Արմինֆո. ՀՀ տարածքային կառավարման և զարգացման նախարար Դավիթ Լոքյանն այսօր հրավիրած ասուլիսում ներկայացրել է 2017 թվականի գործունեության արդյունքները և ներկայացրել 2018 թվականին նախատեսվող հիմնական ծրագրերը:
Ինչպես տեղեկացնում է նախարարության մամուլի ծառայությունը, 2017 թվականին նախարարության գործունեության հիմնական ուղղությունը եղել է համայնքներում իրականացվող համակարգային փոփոխությունները, իսկ տարածքային կառավարման մակարդակով համապատասխան ռազմավարությունների, գործառնական ծրագրերի ընդունում և մեթոդաբանական ձեռնարկների մշակում, որոնք պետք է ուղղորդեն համայնքներին իրենց զարգացման գործընթացում: «Մասնավորապես, համայնքային տնտեսական զարգացման ուղեցույցն է մշակվել և դրան զուգահեռ ամբողջ Հայաստանով շուրջ 104 տնտեսական պատասխանատու ենք առանձնացրել, որպեսզի համայնքներում ունենանք մարդիկ, ովքեր կարող են տնտեսական ծրագիր մշակել, փոխանցել այն մարզպետարան ու դրանից այն հասցնել կառավարարություն` ֆինանսավորման»,-ասել է Դ. Լոքյանը:
Նրա խոսքով, լրջագույն խնդիրներից մեկը, որն առնչվում է համայնքների հաստիքացուցակին և աշխատողների թվակազմին, նույնպես կանոնակարգվել է: Արդյունքում՝ 2017 թվականին աշխատավարձերին վերաբերող շուրջ 200 մլն դրամի համայնքային պարտքը նվազեցվել է: Նախորդ տարվա կատարված աշխատանքներից նախարարը առանձնացրել է նաև համայնքների ֆոնդային բյուջեների ձևավորումը: <<Միայն 2018 թվականի հունվարի 1-ի դրությամբ մեր համայնքային ֆոնդային բյուջենում արդեն ձևավորված է շուրջ 6 մլրդ դրամի գումար, որը միայն ուղղվելու է համայնքներում կապիտալ ծախսերի իրականացմանը: Սա ավելացած արժեք է համայնքում, երկրում, կապիտալի մեծացում է, տնտեսական աճի ցուցանիշ է և այլն: Մյուս կարևոր խնդիրը, որ մենք մեր համայնքների հետ ձևակերպել ենք և իրականացնում ենք, դա ծառայությունների ընդլայնման խնդիրն է և պատահական չէ, որ 2017 թվականի ընթացքում 50 համայնք բակային սպորտի օջախներ է ստեղծել` խաղահրապարակներ, մարզադահլիճներ: 2017 թվականին ՀՀ համայնքների սեփական եկամուտների մուտքերը գանձապետարան կազմել են 38,545.1 մլն դրամ: 2009 թվականից ի վեր, 2017 թվականը նշանավորվել է համայնքների կողմից հողի հարկի հավաքագրման դրական դինամիկայով։ 2016 թվականի համեմատությամբ, սեփական եկամուտները 5 հարկատեսակների մասով աճել են 9.2 %-ով կամ 2,544.6 մլն դրամով: Սեփական եկամուտների հավաքագրման աճի միտումները կպահպանվեն նաև 2018 թվականի ընթացքում։ Սա նշանակում է, որ համայնքներում իրականության մեջ գոյություն ունի ռեսուրս, որը վարչարարության, օրենքների ճշգրիտ կիրառման պայմաններում կարելի է հավաքագրել և համայնքն իր սեփական կարիքների համար այն օգտագործի: Առաջին անգամ մենք 2017-ին հորդորելով, համապատասխան ուղեցույցներ տրամադրելով մոտ 1.6 մլրդ դրամ աղբահանության վճարներ ենք հավաքագրել, սա նախորդ տարվա համեմատ ավելի է 400 մլն դրամով: 2018 թ-ին այդ թիվը պետք է հասնի` 2 մլրդ 800 մլն դրամի: Մեզ մոտ բաց էր ամբողջությամբ իրավաբանական անձանց վճարումները: Միայն 2017 թ-ի ընթացքում մեր մարզպետների, համայնքապետերի ջանքերով 18 հազար պայմանագիր ենք ունեցել ամբողջ երկրում՝ առանց Երևանի>>,-ասել է Դ. Լոքյանը:
Անդրադառնալով տարածքային զարգացման ուղղությանը, նախարարը նկատել է, որ 2017-ին ամրագրվել են տարածքային համաչափ զարգացման հիմնական չափորոշիչները: «Մենք ամրագրել ենք, օրինակ՝ եթե Շիրակում մեկ շնչին ընկնող համախառն ներքին արդյունքը մոտ 2000 ԱՄՆ դոլլար է, ինչը շատ ցածր է, մենք պետք է կարողանանք այն ավելացնել և 2018 թվականին յուրաքանչյուր մարզի դեպքում տեսնելու ենք, թե ՀՆԱ-ի ինչպիսի փոփոխություն է տեղի ունեցել և տարածքի համաչափ զարգացման արդյունքում ինչ աշխատատեղեր ունենք։ Սրան հասնելու համար յուրաքանչյուր համայնք մշակել է իր Տարեկան աշխատանքային պլանը (ՏԱՊ), զուգահեռ նաև մարզպետներն են ձևակերպել իրենց պլանը։ Դրանցում կան բազմաթիվ ցուցիչներ, որոնք նրանք պետք է իրականացանեն 2018 թվականին․ ինչպիսի՞ն է մարզում մեկ շնչին ընկնող սեփական եկամուտների չափը, ինչպիսի՞ն է մարզում մեկ շնչին ընկնող ՀՆԱ-ի չափը, որքա՞ն ոչ գյուղատնտեսական աշխատատեղեր են ստեղծվում և այլն: Եթե դուք փորձեք ծանոթանալ որևէ համայնքի տարեկան աշխատանքային պլանին, դուք կտեսնեք նրա ամբողջական բյուջեն, ծախսերը, կտեսնեք նաև, թե ինչպիսի զարգացման ծրագիր ունի տվյալ համայնքը»,-ասել է Դ. Լոքյանը:
Նախարարը մանրամասն ներկայացրել է նաև տարածաշրջանային տնտեսական ծրագրերը, նաև ընդգծել, որ 2018 թվականի համար ընդհանուր թեզ է դրվել՝ ծրագրային բյուջետավորման գաղափարախոսություն: «Մենք սկսել ենք արդեն սուբվենցիայի նոր կարգով աշխատել, որի հիմքում դրված է հետևյալը․ եթե համայնքը կապիտալ որևէ ծրագիր ունի՝ մեքենա-սարքավորումներ դնում, ենթակառուցվածքների վրա է ներդրումներ անում, ապա այդ ծրագրի արժեքի 50 տոկոսի չափով պետությունն այն կրկնապատկում է։ 2018 թվականի երկրորդ կարևոր առանձնահատկությունը տնտեսական ծրագրերի սուբսիդավորման գաղափարախոսությունն է։ Եթե տնտեսական ծրագիրը անցնում է համապատասխան բանկային արգելապատնեշը և բանկը համաձայնվում է տվյալ տնտեսվարողի ծրագիրը ֆինանսավորել, ապա պետությունը պարտավորվում է 6 տոկոսի չափով վարկի տոկոսադրույքը սուբսիդավորել»,-տեղեկացրել է Դավիթ Լոքյանը, հավելել, որ նախարարությունը այդ մեխանիզմի կարգերն արդեն ներկայացրել է կառավարություն, հանրապետության վարչապետը հաստատել է և մարտ ամսից սկսվելու է ֆինանսավորման գործընթացը: Նախարարի վստահեցրել է, որ 2018 թվականին սուբսիդավորված վարկերով տնտեսական մինչև 100 ծրագիր կլինի, իսկ սուբվենցիաներով ծրագրերի թիվը կգերազանցի 200-ը՝ կապիտալ արժեքներ ստեղծելու պարագայում:
Ասուլիսում նախարար Լոքյանը սպառիչ պատասխաններ է տվել լրատվամիջոցներին հետաքրքրող հարցերին: