Շաբաթ, 26 Օգոստոսի 2017 14:22

Արմինֆո. 2017 թ. I-ին կիսամյակում Հայաստանը կտրուկ ավելացրել է ադամանդների արտահանումը տարեկան 92,5%-ով՝ 2016 թ. նույն ժամանակաշրջանի 2,3 անգամ, 2015 թ. նույն ժամանակաշրջանի 70% աճի փոխարեն:

Դրական միտում է արձանագրվել նաև ներմուծման գծով, որտեղ քանակային արտահայտմամբ 2017 թ. I  կիսամյակում մատակարարումների ծավալներն աճել են 52,4%-ով (2016 թ. նույն ժամանակաշրջանի 2 անգամ աճի և 2015 թ. նույն ժամանակաշրջանի 57% անկման փոխարեն):

ՀՀ մաքսային ծառայության տվյալներով, 2017 թ. I կիսամյակում Հայաստանն արտահանել է 133.8 հազար կարատ ադամանդ, որոնց մաքսային արժեքն աճել է տարեկան 17,9%-ով՝ մինչև $53.1 մլն: Հայաստանից հումքն արտահանվում է ԱՄԷ (38,4%), Ռուսաստան (24,3%), Բելգիա (19,5%), Շվեյցարիա (7,4%),իսկ մնացած ծավալը բաժին է ընկնում ԱՄՆ-ին, Կանադային, Գերմանիային:

Միաժամանակ հաշվետու շրջանում հանրապետություն է ներմուծվել 244.2 հազար կարատ չմշակված ադամանդ՝ $75.3 մլն արժողությամբ

(28,2% տարեկան աճով): Ալմաստի հումքը առավելապես Հայաստան է ներմուծվում ԱՄԷ-ից (53%), Բելգիայից (11,1 %), Ռուսաստանից (8%), Շվեյցարիայից (7,9%), Կանադայից (6,8%), Հնդկաստանից (6,7%), մնացած մասը՝ Թայլանդից, Հարավային Աֆրիկայից, Հոն Կոնգից: Որպես համեմատություն՝ նշենք, որ 2016 թ. I  կիսամյակում Հայաստանն արտահանել $45 մլն ընդհանուր արժողությամբ 69.5 հազար կարատ ադամանդ և ներմուծել $59 մլն արժողությամբ 160.2 հազար կարատ ադամանդ:

Հայաստանն ադամանդների սեփական հանքավայրեր չունի և ալմաստի հումք է ներմուծում դրա հետագա մշակման և ադամանդների արտահանման համար՝ առավելապես այն երկրներ, որտեղից ներմուծում է հումքը: Ավանդաբար ալմաստի ներմուծումը գերազանցում արտահանումը, ինչը Էկոնոմիկայի նախարարությունում բացատրում են երրորդ երկրներ դրանց վերաարտահանմամբ: Եվրասիական տնտեսական միությանը Հայաստանի անդամակցույթունն արգելք է դրել չմշակված ալմաստների վերարտահանման վրա:

Միջազգային շատ փորձագետներ հակված են գտնելու, որ գործնականում ողջ տարվա ընթացքում թանկարժեք քարերի շուկան կայուն կլինի: Բայց տարեվերջին իրավիճակը կարող է զգալիորեն փոխվել: Դա կապված է այն բանի հետ, որ վերջին ժամանակներս դիտվում է քարերի խիստ պակաս: Ներկայումս ամբողջ աշխարհում շատ քիչ քանակությամբ ադամանդ է արդյունահանվում: Նման իրավիճակի հանգեցրել է այն հանգամանքը, որ առկա ռեսուրսները բավականին մաշված են: Այլ կերպ ասած՝ հանքահումքային ռեսուրսները մաշված են: Ողջ աշխարհում ներկայումս արդյունահանվում է մեծ թվով փոքր ադամանդներ: Հենց այս իրավիճակը կհանգեցնի այն բանին, որ այդ քարերի պահանջարկը զգալիորեն կավելանա: Բայց ադամանդ կլինի շատ քիչ, որպեսզի բավարվի շուկայի պահանջարկը: Որոշ փորձագետների կարծիքով, ադամանդի պահանջարկը կդիտվի դեռ երկար ժամանակ: Այդ պատճառով ադամանդների ոլորտում ներդրումների հիանալի հնարավորություն կա: Միջազգային փորձագետները գտնում են, որ ադամանդների շուկան բավական կայուն կլինի ընդհուպ 2020 թվականը: