Արմինֆո. Հայաստանի կառավարությունը նախատեսում է քննարկել Հայաստանի և ԱՄՆ միջև կրկնակի հարկումը բացառելու հարցը, 2018 թվականի մարտին`միջկառավարական հանձնաժողովի հերթական նիստում: Այս մասին փետրվարի 11-ին լրագրողների հետ հանդիպման ընթացքում հայտարարել է ՀՀ ֆինանսների նախարար Վարդան Արամյանը, «ԶԼՄ-ների ներկայացուցիչների իրազեկում» թեմայով սեմինարի շրջանակներում:
Վարդան Արամյանը հիշեցրել է, որ հարցը մշտապես գտնվում է երկկողմ հարաբերությունների օրակարգում: Վերջերս այս ուղղությամբ ընթացող գործընթացներն ակտիվացել են, իսկ վերջին անգամ` ՀՀ ֆինանսների նախարարի և Հայաստանում ԱՄՆ դեսպանի հանդիպման ժամանակ: Այնուամենայնիվ, հարցի լուծումը դեռևս դոփում է տեղում: «Մենք բերում ենք մեր, իսկ նրանց իրենց փաստարկները: Հնարավոր է, որ հարցին պետք է մոտենալ այլ ձևով», - ասել է նախարարը:
Ամեն դեպքում, ինչպես վստահորեն հայտարարում են ֆինանսների նախարարությունում, կրկնակի հարկումից խուսափելու մասին համաձայնագրի բացակայությունը խոչընդոտում է տնտեսավարող սուբյեկտների դրական որոշում կայացնելուն: Նման օրինակ արդեն արձանագրվել է, ասել է Արամյանը: Մասնավորապես, «Contour Global» ընկերությունը հայկական շուկա մտավ լյուքսեմբուրգյան ընկերության միջոցով: «Դա միանգամայն տրամաբանական է, Հայաստանն ու Լյուքսեմբուրգն ստորագրել են կրկնակի հարկումից խուսափելու մասին համաձայնագիր: Դա էլ իր հերթին վստահություն է ներշնչում, այն առումով, թե ինչպիսին պետք է լինեն միջազգային հարկման սկզբունքները: Եթե ես լինեի այդ ընկերության փոխարեն, ես էլ նման որոշում կկայացնեի» - ասել է Վարդան Արամյանը: Միևնույն ժամանակ նա նշել է, որ նոր պայմանագրի առկայությունը շատ կարևոր է, եթե կա երկկողմ տնտեսական հարաբերությունների`առևտրի կամ ներդրումների ընդլայնման ցանկություն:
Սակայն, նախարարը դժվարացել է նշել համաձայնության հասնելու ժամկետները: Այսօր ՀՀ ֆինանսների նախարարը բավարարված է նրանով, որ իր ամերիկացի գործընկեր Ստեֆան Մնուչինը դրական է արձագանքել այդ նախաձեռնությանը, արտահայտելով հարցը քննարկելու իր պատրաստակամությունը: «Կարծում եմ, դա քայլ է դեպի առաջ», - եզրափակել է Վարդան Արամյանը:
Փետրվարի 7-ին ԱրմԻնֆո գործակալությունը տեղեկացրել էր, որ ԱՄՆ Գանձապետարանի դեպարտամենտը պատրաստ է քննարկել Հայաստանի հետ կրկնակի հարկումը բացառելու մասին հնացած համաձայնագրերի վերացումը: Ավելի վաղ կոնգրեսականներ Բրեդ Շերմանն ու Դավիթ Վալիդոուն ԱՄՆ Կոնգրեսում նախաձեռնել էին ստորագրահավաք, դիմելով Գանձապետարանի ղեկավարին, որպեսզի վերսկսվեն Հայաստանի և Միացյալ Նահանգների միջև գործող կրկնակի հարկումը բացառելու մասին բանակցությունները:
Ինչպես հայտնում է Ամերիկայի Հայ Դատի Հանձնախումբը (Armenian National Committee of America) Վալադաոի և Շերմանի նախաձեռնությաը միացել են Ներկայացուցիչների պալատի արտաքին հարաբերությունների հանձնաժողովի ներկայացուցիչներ Էդ Ռոյսը, ԱՄՆ կոնգրեսի հետախուզական կոմիտեի դեմոկրատների ղեկավար Ադամ Շիֆը, ANCA համանախագահներ Ֆրենկ Փալոունը, Ջեքի Սփիերը և Դեյվ Թրոտը, ընդհանուր հաշվով` 29 մարդ:
Արդյունքում, ԱՄՆ Գանձապետարանի քարտուղար Սթիվեն Մնուչին, «արձագանքելով գոյություն ունեցող փաստաթղթի վերանայման հարցում կոնգրեսականների աճող հետաքրքրությանը» նշել է, որ Հայաստանի հետ կրկնակի հարկումից խուսափելու մասին Համաձայնագրի ուսումնադիրության համար Գանձապետականի դեպարտամենտը կհատկացնի համապատասխան մարդկային ռեսուրսներ:
Հիշեցնենք, որ Կոնգրեսականների նամակում, մասնավորապես, ասվում է, որ դեռ խորհրդային ժամանակներից գործող այդ կարգն իր արդիականությունը կորցրել է և խոչընդոտում է Հայաստանի և ԱՄՆ բարեկամությանը համաշխարհային գլոբալացման պայմաններում: «Բարեփոխված հարկային օրենսդրության ֆոնին անհասկանալի է մնում կրկնակի հարկման մասին դրույթի գործողության անհրաժեշտությունը, որը բացասաբար է անդրադառնում հայ-ամերիկյան հարաբերությունների վրա՚, - ասվում է նամակում: Նամակի հեղինակները նաև ընդգծում են, որ հայ-ամերիկյան հարաբերությունների հաջողությունը մեծապես կախված է այդ կարգի վերացումց, ինչի առնչությամբ հարցը շուտափույթ լուծման կարիք ունի` Վաշիգտոնի ու Երևանի միջև բանակցությունների վերսկսման ճանապարհով: «Որպես Կոնգրեսի անդամներ` մենք Ձեզ կոչ ենք անում արդիականություն հաղորդել այդ հարցին և բանակցություններ սկսել Հայաստանի հետ: Այդ կարգի չեղարկումը կհանգեցնի հայ-ամերիկյան տնտեսական հարաբերությունների աշխուժացման՚, - եզրափակում են կոնգրեսականները:
Հիշեցնենք, որ արդեն մի քանի տարի ԱՄՆ հայկական լոբբին Կոնգրեսում Հայաստանին աջակցող խմբի անդամների հետ համատեղ փորձում են հասնել Երևանի և Վաշինգտոնի միջև կրկնակի հարկման համակարգի չեղարկման, այդ առնչությամբ բանակցությունները դադարեցվել են` չտալով որոշակի արդյունք:
Նշենք, որ Հայաստանը համանման պայմանագրեր ունի արդեն 47 երկրների հետ, վերջին համաձայնագիրը վերջերս ստորագրվել է Իսրայելի հետ: Այդ համաձայնագրերի նպատակը կրկնակի հարկման բացառումն է արտաքին առևտրում, կողմերի տնտեսավարող սուբյեկտների նկատմամբ հարկային խտրականություն թույլ չտալը, գույքի և եկամուտների կրկնակի հարկման բացառումը, ինչպես նաև բիզնեսի համար կանխատեսելի և կայուն հարկային միջավայրի ստեղծումը: Հայաստանի և ԱՄՆ միջև կրկնակի հարկումը բացառելու հարցը քննարկվում է արդեն ավելի քան 20 տարի. 1994 թվականից ի վեր Հայաստանի կառավարությունն այդ հարցը բարձրացնում է: 2000 թվականին հայ-ամերիկյան միջկառավարական նիստի ընթացքում այդ հարցը կրկին բարձրացվել էր, և այն ժամանակից ի վեր ընթանում են նախապատրաստական աշխատանքներ, իսկ բանակցություններն այդպես էլ չեն մեկնարկել: