Արմինֆո. Հայաստանի Եվրոբոնդերի երրորդ տրանշը կիրականացվի մինչև 2019 թվականի վերջը և 2020 թվականի սկիզբը: Թողարկման ծավալը համարժեք կլինի այն գումարին, որ կառավարությունը կարող է ուղղել եվրոբոնդերով արտաքին պարտքի սպասարկմանը`մոտ $ 500 մլն Այս մասին սեպտեմբերի 25-ին կայացած մամուլի ասուլիսում հայտարարել է ֆինանսների նախարար Վարդան Արամյանը, պատասխանելով ԱրմԻնֆո գործակալության թղթակցի հարցին:
Նախարարը հիշեցրել է, որ այսօրվա դրոյամբ Հայաստանն իրականացրել է 2 թողարկում, եվրոբոնդերի առաջին տեղաբաշխումը հանրապետույթունն իրականացրել է 2013 թվականի սեպտեմբերի 19-ին, ծավալը կազմել է $ 700 մլն, մարման ժամկետը`7 տարի, մինչև 2020-ի մարտի 30-ը, իսկ եկամտաբերությունը` 6.25%: Երկրոդ տրանշը, $ 500 մլն ծավալով, 7.5% եկամտաբերությամբ, 10 տարի մարման ժամկետով, կատարվել է 2015-ի մարտի 19-ին, որոնց եկամտաբերությունը ներկայումս իջել է 2 կետով: Ըստ Արամյանի, վարկատուն սովորաբար ճիշտ է հաշվարկում իր ռիսկերը և ուշադիր վերահսկում պարտապանի վարքագիծը: Այս համատեքստում, եթե Հայաստանը վարեր ոչ խելամիտ տնտեսական քաղաքականություն, ներդրողները կփորձեին ազատվել հայկական պետական պարտատոմսերից: «Սակայն, միջազգային կապիտալի շուկայում մեծանում է մեր արժեթղթերի նկատմամբ հետաքրքրությունը», - ասել է Արամյանը: Բացի այդ, ՀՀ կառավարության կողմից իրականացվող հարկաբյուջետային քաղաքականության արդյունքում դիտվում են դրական տեղաշարժեր նաև միջազգային կառույցների գնահատականների առումով`«Moody's»-ը և «Fitch»-ը Հայաստանի հարկաբյուջետային քաղաքականությունը ճանաչել են ողջամիտ:
Միևնույն ժամանակ, ըստ Վարդան Արամյանի, Հայաստանի կառավարությունը միջնաժամկետ հեռանկարում չի նախատեսում եվրոբոնդերի թողարկում և նախատեսում է ավելի շատ ուշադրությունը կենտրոնացնել ներքին պարտքի վրա: Ըստ նախարարի, Ֆինանսների նախարարության ռազմավարությունը կայանում է նրանում, որպեսզի մենք վերցրած պարտքերն արտաքին շուկայից աստիճանաբար տեղափոխենք ներքին շուկա, քանի որ դա հանրապետությունն առաջին հերթին դարձնում է անկախ փոխարժեքի տատանումներից: Բացի այդ, ռեզիդենտների կողմից արժեթղթերում կատարված ներդրումները մուլտիֆիկացիոն ազդեցություն են ապահովում երկրի տնտեսության մեջ: Իսկ ամենակարևորը, ըստ Արամյանի, չկա մի երկիր, որը պարտքային ճգնաժամի մեջ հայտնվի ներքին պարտքի պատճառով: «Հետևաբար, եթե մի երկիրն ի վիճակի է պարտք վերցնել ներքին շուկայում, ապա գնում է դրան: Ինչն էլ կարվի, համաձայն Հայաստանի 2018-2020 թվականների միջնաժամկետ ծախսերի ծրագրի», - եզրափակել է նախարարը:
Հիշեցնենք, որ ներկայումս Հայաստանն իրականացրել է եվրապարտատոմսերի երկու թողարկում: Առաջին թողարկումն է կայացվել 2013-ի սեպտեմբերի 19-ին, $ 700 մլն. ծավալով, որոնցով կառավարությունը վաղաժամկետ մարեց ռուսական $ 500 մլն վարկը: Հիմնական անդերռայթերներն էին`Deutsche Bank AG, London Branch, HSBC Bank plc և J.P.Morgan: Երկրոդ տրանշը, 500 մլն.դոլար ծավալով, 10 տարի ժամկետով և 7.5% եկամտաբերությամբ, թողարկվել է 2015-ի մարտի 19-ին: Երկրորդ թողարկումից մուտքերը կազմել են $ 487 մլն.: Այդ գումարի մի մասը, $ 205 մլն, ուղղվեց առաջին թողարկման պարտատոմսերի մարմանը: Մնացած գումարը փոխանցվեց Հայաստանի Հանրապետության գանձապետական հաշվին և երկրի բյուջետային համակարգին: Ինչպես նշել են փորձագետները, դա, ըստ էության, ամենաթանկ արտաքին պարտքն էր, որը երբևէ ներգրավվել էր երկրի կառավարության կողմից: Ներկայումս Հայաստանի ներքին պարտքը կազմում է մոտ 523 մլրդ դրամ, մարման միջին ժամկետը`ավելի քան 8 տարի: 2015 թվականի վերջի դրությամբ ներքին պարտքը կազմել է ընդհանուր պարտքի 14.4%-ը, իսկ 2016-ի վերջին այն հասավ 19.3%-ի: Ֆիզիկական անձանցից պետական պարտատոմսերին ներգրավված միջոցների ընդհանուր ծավալը կազմում է 2.5 մլրդ: