Փորձագետ. Առանց տնտեսության սպառնալիքների պատշաճ գնահատման Հայաստանում տնտեսական զարգացման մասին խոսելը անիմաստ է

Արմինֆո.Քանի դեռ տնտեսության սպառնալիքները պատշաճ կերպով չեն գնահատվել, անիմաստ է խոսել Հայաստանում տնտեսական զարգացման մասին: Հունիսի 26-ին տեղի ունեցած մամուլի ասուլիսում նման կարծիք է հայտնել «Այլընտրանք» հետազոտական ​​կենտրոնի ղեկավար, տնտեսագետ Թաթուլ Մանասերյանը: «Առանց սպառնալիքների հաշվարկման հարկ չկա խոսել լավ տնտեսական ապագայի մասին, որը նման է ֆիզիկապես հիվանդ մարդուն, ով մտադիր է ակտիվ կյանք վարել», - ասել է փորձագետը:

Պատասխանելով ԱրմԻնֆո-ի հարցին, Թ.Մանասերյանը նշեել է, որ Հայաստանի տնտեսության առանցքային խնդիրը սննդամթերքի, էներգետիկայի, ֆինանսների, ներդրումների և ժողովրդագրական անվտանգության ապահովումն է: «Շնորհիվ հեղափոխության, մենք բարենպաստ միջավայր ենք մտել: Այնուամենայնիվ, երկրից մտավոր ներուժի արտագաղթը շարունակվում է, ինչը կհանգեցնի ազգի ծերացմանը », - ասել է նա: Բացի այդ, տնտեսագետը մարդկային կապիտալի հարցը բարձրացրել է պրոֆեսիոնալ տեսանկյունից: «Ես չեմ ուզում վիրավորել որևէ մեկին, բայց մենք դեռ չգիտենք, թե ինչ երկրում ենք ապրում: Ում համար է գրվում կառավարության նոր ծրագիրը: Նույն ՏՏ ոլորտում, որը գերակա է կառավարության համար, իրականում տեղյակ չեն մասնագետների քանակի մասին: Հրապարակված թվերը ճշգրիտ չեն: Հայաստանը պատրաստվում է դառնալ առողջապահական, կրթական, գիտական ​​կենտրոն: Բայց ով պետք է սպասարկի: Անհրաժեշտ է նոր կառավարությանը կոչ անել զբաղվել այս հարցով, իմանալու համար, թե ում հետ գործ ունենք», - ընդգծել է Թ.Մանասերյանը:

Բացի այդ, նա նշել է, որ Հայաստանում չկան լուրջ երկրաբաններ: Երկրաբանների դպրոցը, ըստ փորձագետի, մահացել է հին մասնագետների հետ միասին: Երբ օտարերկրյա փորձագետները գալիս են Հայաստան, շարունակել է նա, գնահատելու այս կամ այն ​​հանքարդյունաբերական նախագիծը, պետական ​​հաստատություններում չկա մեկ հայ մասնագետ, որն անհամաձայնություն հայտնի, կամ նշի արտասահմանցի մասնագետների եզրակացություններում տեղ գտած սխալները: «Ուստի, ես առաջին հերթին կնշեի մարդկային ներուժը, չանդրադառնալով արտադրության և ֆինանսական հնարավորությունների հարցին», - ընդգծել է տնտեսագետը:

Թ.Մանասերյանը նշել է, որ փորձագետների կողմից տնտեսության գնահատումը Հայաստանում պահանջարկ չունի: Նա ընդգծել է, որ ՀՀ անկախության 28 տարիների ընթացքում ոչ մի կառավարություն որևէ կերպ չի ձևավորել առկա խնդիրները լուծելու հնարավոր տարբերակներ: «Ի վերջո, ամեն ինչ չէ, որ կապված է փողի հետ, կան խնդիրներ, որոնց լուծման համար ավելի շուտ անհրաժեշտ է տրամաբանություն և փորձ: Բնականաբար, նոր կառավարությունը չունի փորձ, բայց ինչի համար ենք մենք: Մենք պետք է օգնենք այս հարցում», - ասել է նա:

Փորձագետն ընդգծել է Հայաստանի դեսպաններին ներգրավվածության կարևորությունը տնտեսության զարգացման գործում: «Եթե յուրաքանչյուր դեսպան տարին մեկ անգամ գտնի առնվազն մեկ միջին կամ փոքր ներդրողի, էլ չեմ խոսում մեծ ներդրումների մասին, ապա պատկերացրեք, թե ինչպես կփոխվի տնտեսական իրավիճակը երկրում», - ասել է նա:

Վերջում Թաթուլ Մանասերյանն ասել է, որ չի կարելի տնտեսությունը գնահատել և զարգացնել սիրողական մակարդակով, այն անվանելով ոչ միայն գիտություն, այլ նաև արվեստ, որտեղ կարևոր է հաշվի առնել բոլոր երանգները:

Նշենք, որ Համաշխարհային բանկի կանխատեսմամբ, ՀՆԱ-ի աճը Հայաստանում 2018 թ.  կկազմի 4,1%, 2019-2020 թթ. - 4%: ՀՀ պետական ​​բյուջեով 2018 թվականին ՀՆԱ աճը կկազմի  4,5%: Համաձայն ՀՀ ԿԲ թարմացված կանխատեսման, երկրի ՀՆԱ աճը 2018-ին կկազմի 4.5-6.5%, 2019 թվականին`4,1-6,2%, 2020-ին`3,9-6,1%.

ՀՀ Ազգային վիճակագրական ծառայության տվյալներով, 2017 թվականին Հայաստանի ՀՆԱ-ն աճել է 7.5%, մինչև 5.580 տրիլիոն դրամ (11.6 միլիարդ դոլար): Մեկ տարի առաջ, 2016 թվականին, ՀՆԱ-ի աճը դանդաղեցրեց մինչև 0.2%: ՀՆԱ դեֆլյատորի ցուցանիշը 2017 թվականին կազմել է 102.2%, 2016-ին`100.5%: 2018 թվականի հունվար-մայիսին  տնտեսական ակտիվությունը Հայաստանում աճել է 8.6%, 2017 թվականի նույն ժամանակահատվածի 6.4% աճի համեմատ: