Երեթշաբթի, 11 Ապրիլի 2017 12:59

Արմինֆո. Մեկնարկել է Վեդիի ջրամբարի կառուցման ծրագիրը, որը շուտով հուսալի ոռոգմամբ կապահովի Արարատյան դաշտի շուրջ 7 հազար 500 հեկտար հողատարածք։ «Ֆեյսբուքի» իր էջում այդ մասին գրել է վարչապետ Կարեն Կարապետյանը։

Վարչապետի ասելով, 29 միլիոն խորանարդ մետր ընդհանուր տարողությամբ այս ջրամբարը նորանկախ Հայաստանի պատմության մեջ զրոյական մակարդակից կառուցվող առաջին ջրամբարն է։ «Այս նախագիծն էական նշանակություն կունենա նաև Սևանա լճի էկոլոգիական հավասարակշռության վերականգնման հարցում: 90 միլիոն եվրո արժողությամբ ծրագիրն իրականացվում է Զարգացման ֆրանսիական գործակալության վարկային միջոցներով և Հայաստանի կառավարության համաֆինանսավորմամբ», - գրել է ՀՀ վարչապետը:

Հիշեցնենք, որ Վեդիի 29 մլն խմ ընդհանուր ծավալով և 120 հա մակերեսով ջրամբարի շինարարական աշխատանքները նախատեսվում է ավարտել 4 տարում: Ջրի աղբյուրները կլինեն Վեդի և Խոսրով գետերի ջրառ հանգույցները: Նախատեսվում է կառուցել 85 մ բարձրությամբ պատվար, ոռոգման համակարգի երկարությունը կկազմի 37 կմ, ինչի արդյունքում կհաջողվի ոռոգել մոտ 4 հազար հա տարածք: Ծրագրի իրականացման արդյունքում Սևանա լճից ոռոգման նպատակով ջրապահանջարկը կնվազի շուրջ 18մլն/մ3-ով: Ջրամբարի շահագործման հանձնումից հետո կանջատվի 11 պոմպակայան, իսկ 3-ը` մասնակիորեն, տնտեսումը տարեկան կտրվածքով կկազմի մոտ 1 մլրդ.դրամ կամ 19 մլն.կՎտ.ժ էլեկտրաէներգիա: Ներցանցային տնտեսության կորուստները կկրճատվեն 20-25%-ով:

Ջրամբարի նախագիծը պատրաստվել է ֆրանսիական «ARTELIA EAU & ENVIRONMENT» և բելգիական «SHER Ingenieurs-Conseils» ընկերությունների կողմից՝ «ՋՐՏՈՒՔ» ՍՊԸ-ի հետ համատեղ: Շինարարությունն իրականացվում է հայկական «Սահակյանշին» և իրանական «Պեգա Քընսթրաքշն» կոնսորցիումի կողմից: Պատասխանատուները հույս են հայտնել, որ ջրամբարի շինարարությունը մեկնարկի նոր կետ կդառնա ոլորտի զարգացման համար և դրա արդյունքներն ընդամենը 3-4 տարի հետո շոշափելի կդառնան Արարատի մարզի ավելի քան 50 հազար գյուղացիական տնտեսությունների համար: Ծրագրի իրականացման չորս տարիների ընթացքում կստեղծվի շուրջ 250 նոր աշխատատեղ՝ ամսական 220-250 հազար դրամ միջին աշխատավարձով: 

Հավելենք, որ Ջրամբարի շինարարությունը Հայաստանի համար ունի ռազմավարական մեծ նշանակություն: Ավելի վաղ Թուրքիան հայտարարել էր Արաքս գետի վրա խոշոր ջրամբարներ կառուցելու իր նպատակների մասին, ինչը հայկական կողմի համար պարունակում է ռիսկեր` ոռոգման ջրի պակասի առումով: Ինչպես ավելի վաղ ԱրմԻնֆո-ին հաղորդել էր ՀՀ էներգետիկ ենթակառուցվածքների և բնական պաշարների Ջրային պետական կոմիտեի նախագահ Արսեն Հարությունյանը, Հայաստանի չի կարող ամբողջովին չեզոքացնել նման ռիսկերը: Այնուամենայնիվ, Վեդու ջրամբարը թույլ կտա մեղմել թուրքական ջրային էքսպանսիայի հետևանքները: «Այսուհետ 29 մլն.խմ ջուրը, որն անիմաստ հոսում էր Հայաստանի տարածքով և թափվում Արաքս գետը, կկուտակվի Վեդիի ջրամբարում»,- հայտարարել է Հարությունյանը: Ինչ վերաբերվում է Կապսի ջրամբարի վերականգնմանը Ախուրյան գետի վրա, ապա, ըստ Հարությունյանի, 2017-ին նախատեսվում է նախագծային աշխատանքների ավարտը, իսկ 2018-ի սկզբին կհայտարավի մրցույթը: Այդ նպատակին կուղղվեն գերմանական KfW բանկի 50 մլն.եվրո վարկային ռեսուրսներ, որոնք կտրամադրվեն 15 տարով, 5 տարի արտոնյալ ժամանակահատվածով: Կապսի ջրամբարի շինարարության արդյունքում, որի աշխատանքները դադարեցվել էին 1994 թվականին, նախատեսվում է ապահովել լրացուցիչ 5 հազար հա տարածքի ոռոգում: Աշխատանքներըը, ըստ տարբեր գնահատականների, կտևեն մոտ 5 տարի:

Նշենք, որ այսօր Հայաստանում կան տարբեր ծավալների և չափերի մոտ 90 ջրամբարներ, իսկ առաջիկա հինգ տարիներին, դատելով կառավարության պլաններից, այդ ոլորտում նախատեսվում է մեծ առաջընթաց: Նախատեսվում է ևս երկու ջրամբարների կառուցում` Եղվարդում Մաստարայում: Ֆինանսավորումը, հիմնականում, նախատեսվում է միջազգային դոնորների, մասնավորապես, Ճապոնիայի միջազգային համագործակցության գործակալության (JICA), Եվրասիական զարգացման բանկի, Զարգացման ֆրանսիական գործակալության, գերմանական KFW բանկի և այլ կազմակերպույթունների վարկային ռեսուրսների հաշվին: Բոլոր չորս ջրամբարների կառուցման և վերականգնման Ծրագրի ընդհանուր արժեքը կազմում է մոտ 350-400 մլն դոլար: