաբաթական ծավալը կազմեց 9.880 մլն.դոլար (նախորդ շաբաթ`10.750 մլն. դոլար), միջին կշռված փոխարժեքը ձևավորելով 479.48 դրամ/դոլար մակարդակում (նախորդ շաբաթ`479.55 դրամ/դոլար): Դրան զուգահեռ, ներբանկային շուկայում դոլարի առքի ծավալը կտրուկ փոխեց դինամիկան` 5.9% աճից մինչև 14% անկում, իսկ եվրոյով գործարքներում`64% աճից մինչև 39% անկում: Հաշվետու շաբաթվա ընթացքում ներբանկային շուկան արձանագրեց դոլարի վաճառքի դինամիկայի դանդաղում` 11%-ից մինչև 8%, եվրոյի վաճառքում`67.8%-ից մինչև 8% անկում: Ընդ որում, ներբանկային շուկայում վատթարացավ նաև ռուբլով գործարքների դինամիկան, առքը 10.4% աճը փոխարինեց 9% անկումով, իսկ վաճառքը` 10.4% աճը փոխարինեց 37% անկումով: Արդյունքում, գնվել է 66.8 մլն.դոլար, 478.51 դրամ/դոլար միջին փոխարժեքով, 6.9 մլն.եվրո, 505.9 դրամ/եվրո փոխարժեքով և 862.4 մլն.ռուբլի, 7.40 դրամ/ռուբլի միջին փոխարժեքով, և վաճառվել է 66.8 մլն.դոլար, 480.01 դրամ/դոլար միջին փոխարժեքով, 17.5 մլն.եվրո, 509.48 դրամ/եվրո միջին փոխարժեքով և 314.1 մլն. ռուբլի, 7.51 դրամ/ռուբլի միջին փոխարժեքով:

 

Աղբյուրի համաձայն, նախորդ շաբաթ (նոյեմբերի 14-19-ը) Հայաստանի բանկերի կողմից տրամադրվել է 54.0 մլրդ դրամի և 62.8 մլն դոլարի վարկեր: Շաբաթական դինամիկայի աճը կտրուկ փոխարինվեց անկումով, ինչպես դրամով, այնպես էլ դոլարով վարկերի գծով: Մասնավորապես, դրամով տրամադրված վարկերի ծավալն աճեց 21%, իսկ դոլարով տրամադրված վարկերի ծավալը`26%:

 

Հիշեցնենք, որ 2015 թվականին արտարժույթի մանրածախ շուկայում դրամը դոլարի նկատմամբ 477 դրամից թուլացավ մինչև 482 դրամ/դոլար մակարդակ, եվրոյի նկատմամբ` 571,5-ից մինչև 529 դրամ / եվրո մակարդակ, իսկ ռուսական ռուբլու նկատմամբ` 8.2-ից մինչև 6.9 դրամ/ռուբլի մակարդակ: Ընդ որում, դեկտեմբերին 14-28-ը Կենտրոնական բանկը գրեթե ամեն օր միջամտում էր շուկային: Դրամի արժեզրկումային տրամադրությունները  դիտվում էին երկրի արտաքին առևտրի շրջանառության անկմանը զուգահեռ (մոտ 20.6%), այդ թվում, ներմուծումը կրճատվեց մոտ 26.5%, արտահանումը` մոտ 3.9%, իսկ դեպի Հայաստան դրամական փոխանցումների ներհոսքը կրճատվեց ավելի քան 30%, և այդ ամենը տեղի է ունենում բնակչության առանց այն էլ ցածր վճարունակության և երկրի տնտեսական ցածր ակտիվության պայմաններում: 2016 թվականից Հայաստանի արտարժույթի մանրածախ շուկայում ՀՀ դրամը ԱՄՆ դոլարի նկատմամբ կրկին սկսվեց արժեզրկվել, փետրվարի 12-ին դոլարի նկատմամբ արժեզրկվելով մինչև 496 դրամ/դոլար մակարդակ, բայց մարտին սկսեց ամրապնդվել և մարտի 25-ին հասավ 482 դրամ/դոլար մակարդակ, ընդամենը դանդաղեցնելով եվրոյի և ռուբլու նկատմամբ արժեզրկումը: Ընդհանուր առմամբ, 2016 թվականի առաջին կիսամյակում դրամը դոլարի նկատմամբ ամրապնդվեց` 482 դրամ/դոլարից մինչև 477 դրամ/դոլար մակարդակ: Հուլիսին դրամը դոլարի նկատմամբ սկսեց ամրապնդվել միայն երրորդ տասնօրյակից, ամրապնդվելով 476 դրամ/դոլար մակարդակում, հետագայում վերադառնալով 477 դրամ/դոլար մակարդակ: Օգոստոսին դրամը դոլարի նկատմամբ ամրապնդվեց 475 դրամ/դոլար մակարդակում մնալով այդ դիրքում նաև սեպտեմբերի սկզբին, որից հետո արժևորումը շարունակվեց: Սեպտեմբերի 30-ի դրությամբ դրամը դոլարի նկատմամբ ամրապնդվեց 474 դրամ/դոլար, եվրոյի նկատմամբ` 532 դրամ/եվրո մակարդակներում, իսկ ռուբլու նկատմամբ արժեզրկվեց մինչև 7.5 դրամ/ռուբլի մակարդակ: Հոկտեմբերին դրամը դոլարի արժեզրկվեց մինչև 476 դրամ/դոլար մակարդակ, եվրոյի նկատմամբ արժևորվեց մինչև 521 դրամ/եվրո մակարդակ, իսկ ռուբլու նկատմամբ մնաց 7.5 դրամ/ռուբլի մակարդակում: Նոյեմբերի 25-ի դրությամբ դրամը դոլարի արժեզրկվեց մինչև 479.5 դրամ/դոլար, եվրոյի նկատմամբ ամրապնդվեց մինչև 506 դրամ/եվրո մակարդակ, իսկ ռուբլու նկատմամբ 7.4 դրամ/ռուբլի մակարդակում: