Արմինֆո. ՀՀ գյուղատնտեսության նախարար Իգնատի Առաքելյանը նախօրեին ընդունել է ԱԿԲԱ-ԿՐԵԴԻՏ ԱԳՐԻԿՈԼ ԲԱՆԿԻ գլխավոր գործադիր տնօրեն Հակոբ Անդրեասյանին` սուբսիդավորվող վարկերի ծրագիրը վերանայելու և նոր պայմանները քննարկելու նպատակով:
«Գյուղացին պետք է ունենա հնարավորություն ստանալ մատչելի վարկ իր տնտեսությունը կազմակերպելու համար, բայց ծրագրի այսօրվա տարբերակն արդյունավետ չի գործում, չի ծառայում իր նպատակին և չի նպաստում գյուղատնտեսության զարգացմանը: Մենք առաջարկում ենք մշակել նոր ծրագիր, որով կխթանենք փոքր ու միջին գյուղացիական տնտեսությունների խոշորացումը և կնպաստենք արդյունաբերական գյուղատնտեսության ստեղծմանը», – նշել է նախարար Իգնատի Առաքելյանը:
Նախարարը առաջարկել է փոխել չափորոշիչները և վերանայել վարկերի տրամադրման պայմանները: Մասնավորապես նախատեսվում է ուսումնասիրել սուբսիդավորման ավելացման հնարավորությունը, ինչի արդյունքում էլ ավելի կնվազի վարկային տոկոսադրույքը և բարձրացնել տրամադրվող գումարի շեմը: Բացի այդ, տնտեսությունները պետք է ներկայացնեն բիզնես ծրագիր, որպեսզի պետության կողմից սուբսիդավորվող գումարներն առավել արդյունավետ և նպատակային ծախսվեն և ուղղվեն բացառապես ոլորտի զարգացմանը:
Նախարարն առաջարկել է, որպեսզի ծրագիրը գնահատվի բանկի մասնագետների կողմից, որից հետո կորոշվի շահառուին ֆինանսական կամ նյութական աջակցության տրամադրման հարցը: Միաժամանակ կարևորվել է անհրաժեշտության դեպքում ֆերմերներին խորհրդատվություն տրամադրելու հարցը:
Ինչպես տեղեկացնում է ՀՀ գյուղատնտեսության նախարարության տեղեկատվության և հասարակայնության հետ կապերի բաժին, այս տարի շարունակվում է 8 % տոկոսադրույքով սուբսիդավորվող վարկերի տրամադրումը, որի շրջանակում արդեն իսկ տրամադրվել է 700 մլն դրամի չափով գումար:
Նշենք, որ գյուղատնտեսական վարկավորման սուբսիդավորման պետական ծրագիրը մեկնարկել է 2011 թվականից: Ծրագրի շրջանակներում վարկերը տրամադրվում են տարեկան 14% տոկոսադրույքով, որի 4-6%-ը սուբսիդավորում է կառավարությունը: Վարկի մարման ժամկետը սահմանված է 3 տարի:
2011-2015 թթ. Հայաստանի ֆերմերային տնտեսություններին հատկացվել է 84.2 մլրդ դրամի շուրջ 99 հազար մատչելի վարկ` 14% տարեկան տոկոսադրույքով:
Միայն 2015 թվականին գյուղատնտեսական վարկերի գծով սուբսիդավորվել է 15.2 մլրդ դրամ և 21,5 հազար մատչելի վարկ, իսկ սուբսիդավորմանն ուղղորդվել է 1,163 մլրդ դրամ: Ծրագրի առավել ակտիվ մասնակիցներն են` ACBA-Credit Agricole Bank-ը, Արդշինբանկը և Կոնվերս Բանկը:
Ըստ ՀՀ Ազգային վիճակագրական ծառայության տվյալների, գյուղատնտեսական արտադրանքի համախառն ծավալը 2016 թվականի հունվար-դեկտեմբերին 2015-ի նույն ժամանակահատվածի համեմատ նվազել է 5.2%, մինչև 907.5 մլրդ դրամ, այդ թվում, մշակաբույսերի հատվածում անկումը կազմել է 11,7%: Համեմատության համար նշենք, որ 2015 թվականի հունվար-դեկտեմբերին 2014 թ. նույն ժամանակահատվածի համեմատ գյուղատնտեսական ոլորտի աճը կազմել էր 11.7%, աճը`15,2%: 2017 թ. առաջին եռամսյակում ագրոհատվածը գտնվել է անկման մեջ՝ տարեկան 1,5%-ով, մինչև 69.5 մլրդ դրամ ($143.1 մլն), բայց միայն մարտին արձանագրվել է 20,6% աճ:
Ըստ ԱրմԻնֆո գործակալության` Հայաստանի բանկերի ֆինանսական վարկանիշի, 2017 թ. հունվարի 1-ի դրությամբ գյուղատնտեսական վարկերի պորտֆելով` ACBA-Credit Agricole Bank-ն ավանդաբար առաջատար է. բանկի վարկային պորտֆելում այդ ոլորտին բաժին է ընկնում ավելի քան 37%: Բանկային համակարգի գյուղատնտեսական վարկերի ընդհանուր ծավալում «ԱԿԲԱ-Կրեդիտ Ագրիկոլ Բանկի» բաժինը գերազանցում է 52%-ը: Սակայն բանկը չի սահմանափակվում ագրոհատվածով, ակտիվորեն ֆինանսավորում է ՓՄՁ, արդյունաբերության և առևտրի ոլորտները` համարվելով առաջտատար նաև մանրածախ վարկավորման գծով: «ԱԿԲԱ-Կրեդիտ Ագրիկոլ Բանկը» Հայաստանում գործում է 1995 թվականից: 2006 թվականի սեպտեմբերից որպես բանկի մեծամասնական բաժնետեր հանդես է գալիս եվրոպական խոշորագույն Credit Agricole S.A. բանկային խումբը` կապիտալում 15,56% բաժնեմասով, որին մասնակցության չափով հետևւոմ է SJSC "Sacam International" բաժնետիրական ընկերությունը (Credit Agricole S.A խմբի անդամ)` 12,44%, սրանցից զատ կապիտալում ներկա են գյուղացիկաան փոխօգնության 10 տարածաշրջանային միություններ: