Հայաստանն ու Իրանը ամրապնդել են համագործակցությունը ԱՏԳ ոլորտում

Արմինֆո. Օգոստոսի 18-ին ՀՀ տնտեսական զարգացման և ներդրումների նախարար Սուրեն Կարայանը Սյունիքի մարզպետ Վահե Հակոբյանի և ՀՀ վարչապետի գլխավոր խորհրդական Գագիկ Մարտիրոսյանի հետ այցելել է «Մեղրի» ազատ տնտեսական գոտու տարածք՝ ուսումնասիրելու և քննարկելու ԱՏԳ-ի զարգացման ուղիները։

Ինչպես ԱրմԻնֆո-ին հաղորդեցին Տնտեսական զարագցման և ներդրումների նախարարության մամուլի ծառայությունից, քննարկումներին մասնակցել են նաև համայնքի ղեկավարը, շինարարական կազմակերպությունների ներկայացուցիչներ, նախագծողներ և անհրաժեշտ ենթակառուցվածքների տեղի պատասխանատուները։

Աշխատանքային խումբը Ազատ տնտեսական գոտու տեխնիկական առաջադրանքը քննարկել և նախապատատրաստել է հաստատման։

Նշենք, որ երեկ, ՀՀ տնտեսական զարգացման և ներդրումների նախարար Սուրեն Կարայանը և Իրանի Իսլամական Հանրապետության Նախագահի խորհրդական, Առևտրական ազատ գոտիների համադրման խորհրդի քարտուղար Աքբար Թորքանը ստորագրել են համագործակցության հուշագիր: Հուշագրի նպատակն է սահմանել Հայաստանի և Իրանի միջև ազատ տնտեսական գոտիների ոլորտում համագործակցության հիմնական ուղղությունները, մասնավորապես ապահովել «Մեղրի» ազատ տնտեսական գոտու և «Արաս» տնտեսական հատուկ գոտու առաջմղումն և սերտ փոխգործակցությունը վերջիններիս զարգացման նպատակով։ 

Հիշեցնենք, որ օգոստոսի 3-ին ՀՀ կառավարության նիստում գործադիրը որոշում է ընդունել «Մեղրի ազատ տնտեսական գոտի» (ԱՏԳ) փակ բաժնետիրական ընկերություն հիմնադրելու մասին և ընկերության՝ պետական սեփականություն հանդիսացող բոլոր 100 տոկոս բաժնետոմսերի փաթեթի կառավարման լիազորությունը վերապահել ՀՀ տնտեսական զարգացման և ներդրումների նախարարությանը: Հիմնավորման համաձայն՝ Հայաստանը, լինելով ԵԱՏՄ անդամ, ունենալով առևտրի արտոնյալ ռեժիմ ԵՄ հետ և ընդհանուր սահման Իրանի հետ, ունենալով միջազգային վարկանիշներով հաստատված գրավիչ ներդրումային և գործարար միջավայր՝ ԻԻՀ հետ սահմանակից ազատ տնտեսական գոտի ունենալու դեպքում կարող է լուրջ հետաքրքրություն ներկայացնել ՀՀ-ում արտահանման կողմնորոշում ունեցող արտադրություն կազմակերպելու, Հայաստանի աշխարհագրական դիրքով պայմանավորված առևտրային և լոգիստիկ հնարավորություններն օգտագործելու համար: Սյունիքի մարզի տարածքում ԱՏԳ մեկնարկը կնպաստի ՀՀ տարածքային համաչափ զարգացմանը, ազգային տնտեսության գլոբալ մրցունակության բարձրացմանը, օտարերկրյա ներդրումների ներգրավմանը, երկրի ներդրումային գրավչության բարձրացմանը, արտահանման ուղղվածություն ունեցող արտադրանքի ստեղծմանը, արտահանման ծավալների ավելացմանը, նոր աշխատատեղերի ստեղծմանը: ԱՏԳ կառուցումը ենթադրում է փուլային բնույթ. առաջին փուլում նախատեսվում է կառուցապատել Մեղրիի մաքսային կետին հարակից տարածքը՝ ապահովելով հիմնական արտադրական և պահեստային տարածքները, ինչը հնարավորություն կտա անխոչընդոտ մուտք գործել դեպի իրանական շուկա։

Մեղրիում ԱՏԳ շինարարության ընդհանուր արժեքը գնահատվում է 32 մլն դոլար, որից 28 մլն դոլար կապիտալ ծախսերն են: Իրանի հետ սահմանին ԱՏԳ կկառուցվի 10-15 հա մակերեսի վրա` հետագայում մինչև 40-50 հա ընդլայնման հնարավոևրությամբ: Էկոնոմիկայի նախարարության գնահատմամբ, ԱՏԳ շահագործումը թույլ կտա ստեղծել 2,5 հազար աշխատատեղ և Հայաստանի արտահանունմ ավելացնել 30%-ով: Նախատեսվում է, որ այնտեղ գործելու է 100-120 ընկերություն, որոնց հասույթը 10 տարում կկազմի 52 մլն դոլար, իսկ արտադրվելիք ապրանքները  նախատեսվում է արտահանել Իրան, ԵԱՏՄ երկրներ, Մերձավոր արևելք, Թուրքմենստան: Բոլոր ընկերությունների ներդրումների ընդհանուր ծավալը 10 տարում նախատեսվում է հասցնել 350-400 մլն դոլարի: ԱՏԳ գործունեությունն արդեն ամրագրված է ԵԱՏՄ մաքսային օրենսգրքում: ԵԱՏՄ-ում «դյութի-ֆրի» համակարգով կգործի յոթ նման գոտի: