Երկուշաբթի, 2 Հոկտեմբերի 2017 12:07

Արմինֆո. Հայաստանի միջուկային էներգետիկայի ոլորտի մասնագետների պատրաստման հարցն աստիճանաբար լուծվում է: Այս մասին ԱրմԻնֆո գործակալության հետ հարցազրույցում հայտարարել է ՀՀ էներգետիկ ենթակառուցվածքների և բնական պաշարների նախարարի խորհրդական Արեգ Գալստյանը:

Նրա խոսքով, այդ խնդիրը բնորոշ է ոչ միայն Հայաստանի, այլև աշխարհի բոլոր երկրների համար:

«Պրոբլեմն, իսկապես, գոյություն ունի: Խնդիրը կայանում է նրանում, որպեսզի կայանի անձնակազմը սահուն ձևվով փոխարինվի ավելի երիտասարդ անձնակազմով: Բայց ներկայումս խնդիրն առայժմ այդքան էլ սրորեն չի դրված: Ներկայումս մենք ունենք որակյալ, մասնագիտացված եռակցողների, ինչպես նաև միջին մասնագիտական կրթություն ունեցող պրոֆեսիոնալների հետ կապված բարդ խնդիրներ: Այստեղ, իրոք, կան շատ լուրջ խնդիրներ, եռակցողների պակասը սրորեն է դրված, ինչը մեզ ստիպում է մշտապես մասնագետների հրավիրել այլ երկրներից: Բայց այդ հարցը լուծվում է», - ասել է Արեգ Գալստյանը: «Արմատոմ» գիտահետազոտական ​​ինստիտուտի հիմքի վրա բացվում է եռակցողների պատրաստման կենտրոն: Այդ գործում Հայաստանին աջակցում է ԱՄՆ էներգետիկայի դեպարտամենտը: Դա կլինի մասնագիտացված կենտրոն, որը կպատրաստի և վկայագրեր կշնորհի բարձրրակարգ եռակցողներին: «Արմատոմի» բազայի վրա կբացվի նաև մասնագետների վերապատրաստման կենտրոն, որոնք օգտագործում են ոչ կործանարար վերահսկողության գործիքներ: «Այս երկու մասնագիտություններն առավել պահանջված են Հայաստանում, և երկու կենտրոնների բացումով մենք մտադիր ենք լուծել պրոբլեմը: Կադրերի պատրաստման առումով շատ եռանդուն է աշխատում նաև

Հայաստանի Ազգային ճարտարագիտական համալսարանը, որը սերձ համագործակցում է Ռուսաստանի Դաշնության և Միացյալ Նահանգների հետ: Ռուսաստանը Հայաստանի մասնագետների պատրաստման նպատակով ամեն տարի հատկացնում է ազատ քվոտաներ, ՌԴ լավագույն մասնագիտացված բուհերում սովորելու նպատակով: Այդ բուհերից է ՄԻՖԻ-ն: Ցավոք, Հայաստանն ամբողջությամբ չի օգտվում այդ քվոտաներից: Ռուսաստանը, օրինակ, ամեն տարի մեզ տրամադրում է 10 տեղ, իսկ մենք ուղարկում ենք  5 հոգու», - ասել է նախարարի խորհրդականը:

«Կուրչատովի ինստիտուտ» ազգային հետազոտական ​​կենտրոնը նույնպես զբաղվում է հայ մասնագետների վերապատրաստմամբ: «Ամենակարևորն այն է, որ գնացքը տեղից շարժվել է: Եթե նախորդ տարիներին մենք ակտիվ չեինք այդ ոլորտում, ապա հիմա ակտիվությունն գործունեությունն ակնհայտ է: Ես նույնիսկ զրուցել է հայ ուսանողների հետ, ովքեր այս տարի կմեկնեն Ռուսաստան` իրենց ուսումը մագիստրատուրայում շարունակելու համար: Մոտ ապագայում ՄԻՖԻ-ն հայ ուսանողների շրջանում կանցկացնի մրցույթ՝ֆիզիկայի և մաթեմատիկայի գծով, որի հաղթողներն իրավունք կստանան շարունակել իրենց ուսումն այդ բուհում: Այդ նախաձեռնությունը պատկանում է «Ռոսատոմին», որի հետ հաստատված են սերձ հարաբերություններ: Պետական կորպորացիայի հետ համատեղ իրականացվում է լայնածավալ ծրագիր, որի ուղղություններից է միջուկային ենթակառուցվածքի զարգացումը: Խոսքը գնում է ոչ միայն ատոմակայանի, այլև նաև այն ամենի մասին, ինչը կապված է ատոմային էներգետիկայի զարգացման, այդ թվում նաև կադրերի պատրաստման հետ», - ընդգծել է Արեգ Գալստյանը:

Նա հիշեցրել է, որ ոչ այնքան վաղուց Ճարտարագիտական համալսարանի և Հայկական ԱԷԿ-ի համատեղ ջանքերով ստեղծվեց գիտա-հետազոտական լաբորատորիա, որի ստեղծմամբ արդեն կարելի է խոսել գիտական կլաստերի ձևավորման մասին: Կնքվել է համաձայնագիր, բայց պետք է ասեմ, որ մենք արդեն ունենք նման հաստատություն, ի դեմս «Արմատոմի», որը բացառապես կենտրոնացած է միջուկային էներգիայում: Խորհրդային տարիներին այն Մոսկվայի խոշորագույն ինստիտուտի մասնաճյուղ էր, իսկ ԽՍՀՄ փլուզումից հետո ձեռք բերեց ինքնուրույն սուբյեկտի կարգավիճակ: Ամենակարևորը, որ չենք կորցրել են այդ ինստիտուտի մարդկային ներուժը: Այնտեղ աշխատում են  մեծատառով մասնագետներ, ձգտում են այնտեղ աշխատել նաև երիտասարդները: Ինստիտուտն աշխատանքներ է իրականացնում ոչ միայն Հայկական ատոմակայանի, այլ նաև ՄԱԳԱՏԷ-ի և բազմաթիվ այլ երկրների պատվերներով, կատարում բարձր մակարդակի աշծատանքներ: Օրինակ, կատարվում են հակասեյսմիկ պաշտպանության համակարգերի ստեղծման աշխատանքներ, ինչը նրանց «այցեքարտն» է և լիովին մրցունակ է համաշխարհային շուկայում: Պատրաստվում են նաև բարձր մակարդակի ուսումնական հարմարանքներ՝մակետներ, ստենդեր, վերանորոգման անձնակազմի ծրագրեր, համակարգչային աջակցության ծրագրեր», - ասել է Արեգ Գալստյանը: Բացի այդ, Ազգային ճարտարագիտական համալսարանն իրականացնում է նաև լաբորատոր աշխատանքներ, որի ընթացքում ուսանողներն առցանց ռեժիմով կատարում են հետազոտություններ, օրինակ, ԱՄՆ հետազոտական ​​ռեակտորների վրա: ​​Միջուկային անվտանգության կարգավորման պետական կոմիտեում նույնպես կան գիտական ​​միավորներ, որոնք գիտական ​​աջակցություն են ցուցաբերում կարգավորիչին: «Այնտեղ հավաքված են շատ որակյալ կադրեր, որոնք կատարում են գիտական ​​փորձաքննություններ: Իհարկե, մենք ոչ Ռուսաստան ենք, ոչ էլ Միացյալ Նահանգներ, բայց աստիճանաբար, քայլ առ քայլ, ընթանում են միջուկային հետազոտությունների ոլորտում հզոր գիտական կլաստերի ձևավորման ուղղությամբ: Մանավանդ որ որոշ ուղղություններով արդեն ունենք շատ արժանի տեսք», - նշել է նախարարի խորհրդականը: