Արմինֆո. Փետրվարի 22-ին կառավարության նիստում վարչապետ Կարեն Կարապետյանի առաջին հանձնարարականը հարկային ստվերի ռիսկերի և ոլորտային այլ խնդիրների վերաբերյալ էր:
«2017 թվականին պետական բյուջեի եկամուտներն 2016 թվականի համեմատությամբ աճել են շուրջ 125 մլրդ դրամով։ Չնայած նշված ցուցանիշին՝ պետք է արձանագրել, որ դեռևս առկա են խնդիրներ հարկային ստվերի ռիսկերի նվազեցման, օրենսդրական ոչ հստակ կարգավորումների հետևանքով՝ հարկերի վճարումից խուսափելու կամ արհեստական նվազեցնելու, ինչպես նաև հարկային արտոնությունների հստակության և նպատակային օգտագործման հարցերում։ Նշվածի կապակցությամբ Պետական եկամուտների կոմիտեի կողմից վերջերս կազմակերպվել են թվով 18 ոլորտների ավելի քան 500 հարկ վճարողների հետ հանդիպումներ և կատարվել են ուսումնասիրություններ։ Արդյունքում արձանագրված խնդիրների լուծումները, այդ թվում՝ հարկային ստվերի վերաբերյալ, գտնվում են նաև մի շարք այլ մարմինների իրավասությունների տիրույթում»,-նշել է Կարեն Կարապետյանը։
Այդ նպատակով կառավարության ղեկավարը հանձնարարել է ՀՀ ԿԱ պետական եկամուտների կոմիտեի նախագահին 7-օրյա ժամկետում իրականացված ուսումնասիրությունների արդյունքում արձանագրված խնդիրներն ըստ ոլորտների փոխանցել հանրապետական գործադիր մարմինների ղեկավարներին՝ ներկայացնելով դրանց հնարավոր լուծման առաջարկություններ։ Կառավարության աշխատակազմի ղեկավարին հանձնարարվել է 10-օրյա ժամկետում մշակել և ներկայացնել միջգերատեսչական աշխատանքային խումբ ստեղծելու վերաբերյալ որոշման նախագիծ՝ հստակ սահմանելով, որ համապատասխան խումբը սեղմ ժամկետներում կառավարության աշխատակազմ կներկայացնի օրինապահ հարկ վճարողների նկատմամբ վարչարարության մեղմացման, հարկային ստվերի ռիսկերի նվազեցման, դրան նպաստող մեխանիզմների վերացման և ոչ հստակ կարգավորումների շտկման, արտոնությունների կիրառման հստակեցման, ինչպես նաև վերհանված ոլորտային ու համակարգային խնդիրների լուծումների վերաբերյալ առաջարկություններ։ «Բոլոր լուծումների առաջին պայմանը պետք է լինի օրինապահ հարկ վճարողների կյանքի հեշտացումը»,- ասել է Կարեն Կարապետյանը:
Հիշեցնենք, որ ընթացիկ տարվա հունվարի վերջին ՀՀ ՊԵԿ խոշոր և միջին հարկատուների հարկային տեսչության ղեկավար Արմեն Սաֆարյանը հայտարարել էր, որ դեռ 2017 թվականին Հայաստանի պետական եկամուտների կոմիտեի և բիզնեսի միջև սկսված երկխոսության արդյունքների համաձայն, արձանագրվել է հարկային եկամուտների աճ: Նշելով, որ չնայած այն հանգամանքին, որ մի շարք տնտեսվարող սուբյեկտներ էականորեն բարելավվել է իրենց հարկային վարքագիծը, այնուամենայնիվ, ռիսկեր դեռևս գոյություն ունեն: «Շահույթի նվազեցումը, ուռճացված ծախսերը, շրջանառության և գների թերի հայտարարագրումը ՀԴՄ –ների օգտագործման կանոնների խախտումը, ահա սրանք են այն խնդիրները, որոնք այսօր բնորոշ են գրեթե բոլոր ոլորտներումե, - ասել է նա: Ըստ տեղեկությունների, այս փուլում հարկային և մաքսային մարմնի ղեկավարի կողմից հանձնարարությամբ շարունակվում են ոլորտային քննարկումները, որի ընթացքում ձեռնարկատերերը ներկայացնելու ռիսերկերը, որոնք բնորոշ են որոշակի տարածքում: Իսկ ՊԵԿ փոքր հարկատուների հարկային տեսչության ղեկավար Ռաֆիկ Մաշադյանը նշել է, որ հիմնական խնդիրը գործարքների թերի փաստաթղթավորումն է: «Եթե հնարավոր լինի հասնել գործարքների ճիշտ և ամբողջական փաստաթղթավորմանը, ապա հարկերի հաշվարկման հետ կապված որևէ ռիսկեր չի լինի», - ասել է նա:
Նշենք, որ 2017 թվականի արդյունքներով, Կոմիտեն նախատեսված 1,135 տրիլիոն դրամի փոխարեն ապահովել է 1 201,6 տրիլիոն դրամի հարկային մուտքեր (ներառյալ ԱԱՀ), 2016 թվականի համեմատ աճե%ով 124.7 մլրդ դրամով կամ 11.6%-ով: Մասնավորապես, միայն հարկային մարմիններն ապահովել են 883.8 մլրդ դրամի մուտքեր, տարեկան աճը`7,9% կամ 64.6 մլրդ դրամ, իսկ մաքսային մարմինները`317,8 մլրդ դրամ, տարեկան աճը`23,3%, կամ 60 մլրդ դրամ: Առանց ԱԱՀ-ի, հարկային մուտքերի ծավալը կազմել է 1 155 տրլն դրամ, ինչը 7.3% կամ 78.7 մլրդ դրամով գերազանցում է տարեկան ցուցանիշը: