Փոխնախարար. ՀԱԷԿ-ը կփակվի այն դեպքում, եթե ստեղծվեն փոխարինող հզորություններ

Արմինֆո. Հայկական ատոմային էլեկտրակայանը կփակվի այն դեպքում, եթե ստեղծվեն փոխարինող հզորություններ: Այդ մասին ապրիլի 10-ին խորհրդարանի ամբիոնից հայտարարել է ՀՀ փոխարտգործնախարար Կարեն Նազարյանը՝ պատասխանելով կայանի հետագա ճակատագրի վերաբերյալ ՀՀ ԱԺ փոխնախագահ Միքայել Մելքումյանի հարցին:

Կարեն Նազարյանն ընդգծել է, որ ԵՄ հետ «Համապարփակ և ընդլայնված գործընկերության» մասին համաձայնագրում դրույթ կա էներգետիկ ոլորտում երկկողմ փոխգործակցության մասին՝ փոխադարձ շահի, թափանցիկության և կանախատեսելիության սկզբունքների հիման վրա: Կողմերը պայմանավորվել են մշակել ՀԱԷԿ երկրորդ էներգաբլոկը շահագործումից հանելու «ճանապարհային քարտեզ»: Նշված է նաև, որ կայանը կփակվի միայն այն դեպքում, եթե ստեղծվեն փոխարինող հզորությունները: Ըստ որում, խոսքը վերաբերում է գործող բլոկի հզորությունները նոր բլոկի հզորություններով փոխարինմանը: «Դա մեր ցանկությունը չէ, դա Հայաստանի էներգետիկ համակարգի զարգացման ռազմավարության պահանջն է»,- նշել է փոխնախարարը՝ ավելացնելով, որ որևէ այլ պահանջ, այդ թվում՝ կայանի անհապաղ փակման վերաբերյալ, փաստաթղթում չկա:

Միքայել Մելքումյանն իր հերթին կրկին նշել է նոր բլոկի առնչությամբ շուտափույթ որոշում կայացնելու անհրաժեշտության մասին: Նա հիշեցրել է, որ ներկայումս ՀԱԷԿ-ում իրականացվում է $300 մլն վարկային ծրագիր՝ ուղղված երկրորդ բլոկի շահագործման ժամկետը 10 տարով երկարաձգմանը: «Սկզբում նախատեսվում էր կառուցել 1 հազար ՄՎտ հզորությամբ բլոկ, հետո՝ 600 ՄՎտ, իսկ հիմա խոսքը 50 ՄՎտ հզորությամբ ոչ մեծ մոդուլային բլոկների մասին է»,- նշել է փոխխոսնակը:

Ավելի վաղ Արևելյան գործընկերության երկրների հետ Եվրամիության երկկողմ հարաբերությունների բաժանմունքի ղեկավարի տեղակալ Դիրկ Լորենցը, պատասխանելով ԱրմԻնֆո-ի հարցին, հայտարարել էր, որ Եվրոպական Միությունը շարունակում է պնդել, որ հայկական ատոմակայանը պետք է շուտափույտ փակվի, քանի որ հնարավոր չէ նույնիսկ արդիականացման միջոցով մեծացնել կայանի անվտանգությունը միջազգային չափանիշներին համապատասխան:  Միևնույն ժամանակ, նրա խոսքով, Բրյուսելը հասկանում է Հայաստանի ԱԷԿ-ի կարևորությունը Հայաստանի էներգետիկ անվտանգության ապահովման հարցում: Ներկայումս ԵՄ-ը հայ գործընկերների հետ աշխատում է կայանի անվտանգությունը բարելավելու ուղղությամբ: «Ֆուկուսիմաե ԱԷԿ-ի վթարի ողբերգական հետևանքներից հետո ԵՄ նախաձեռնեց սթրես-թեստերի անցկացումը ԵՄ ատոմային կայաններում: Նման սթրես-թեստ է անցկացրել նաև Հայաստանը: «Այժմ կարևոր է կյանքի կոչել սթրես-թեստի արդյունքները: Կարևոր է նաև ակտիվորեն խթանել էներգաարդյունավետությունը, այլընտրանքային և վերականգնվող էներգետիկան: Եթե տնտեսվի և քիչ օգտագործվի էլեկտրաէներգիան, ապա ապագայում ավելի քիչ էներգիայի օգտագործման պահանջ կլինի», - ասել էր Դիրկ Լորենցը:

Հայկական ատոմակայանը բաղկացած է երկու բլոկից,  խորհրդային (ռուսական) ԲԲԷՌ ռեակտորներով: Առաջին բլոկը գործարկվեց 1976-ին, երկրորդը`1980-ին: 1989-ի մարտին, Սպիտակի երկրաշարժից հետո կանգնեցվեց կայանի աշխատանքը: 1995-ի նոյեմբերին վերագործարկվեց ատոմակայանի 407.5 ՄՎտ հզորությամբ երկրորդ էներգաբլոկը: 2014-ի մարտին Հայաստանի կառավարությունը որոշեց երկարաձգել երկրորդ էներգաբլոկի գործողության ժամկետը 10 տարով՝ մինչև 2027 թվականը: Ծրագիրը համակարգվում է «Ռոսատոմ» պետական ​​կորպորացիայի «Ռուսատոմ» ծառայության դուստր ձեռնարկության կողմից: Աշխատանքների ավարտը նախատեսվում է 2019 թվականին: Ռուսաստանի Դաշնության Կառավարությունը 270 մլն դոլարով պետական ​​արտահանման վարկ է տրամադրել Հայաստանին, ինչրպես նաև այդ նպատակով 30 մլն դոլարի դրամաշնորհ: