Շաբաթ, 3 Դեկտեմբերի 2016 09:36

Արմինֆո. Հայաստանի արտարժույթի միջբանկային շուկայում նոյեմբերի 28-ից դեկտեմբերի 2-ը ծավալներն աճել են 21%, նախորդ շաբաթվա 8.1 անգամ անկումից հետո, իսկ ներբանկային շուկայում կտրուկ ակտիվացել են դոլարով և ռուբլով գործարքները, և որոշակի հետաքրքրություն է առաջացել եվրոյի առքի նկատմամբ, բայց եվրոյի վաճառքը նվազել է, մինչդեռ նախորդ շաբաթ նշված արժույթներով գործարարքները կրճատվել էին: Արդյունքում, ընթացիկ շաբաթ շարունակվեց դրամի արժեզրկումը դոլարի նկատմամբ` 479.5-ից մինչև 480.5 դրամ/դոլար մակարդակ,  եվրոյի նկատմամբ`506-ից մինչև 513 դրամ/եվրո, իսկ ռուբլու նկատմամբ`7.4-ից մինչև 7.6 դրամ/ռուբլի մակարդակ: Մինչ այդ, հունվար-սեպտեմբերին, դրամը դոլարի նկատմամբ եվրոյի նկատմամբ ամրապնդվել էր` 482-ից մինչև 474 դրամ/դոլար մակարդակ, եվրոյի նկատմամբ արժեզրկվել էր` 529-ից մինչև 532 դրամ/եվրո մակարդակ, իսկ ռուբլու նկատմամբ` 6.9-ից մինչև 7.5 դրամ/ռուբլի մակարդակ, բայց հոկտեմբերին տեղի ունեցավ դոլարի նկատմամբ դրամի արժեզրկում, մինչև 476 դրամ/դոլար մակարդակ, եվրոյի նկատմամբ` մինչև 521 դրամ/եվրո, իսկ ռուբլու նկատմամբ` մինչև 7.5 դրամ/ռուբլի մակարդակ: Արտարժույթի բորսայական հարթակը տարեսկզբից հազվադեպ է գործել – մեկական գործարք մարտ-մայիս ամիսներին, մասնավորապես, մարտին`100 հազ.դոլար, ապրիլին`2950 դոլար և մայիսին`800 հազ.դոլար, որից հետո կրկին հաջորդեց լռությունը: Կենտրոնական բանկն առաջին կիսամյակում դոլար է գնել հունիսին (50.2 մլն.դոլար) և ապրիլին (2.4 մլն.դոլար), և վաճառել` հունվարին (53.1 մլն.դոլար) և փետրվարին (41.5 մլն.դոլար):

 

Ինչպես ԱրմԻնֆո գործակալությանը տեղեկացվել է ՀՀ կենտրոնական բանկի մամուլի ծառայությունից, արտարժույթի միջբանկային շուկան նոյեմբերի 28-ից դեկտեմբերի 2-ն ընկած ժամանակահատվածքում բարձրացրեց ամենօրյա ծավալները, առավելագույն ծավալն արձանագրելով հինգշաբթի օրը`7.100 մլն.դոլար, իսկ նվազագույնը` ուրբաթ օրը - 400 հազ.դոլար: Ընդհանուր հաշվով, արտարժույթի միջբանկային շուկայի շաբաթական ծավալը կազմեց 11.950 մլն.դոլար (նախորդ շաբաթ`9.880 մլն. դոլար), միջին կշռված փոխարժեքը ձևավորելով 481.29 դրամ/դոլար մակարդակում (նախորդ շաբաթ`479.48 դրամ/դոլար): Դրան զուգահեռ, ներբանկային շուկայում դոլարի առքի ծավալը կտրուկ փոխեց դինամիկան` 14% անկումից մինչև 23% աճ, իսկ եվրոյի առքի գործարքներում`39% անկումը փոխարինվեց 10% աճով: Հաշվետու շաբաթվա ընթացքում ներբանկային շուկայում դոլարի վաճառքի գործարքներն աճել են 16%, եվրոյի վաճառքը նվազել է 33%, իսկ ռուբլիով գործարքներում առքն աճել է 22%, իսկ վաճառքը`99%: Արդյունքում, գնվել է 83.4 մլն.դոլար, 479.44 դրամ/դոլար միջին փոխարժեքով, 7.6 մլն.եվրո, 507.57 դրամ/եվրո փոխարժեքով և 1.1 մլրդ.ռուբլի, 7.41 դրամ/ռուբլի միջին փոխարժեքով, և վաճառվել է 79.3 մլն.դոլար, 480.96 դրամ/դոլար միջին փոխարժեքով, 11.7 մլն.եվրո, 512.56 դրամ/եվրո միջին փոխարժեքով և 627 մլն. ռուբլի, 7.50 դրամ/ռուբլի միջին փոխարժեքով:

 

Աղբյուրի համաձայն, նախորդ շաբաթ (նոյեմբերի 21-26-ը) Հայաստանի բանկերի կողմից տրամադրվել է 71.8 մլրդ դրամի և 25 մլն դոլարի վարկեր: Շաբաթական դինամիկան ցուցադրել է տրենդի արատգացում դրամային, և կտրուկ վատթարացում դոլարային վարկերի գծով: Մասնավորապես, դրամով տրամադրված վարկերի ծավալն աճեց 33%, իսկ դոլարով տրամադրված վարկերի ծավալը նվազել է 60%:

 

Հիշեցնենք, որ 2015 թվականին արտարժույթի մանրածախ շուկայում դրամը դոլարի նկատմամբ 477 դրամից թուլացավ մինչև 482 դրամ/դոլար մակարդակ, եվրոյի նկատմամբ` 571,5-ից մինչև 529 դրամ / եվրո մակարդակ, իսկ ռուսական ռուբլու նկատմամբ` 8.2-ից մինչև 6.9 դրամ/ռուբլի մակարդակ: Ընդ որում, դեկտեմբերին 14-28-ը Կենտրոնական բանկը գրեթե ամեն օր միջամտում էր շուկային: Դրամի արժեզրկումային տրամադրությունները  դիտվում էին երկրի արտաքին առևտրի շրջանառության անկմանը զուգահեռ (մոտ 20.6%), այդ թվում, ներմուծումը կրճատվեց մոտ 26.5%, արտահանումը` մոտ 3.9%, իսկ դեպի Հայաստան դրամական փոխանցումների ներհոսքը կրճատվեց ավելի քան 30%, և այդ ամենը տեղի է ունենում բնակչության առանց այն էլ ցածր վճարունակության և երկրի տնտեսական ցածր ակտիվության պայմաններում: 2016 թվականից Հայաստանի արտարժույթի մանրածախ շուկայում ՀՀ դրամը ԱՄՆ դոլարի նկատմամբ կրկին սկսվեց արժեզրկվել, փետրվարի 12-ին դոլարի նկատմամբ արժեզրկվելով մինչև 496 դրամ/դոլար մակարդակ, բայց մարտին սկսեց ամրապնդվել և մարտի 25-ին հասավ 482 դրամ/դոլար մակարդակ, ընդամենը դանդաղեցնելով եվրոյի և ռուբլու նկատմամբ արժեզրկումը: Ընդհանուր առմամբ, 2016 թվականի առաջին կիսամյակում դրամը դոլարի նկատմամբ ամրապնդվեց` 482 դրամ/դոլարից մինչև 477 դրամ/դոլար մակարդակ: Հուլիսին դրամը դոլարի նկատմամբ սկսեց ամրապնդվել միայն երրորդ տասնօրյակից, ամրապնդվելով 476 դրամ/դոլար մակարդակում, հետագայում վերադառնալով 477 դրամ/դոլար մակարդակ: Օգոստոսին դրամը դոլարի նկատմամբ ամրապնդվեց 475 դրամ/դոլար մակարդակում մնալով այդ դիրքում նաև սեպտեմբերի սկզբին, որից հետո արժևորումը շարունակվեց: Սեպտեմբերի 30-ի դրությամբ դրամը դոլարի նկատմամբ ամրապնդվեց 474 դրամ/դոլար, եվրոյի նկատմամբ` 532 դրամ/եվրո մակարդակներում, իսկ ռուբլու նկատմամբ արժեզրկվեց մինչև 7.5 դրամ/ռուբլի մակարդակ: Հոկտեմբերին դրամը դոլարի արժեզրկվեց մինչև 476 դրամ/դոլար մակարդակ, եվրոյի նկատմամբ արժևորվեց մինչև 521 դրամ/եվրո մակարդակ, իսկ ռուբլու նկատմամբ մնաց 7.5 դրամ/ռուբլի մակարդակում: Նոյեմբերի 30-ի դրությամբ դրամը դոլարի նկատմամբ արժեզրկվեց մինչև 480.5 դրամ/դոլար, եվրոյի նկատմամբ ամրապնդվեց 511 դրամ/եվրո մակարդակում, իսկ ռուբլու նկատմամբ 7.4 դրամ/ռուբլի մակարդակում: Դեկտեմբերից դրամի արժեզրկումը դոլարի նկատմամբ շարունակվել է, զուգահեռաբար թուլանալով դիրքերը նաև եվրոյի և ռուբլու նկատմամբ