Գագիկ Մակարյան. ԿԲ իր տակ ճզմել է երկրի ողջ ֆինանսական համակարգը

Արմինֆո. Ինձ համար այնքան էլ պարզ չէ, թե ինչու է Կենտրոնական բանկը փորձում իր ձեռքը վերձնել ֆինանսական ողջ համակարգը: Այս մասին ԱրմԻնֆո գործակալության թղթակցի հետ զրույցում հայտարարել է Հայաստանի գործատուների միության նախագահ, տնտեսագետ Գագիկ Մակարյանը, մեկնաբանելով ՀՀ նախկին վարչապետ, հայտնի մակրոտնտեսագետ Հրանտ Բագրատյանի հայտարարությունն այն մասին, որ ներդրումային հիմնադրամների գործունեության  կարգավորումը չպետք է գտնվի ԿԲ լիազորությունների ներքո:

Ըստ Մակարյանի, դեռ 2000-ական թվականներից ԿԲ սկսեց իր վրա վերցնել երկրի միակ ֆինանսական մեգառեգուլյատորի լիազորությունները, ինչն այնքան էլ չի համարվում նրա անմիջական ֆունկցիան: Այս առումով նա հիշեցրել է, որ ԿԲ նախաձեռնությունը`ոչ միայն կարգավորել և վերահսկել ապահովագրական գործունեությունը, այլ նույնիսկ ներխուժել աշխատանքի պահպանության հիմնադրամների գործունեության մեջ: Նրա կարծիքով, ռեգուլյատորը վատ չէր լինի, որ իր ուշադրոթյունը կենտրոնացներ ֆինանսական շուկայի ենթակառուցվածքների աջակցման վրա, իրականացնել այնտեղ բարեփոխումներ, ընդուներ ներդրումները խթանող նորմատիվային ակտեր, թեթևացներ վարկերի տրամադրման ռեժիմը և այլն: «ԿԲ ինստիտուցիոնալ պատկերը և նրա գործունեության բնույթը պետք է ունենա հենց այս ուղղվածությունը: Իսկ երբ ռեգուլյատորը փորձում է կարգավորել բոլոր այն ոլորտները, որտեղ կան գումարներ, օրինակ, ապահովագրությունը, ներդրումային հիմնադրամները և այլն, ինձ համար դա այնքան էլ հասկանալի չէ»,-ասել է Մակարյանը:

Այնուամենայնիվ, փորձագետը համաձայն չէ նախկին վարչապետի կարծիքին, որ ներդրումային հիմնադրամիների ստեղծումը դրայվեր կդառնա տնտեսական աճին`ներդրումների ներգրավման միջոցով: Նրա կարծիքով, ամենագրագետ մոտեցումը պետք է լինի ներդրողի շահերի պաշտպանությունը: «Այստեղ, իմ կարծիքով, այնքան էլ կարևոր չէ, թե ինչպիսի PR-քարոզարշավ կիրականացնեն հիմնադրամները, ներկայացնելով Հայաստանի ներդրումային հնարավորությունները գրավչության տեսանկյունից: Կարևորն այն է, թե ինչպես կարող ենք պաշտպանել ներդրողին,, երբ նա ցուցաբերելով խիզախություն, արդեն մուտք է գործել Հայաստանի շուկա»,-պարզաբանել է նա: Ըստ Մակարյանի, եթե այդ պաշտպանությունն ապահովելու համար չկան անհրաժեշտ երաշխիքներ, մասնավորապես, կայուն շուկա, ներմուծման և արտահանման կարգավորված ենթակառուցվածքներ, բիզնեսի և ներդրումների համար գրավիչ օրենսդրություն, բիզնես միջավայր, արդար դատական համակարգ, հետևաբար, ոչ մի ներդրող չի ենթարկվի քաղցրահնչյուն համոզումներին: Մակարյանը որպես իրական այլընտրանք է համարում ներդրողին երկրում առկա բոլոր ռիսկերին ծանոթացնելու անհրաժեշտությունը, սահմանելով գործակիցներ`բարձրց մինչև ցածր: Այդ դեպքում ներդրողը կիմանա, թե շահույթ ստանալու համար ինչի է գնում, և կկարողանա գոնե պատրաստվել: «Մենք առաջին ահերթին պետք է լինենք ազնիվ, ոչինչ չթաքցնենք: Պետք է այդպես լինի»,-ընդգծել է Մակարյանը:

Նշենք, որ, որ օտարերկրյա ուղղակի ներդրումների մակարդակը Հայաստանի տնտեսությունում 2016 թվականին նվազել է $ 90 մլն, վերջին 5 տարում ամեն տարի կրճատվելով 40-50%: Մինչդեռ, ՀՀ էկոնոմիկայի նախարարությունը սկսել է խոսել երկրում առաջիկա ներդրումային «բումի» մասին, ներկայացնելով ծրեգրեր, որոնց համաձայն, 2017 թվականին երկրում սպասվում է $ 495 մլն ընդհանուր գումարի ներդրումային ծրագրերի իրականացում, ինչի արդյունքում կստեղծվի մոտ 6 հազար նոր աշխատատեղ: Միևնույն ժամանակ, կառավարությունը դիմել է նաև արտերկրում ապրող հայկական սփյուռքի հարուստ  ներկայացուցիչներին, խնդրելով մեծացնել իրենց ներդրումների ծավալները Հայաստանի տնտեսությունում: