Արմինֆո. Հայկական ատոմակայանը ևս 30 տարի աշխատելու ռեսուրս ունի: Մայիսի 25-ին լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ այս մասին հայտարարել է կայանի գլխավոր տնօրեն Մովսես Վարդանյանը:
Ըստ նրա, 30 տարի կայանն արդեն աշխատել է, ևս 10 տարի կգործի արդիականացումից հետո, այսպիսով, գործող երկրորդ էներգաբլոկի մնացորդային ռեսուրսը կազմում է 20 տարի: Տեխնիկապես դա հնարավոր է, հաշվի առնելով այն փաստը, որ ռուսական նմանատիպ կայանների շահագործման ժամկետը երկարաձգվում է մինչև 60 տարի ժամկետով: Այնուամենայնիվ, նա ընդգծել է, որ որոշումը պետք է ընդունի հանրապետության կառավարությանը:
Նա նշել է, որ արդիականացման շրագրի շրջանակներում այս տարվա ապրիլի 14-ից կանգնեցվել է չորրորդ տուրբինային ագրեգատը, որն ամբողջությամբ կվերանորոգվի: Հունիսի 1-ից կդադարեցվի ռեակտորի և երրորդ տուրբինի ագրեգատի շահագործումը: Նախատեսվում է, որ ռեակտորը կօգտագործվի օգոստոսի 1-ից, չորրորդ տուրբինների ագրեգատի հետ համատեղ: Ինչ վերաբերում է երրորդ տուրբոագրեգատին, ապա այն կգործարկվի նոյեմբերի 13-ից: Ամբողջ հզորությամբ ՀԱԷԿ-ը կսկսի գործել այս տարվա դեկտեմբերի 1-ին: Արդիականացման աշխատանքները հիմնականում իրականացվում են ռուս մասնագետների կողմից: Ներկայում գործարանում աշխատում է 237 ռուս մասնագետ` փականագործներ, եռակցողներ, այլ մասնագետներ, որոնց շուտով կմիանա ևս 300 մարդ: Արդիականացման ծրագրի շրջանակներում նախատեսում է 150 մլն դոլար, իսկ ռուսական $ 270 մլն վարկի և $ 30 մլն դրամաշնորհի մնացած միջոցները կուղղվի անփոխարինելի սարքավորումների և օժանդակ համակարգերի արդիականացմանը: Սարքավորումների վերջին խմբաքանակը կգա այս երեկո, Ուկրաինայից:
Պատասխանելով ռուսական վարկի օգտագործման գործում Հայաստանի քվոտայի վերաբերյալ ԱրմԻնֆո-ի հարցին, Մովսես Վարդանյանը նշել է, որ կայանը լիովին մոտեցել է մոտ 20% քվոտային: Այդ միջոցների համար ձեռք են բերվել տրանսֆորմատորներ, կոնդենսատորներ և այլ սարքավորումներ: Մնացել է մոտ 4 մլն դոլար, որով Գերմանիայում ձեռք կբերվեն մարտկոցներ, որոնք Ռուսաստանում չեն արտադրվում: Մովսես Վարդանյանը շարունակել է, որ երկար ժամկետով կայանի կանգառը կարտացոլվի նրա ֆինանսական վիճակի վրա: 2017-ին ՀԱԷԿ-ն արտադրվել է 2,5 մլրդ կՎտ ժամ էլեկտրաէներգիա, այս տարի այս ցուցանիշը կնվազի մինչև 1,8 մլրդ կՎտժամ: Եթե հաշվի առնենք այն փաստը, որ կայանն իր արտադրած էլեկտրաէներգիան վաճառում է ռեկորդային ցածր`10.03 դրամով մեկ 1 կՎտժ դիմաց, ապա դա արտացոլվում է նաև աշխատակիցների աշխատավարձի վրա: Կայանում աշխատում է 1,812 մարդ, միջին աշխատավարձը կազմում է 300 հազար դրամ: Հայաստանի համար, շարունակել է գլխավոր տնօրենը, դա փոքր գումար չէ, բայց եթե համեմատենք միջին աշխատավարձի հետ արտասահմանյան միջուկային էլեկտրակայաններում, ապա ակնհայտ է դառնում, որ դա շատ փոքր գումար է: «Հենց այս պատճառով է, որ ՀԱԷԿ-ի աշխատակիցները մշտապես բարձրացնում են այս հարցը», - շարունակել է Մովսես Վարդանյանը, հույս հայտնելով, որ առաջիկա մի քանի տարիներին այդ հարցը կլուծվի: «Մենք ունենք համապատասխան ֆոնդ, բայց դրա շրջանակներից, ցավոք, դուրս գալ չենք կարող: Այսօր այդ հարցը բարձրացվել է Էներգետիկայի նախարարի մոտ», - ասել է գլխավոր տնօրենը:
Հայկական ատոմակայանը բաղկացած է երկու բլոկից, խորհրդային (ռուսական) ԲԲԷՌ ռեակտորներով: Առաջին բլոկը գործարկվեց 1976-ին, երկրորդը`1980-ին: 1989-ի մարտին, Սպիտակի երկրաշարժից հետո կանգնեցվեց կայանի աշխատանքը: 1995-ի նոյեմբերին վերագործարկվեց ատոմակայանի 407.5 ՄՎտ հզորությամբ երկրորդ էներգաբլոկը: 2014-ի մարտին Հայաստանի կառավարությունը որոշեց երկարաձգել երկրորդ էներգաբլոկի գործողության ժամկետը 10 տարով՝ մինչև 2027 թվականը: Ծրագիրը համակարգվում է «Ռոսատոմ» պետական կորպորացիայի «Ռուսատոմ» ծառայության դուստր ձեռնարկության կողմից: Աշխատանքների ավարտը նախատեսվում է 2019 թվականին: Ռուսաստանի Դաշնության Կառավարությունը 270 մլն դոլարով պետական արտահանման վարկ է տրամադրել Հայաստանին, ինչրպես նաև այդ նպատակով 30 մլն դոլարի դրամաշնորհ:-
ԿԱՐԴԱԼ ԲՈԼՈՐ ՄԵԿՆԱԲԱՆՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ