Երեթշաբթի, 22 Օգոստոսի 2017 18:31

Արմինֆո. Այսօր կործանվում է հանրապետության վերջին պահպանված արտադրական հսկան՝ «Վանաձորի Քիմպրոմ» ՓԲԸ-ն։ Կոմբինատի ներկայացուցիչները հայտնում են, որ իրականում կոմբինատի համար կենսական նշանակության ակտիվների վաճառք չի իրականացվում, այնինչ վաճառվում են ունիկալ սարքավորումներ, որոք հնարավոր չի լինելու վերականգնել։ Այդ մասին ասվում է «Լուսավոր Հայաստան» կուսակցությունից ԱրմԻնֆո-ին տրամադրված հայտարարությունում:

 

«Թե ում է պատկանում իրականում գործարանը, պետական մարմինները լռում են՝ թաքցնելով իրական սեփականատիրոջը։ Դրա վառ ապացույցն է ՀՀ պետական ռեգիստրի պաշտոնական կայքում կոմբինատի սեփականտերերի մասին ինֆորմացիայի բացակայությունը։ ՀՀ պետական ռեգիստրի կայքում արաջարկվում է կատարել վճարում կազմակերպությունների սեփականտերեին վերաբերվող ինֆորմացիա ստանալու համար, սակայն վճարումը կատարելուց հետո համակարգը տալիս է “Access Denied” ազդանշանը։ Շրջանառվող լուրերի համաձայն ՝ ի սկզբանե կատարվել է ոչ բարեխիղճ գործարք։ «Արդշինբանկ»-ի սեփականատերը, գնելով (ոչ ուղղակիորեն իր անունով) կոմբինատը, գրավադրել է այն իր իսկ սեփական բանկում։ Տվյալ մեքենայության նպատակը հավանաբար եղել է հետևյալը. կոմբինատի շահագործման որոշ փորձերից հետո, որոնք չեն հաջողվել սխալ կառավարման և համապատասխան մասնագիտական ռեսուրսներ չներգրավելու պատճառով, առաջացել են բազմաթիվ պարտավորություններ երրորդ անձանց նկատմամբ (ՀԷՑ, Գազպրոմ և այլն)։ Տվյալ անձանց նկատմամբ պարտավորությունը չկատարելու հետևանքով բնականաբար սկսվել է սնանկության գործընթաց վերջիններիս նախաձեռնությամբ։ Բայց կոմբինատի սեփականատերը, կանխորոշելով հանգամանքների զարգացման այդպիսի սցենարը, գրավադրել է ակտիվները իր սեփական բանկում, որպեսզի սնանկության գործընթացի ընթացում կոմբինատի ակտիվները հնարավոր չլինի իրացնել, քանի որ բանկը դրանց նկատմամբ ունի առաջնային իրավունք։ Օգտվելով դրանից՝ սեփականատիրոջ նախաձեռնությամբ և հանրությունից գաղտնի, դուրս են հանվում քիմիական կոմբինատի ունիկալ սարքավումները և իրացվում՝ ներկայացնելով դրանք հասարակությանը որպես անպետք սարքավորումների ջարդոնի իրացում։ Դրանով սեփականատերը հետ է բերում իր ներդրումնեը։ Տվյալ սցենարը նույնպես ձեռնտու է սեփականատիրոջը, քանի որ ձեռքբերման գինը բավականին ցածր է եղել և ջարդոնի տեսքով ակտիվների վաճառքը նույնպես հետ կբերի ներդրումը։ Արդյունքում Հայաստանի Հանրապետությունը կորցնում է մի գործարան, նաև որի շնորհիվ է ժամանակին կառուցվել ներկայիս Վանաձորը։ Պետական մարմինները կամ անտեղյակ են սրա մասին, կամ Կոմբինատը դիտարկում են որպես հասարակ հացի փուռ, որը սեփականատերը մաս-մաս վաճառում է։ Իրականում կատարվում է ռազմավարական նշանակության կոմբինատի ակտիվների իրացում, ինչը չի կարելի դիտարկել որպես սեփականատիրոջ մասնավոր շահ։ Պետական մարմինները պետք է անհապաղ իրականացնեն կոմբինատի ներկայիս ակտիվների գույքագրում և կոմբինատի հաշվապահական հաշվեկշռում դրանց արտացոլման համապատասխանության ստուգում», - ասվում է հայտարարությունում։

 

Հիշեցնենք, որ «Վանաձորի Քիմպրոմի» գույքի օտարման մասին ահազանգեր սկսել էին ստացվել դեռ 2016 թվականի ապրիլին: Հաղորդվել էր, որ անհայտ անձինք ապամոնտաժել են զգալի քանակության սարքավորումներ: Այն ժամանակ էներգետիկայի  և բնապահպանության նախարար Լևոն Յոլյանը նշել էր, թե ձեռնարկությունում ապամոնտաժվել են աննշան թվով սարքավորումներ, որոնք վաճառվել են աճուրդով, իսկ միջոցներն ուղղորդվել են աշխատավարձի գծով պարտքի մարմանը:

 

Ուշագրավ է, որ 2014 թվականին  աշխատավարձերի ուշացման առնչությամբ գործարան այցելած այն ժամանակվա վարչապետ Հովիկ Աբրահամյանը չէր կարողացել լրագրողներին պատասխանել, թե ում է պատկամում «Վանաձորի Քիմպրոմը»: Նախկին վարչապետը հայտարարել էր, թե գործարանը մասնավոր սեփականություն է, և աշխատավարձի վճարման հարցերն իր իրավասությունից դուրս են: Սակայն, միևնույն ժամանակ, խոստացել էր աջակցել մեկ ամսվա աշխատավարձի վճարման հարցում, որը մեկ ամիս անց վճարվել էր: 2015 թվականի դեկտեմբերի 15-ին նախագահ Սերժ Սարգսյանի հանձնարարությամբ սկսել էին վճարել գործարանի աշխատակիցների աշխատավարձերի գծով պարտքերը: Այնքան էլ պարզ չէ, թե որտեղից միջոցներ ճարվեցին պարտքի մարման համար, եթե բյուջեի ֆոնդերից, ապա ինչու՟ է պետությունը մարում մասնավոր ընկերության պարտքը:

 

2013 թվականից գործարանը հարկադրված պարապուրդի էր մատնված: Ինչպես նշել էր Լոռու մարզպետ Արթուր Նալբանդյանը, աշխատավարձերի գծով «Քիմպրոմի» ընդհանուր պարտքը  կազմում էր 100 մլն դրամ: Բացի այդ, ընկերությունը շուրջ 1 մլրդ դրամ պարտք էր «Հայռուսգազարդին», ևս 1 մլրդ` էլեկտրաէներգիայի դիմաց: Մեծ պարտքեր էին կուտակվել Վանաձորի քաղաքապետարանի հանդեպ` հողահարկի և գույքահարկի գծով: ՊԵԿ խոշոր հրակատուների հրակային տեսչությունը սնանկացման պահանջ էր ներկայացրելշուրջ 2,2 մլրդ դրամ պարտքի պատճառով: Ձեռնարկության դեմ սնանկացման մասին շուրջ տաս հայց էր ներկայացվել, և դատարանը սնանկ է ճանաչել «Վանաձորի Քիմպրոմը»: