Վալերի Մեժլումյան. Վերջին 20 տարիներին «Վալեքս» խմբի ներդրումները Հայաստանում և Արցախում կազմել են մոտ 700 մլն.դոլար

Արմինֆո. ՀՀ տնտեսական զարգացման և ներդրումների նախարար Սուրեն Կարայանը այցելել է Թեղուտի պղնձամոլիբդենային հանքավայր՝ ծանոթանալու լեռնահանքային համալիրի գործունեությանը, ծրագրերին և խնդիրներին։

Ինչպես ԱրմԻնֆո գործակալությանը տեղեկացվել է նախարարության մամուլի ծառայությունից, նախարարի գլխավորած պատվիրակությունն այցելել է հանքավայր, հանքային մեքենաների և սարքավորումների վերանորոգման և սպասարկման ծառայություն, լեռնահարստացուցիչ ֆաբրիկա և պոչամբար։ «Վալլեքս» խմբի ընկերություններ խմբի նախագահ Վալերի Մեջլումյանը նախարարին է ներկայացրել լեռնահանքային համալիրի գործունեությունը՝ նշելով, որ Թեղուտի ներդրումների ընդհանուր ծավալը գե­րա­զանցել է 400 մլն ԱՄՆ դոլարը: Ընդհանրապես խմբի ընկերությունների ներդրումը Հայաստանում և Արցախում անցած քսան տարիների ընթացքում կազմում է  մոտ 700 մլն ԱՄՆ դոլար: Միայն 2016 թվականին խմբի ընկերությունների կողմից ՀՀ և ԼՂ պետական բյուջե կատարած վճարումների հանրագումարը գերազանցում է 40 մլն ԱՄՆ-ի դոլարի սահմանագիծը:

Վալերի Մեջլումյանի խոսքով՝ Թեղուտ ընկերությունն ունի շուրջ 1150 աշխատող, գերժամանակակից հարստացուցիչ ֆաբրիկա, ինչպես նաև հանքարդյունաբերության ոլորտի ամենաժամանակակից սարքավորումներ՝ մատակարարված աշխարհահռչակ ընկերություններից։ Հանքավայրի հաստատված պաշարների պոտենցիալը, ըստ Խորհրադային ժամանակաշրջանում հաստատված տվյալների՝ կազմում է մոտ 450 մլն տոննա, որից ընկերությունն արևմտյան ժամանակակից մեթոդներով վերահաստատել է մոտ մեկ հիգերորդ մասը (այդ ուղղությամբ զարգացման աշխատանքներն ընթացքի մեջ են):

Նախարար Կարայանն այնուհետև այցելել է  նաև Ալա­վեր­­դու պղնձա­­ձուլա­կան գործարան։ Նախարարարի հետ զրույցում ընկերության ղեկավարները նշել են, որ այն շուրջ 600 աշխատակից ունի և միակն է ոչ միայն Հայաստանում, այլև՝ Հարավային Կովկասում։ Այժմ արտադրական հզորությունները թույլ են տալիս տարեկան վերամշակել մինչև 50 հազար տոննա պղնձի խտանյութ  և արտադրել մոտ 13 հազար տոննա սև պղինձ։

Ալավերդիում տեղի է ունեցել ՀՀ վարչապետի հանձնարարությամբ ստեղծված  միջգերատեսչական աշխատանքային խմբի նիստը: Խումբը  պատասխանատու է նոր պղնձաձուլարանի նախագծմանն առնչվող աշխատանքներում Արմենիան Քափըր Փրոգրամ ՓԲԸ աջակցության հարցերի համար։ Խմբի կազմում են ՀՀ տնտեսական զարգացման և ներդրումների, ֆինանսների, էներգետիկ ենթակառուցվածքների և բնական պաշարների, բնապահպանության նախարարների տեղակալները։ Աշխատանքային խմբի ղեկավար Տիգրան Խաչատրյանը նշել է, որ առանց էական ներդրումների և ժամանակակից բնապահպանական պահանջներին համապատասխանեցնելու՝ երկարաժամկետ գործունեություն հնարավոր չէ իրականացնել։ Նախարարի տեղակալի խոսքով`  ներկայումս պոտենցիալ գործընկերների հետ քննարկվում են համաշխարհային պրակտիկայում առկա բոլոր հնարավոր տարբերակները՝ ստեղծելով այնպիսի կայուն արտադրություն Հայաստանում, որը երկարաժամկետ գործունեության հեռանկարում խնդրահարույց չի լինի բնապահպանական տեսանկյունից։ «Կառավարությունը, անմիջական մասնակից լինելով զարգացման ծրագրին վերաբերվող քննարկումներին, հնարավորություն ունի ընթացքում ձեռնարկել կազմակերպության համար օգտակար բոլոր անհրաժեշտ միջոցառումները»-, նշել է Տիգրան Խաչատրյանը։

Ընկերության ղեկավարների հետ հանդիպման ընթացքում պաշտոնյաները գործարարների հետ քննարկել են առկա խնդիրները և կարևոր հարցերը` իրենց գերատեսչությունների իրավասության շրջանակում դրանց կարգավորման և լուծման եղանակներ գտնելու տեսանկյունից:

Հիշեցնենք, որ «Վալլեքս Գրուպ» ՓԲԸ (Vallex Group) հիմնադրվել է 1998-ին և միավորում է 20 դուստր և փոխկապակցված ընկերությունների: Դրանց թվում են` «Թեղուտ» ՓԲԸ-ն, որն ստեղծվել է 2006 թվականին, Թեղուտի նախագծի համակարգման նպատակով, «Բեյզ Մեթըլս» ՓԲԸ-ն, որը շահագորևծում է Դրմբոնի պղինձ-ոսկու հանքավայրը գյուղում ԼՂՀ Մարտակերտի շրջանում, «Armenian Copper Programme» ՓԲԸ (ACP), որը շահագործում է Ալավերդու պղնձաձուլման կոմբինատը: «Թեղուտ» ՓԲԸ հիմնադրվել է 2006 թվականի մայիսի 22-ին` «Վալլեքս» խմբի կողմից: ՓԲԸ բաժնետոմսերի լրիվ փաթեթը պատկանում է կիպրոսյան «Թեղուտ Ինվեսթմենթս Լիմիթիդ» ՓԲԸ-ին, որի քվեարկող բաժնետոմսերի 100 տոկոսը պատկանում է «Արմենիան քոփր Փրոգրամ» ՓԲԸ-ին, որի սեփականատերը Վալերի Մեջլումյանն է:

Նշենք, որ «Թեղուտ» ՓԲԸ հիմնվել է 2006 թվականին «Վալլեքս» խմբի կողմից: Թեղուտի ծրագիրը հաստատվել է 2007 թվականի նոյեմբերին: Թեղուտի հանքավայրը երկրորդն է հանրապետությունում Քաջարանից հանքավայրից հետո: 1991 թվականի տվյալներով, հանքավայրի պահուստները կազմում են 450 մլն.տոննա հանքանյութ, այդ թվում, 0.355% պարունակությամբ 1.6 մլն.տոննա պղինձ և 0.022% պարունակությամբ 99 հազար տոննա մոլիբդեն: Ծրագրի իրականացման առաջին փուլում նախատեսվում է տարեկան արդյունահանել 7 մլն.տոննա հանքանյութ: Միջինացված ցուցանիշներով, արտադրության առաջին 10 տարիներին տարեկան կարտադրվի 64 հազար տոննա պղնձի խտանյութ, 0.31% պարունակությամբ և մոտ 760 տոննա մոլիբդենի խտանյութ, մինչև 50% պարունակությամբ: Առաջին փուլում ներդրումների ծավալը կկազմի 350 մլն.դոլար:-