Արմինֆո. Համաշխարհային բանկի (ՀԲ) Doing Business- ի վարկանիշային աղյուսակում (2019) ընդգրկված աշխարհի 190 երկրների շարքում Հայաստանը բարձրացել է 47-րդ տեղից մինչև 41-րդ տեղը, բարելավելով իր դիրքերը 6 կետով: Այս մասին հոկտեմբերի 31-ին կայացած մամուլի ասուլիսում հայտարարել է ՀԲ երևանյան գրասենյակի ղեկավար Սիլվի Բոսութրոն: «Ուրախ եմ, որ կարող եմ գլոբալ պլանով խոսել Հայաստանի կողմից արձանագրված լավ արդյունքների մասին`Doing Business 2019 վարկանիշում», - ասել է նա:
Ըստ Ս.Բոսութրոյի, դրական արդյունքը գրանցվել է, մասնավորապես, «Ձեռնարկությունների ստեղծում» վարկանիշի ցուցանիշի բարելավման պատճառով: «Հայաստանը պարզեցրել է ձեռնարկությունների ստեղծման գործընթացը, հնարավորություն ընձեռելով իրավաբանական անձանց կամավոր գրանցվել որպես ԱԱՀ վճարող», - բացատրել է նա: Դրա շնորհիվ գրանցման գործընթացը 4 և կես օրվա փոխարեն կտևի 3 և կես օր: Այս ցուցանիշով Հայաստանն զբաղեցնում է 8-րդ տեղը:
ՀԲ երևանյան գրասենյակի ղեկավարը նշել է, որ դրական արդյունքներ են գրանցվել նաև «Միացում էլեկտրահաղորդման ցանցին» ցուցանիշով, զբաղեցնելով 17-րդ տեղը: Արդյունքում, ցանցին միանալու գործընթացը պարզացվել է, որը 127 օրվա փոխարեն տևում է 72 օր:
«Մինորիտար բաժնետերերի պաշտպանություն» ցուցիչիով Հայաստանը բարելավել է իր արդյունքները 51 դիրքով, կարգավորելով սեփականաշնորհման կառուցվածքը և վերահսկողության մեխանիզմները և պահանջելով ավելի բարձր կորպորատիվ թափանցիկություն: «Հայաստանը կարողացավ առաջ շարժվել «Հարկում» ցուցիչով, նման վարչական միջոցներ ստեղծելով, որոնց արդյունքում պարզեցվել են ԱԱՀ-ի, շահութահարկի և եկամտահարկի վճարման գործընթացները: Կառավարության նախաձեռնած միջոցառումների արդյունքում բարելավվել է նաև հարկային մարմինների էլեկտրոնային կառավարման համակարգը: Արդյունքում, հաշվետվությունների ներկայացման և վճարումներ կատարելու ժամանակը կրճատվել է: Մասնավորապես, նախորդ տարի այդ բոլոր ընթացակարգերը տևում էին շուրջ 313 ժամ, հիմա`262 ժամ», - ասել է Ս. Բոսուտրոն:
Իսկ վերջին` հինգերորդ ցուցիչով, որն օգնում է բարելավել երկրի դիրքերը Doing Business- ի վարկանիշում, կապված պայմանագրերի կատարման ապահովման հետ, ըստ որի Հայաստանն զբաղեցրել է 24-րդ տեղը: «Բայց կան դիրքեր, որտեղ Հայաստանի դիրքերը բարելավման կարիք ունեն», - ընդգծել է ՀԲ գրասենյակի ղեկավարը: Մասնավորապես, այս համատեքստում նա նշել է «Շինարարության թույլտվության ձեռքբերումը» ցուցիչը, որտեղ Հայաստանն զբաղեցնում է 98-րդ տեղը, վարկերի տրամադրման պայմաններով երկիրն զբաղեցնում է 44-րդ տեղը, իսկ «Անվճարունակության հարցերով (սնանկության կարգ)» զբաղեցնում է 95-րդ տեղը:
«Իշխանություններն արդեն սկսել են աշխատել այդ դիրքերը բարելավելու ուղղությամբ:
Մասնավորապես, ինստիտուցիոնալ դաշտի բարելավման համար արդեն մշակվել են մի շարք օրինագծեր: Օրինակ, շարժական գույքի օգտագործումը որպես բիզնեսի գրավի առարկա, ինչպես նաև սնանկության ընթացակարգի պարզեցման վերաբերյալ քննարկումներ են ընթանում, որոնց շնորհիվ բիզնես կազմակերպությունները հնարավորություն են ունենում վերալիցքավորել ակտիվներն այլ առավել արդյունավետ ներդրումների դեպքում: Ավելին, Երևանի քաղաքապետարանի հետ բանակցություններ են ընթանում շինարարական թույլտվությունների տրամադրման գործընթացը պարզեցնելու ուղղությամբ», - ասել է նա:
Նշենք, որ Համաշխարհային բանկի վերլուծաբանների խումբն ամեն տարի 190 երկրներում անցկացնում է հետազոտություններ`բարենպաստ բիզնես պայմանների վերաբերյալ: Վերլուծությունը կատարվում է 10 ցուցիչների հիման վրա: Վերլուծությունը ներկայացվում է զեկույցում, որը սովորաբար հրապարակվում է «The Quarterly Economics of Economics» ամսագրում:
Վերլուծությունը կատարվում է Համաշխարհային բանկի կողմից հարցվող փորձագետների կարծիքների հիման վրա: Նման օբյեկտիվ վերլուծությունը թույլ է տալիս որոշել երկրի տնտեսության մրցունակային առավելությունները և ներդրումային գրավչության մակարդակը: Վերլուծությունից բացի, ուսումնասիրությունները ցույց են տալիս ձեռնարկատիրության զարգացմանը խոչընդոտող պատճառները, դրանք հաղթահարելու վերաբերյալ առաջարկությունները և գործարար միջավայրի հետագա զարգացման ուղիները: Տարբեր երկրների կառավարությունների համար դա նշանակում է վերանայել փոքր և միջին բիզնեսի գործունեությունը կարգավորող կանոնակարգերը և դրանց կատարման ընթացակարգը:
Երկրի ցուցանիշը դա միջին ցուցանիշն է 10 ցուցիչներով, որոնցից յուրաքանչյուրն ունի հավասար քաշ:
Համաշխարհային բանկի կողմից կազմված «Doing Business» վարկանիշը հանդիսանում է երկրի գործարար միջավայրի բարելավման համար ընդունված բարեփոխումների օբյեկտիվ արտաքին գնահատական և կազմվում է, օգտագործելով 10 ցուցանիշները, մասնավորապես`«Ձեռնարկությունների գրանցում», «Շինարարության թույլտվություն», «Գույքի հաշվառում», «Վարկի ստացում», «Ներդրողների պաշտպանություն», «Հարկեր», «Միջազգային առևտուր», «Պայմանագրերի կատարում», «Ստանդարտացման որոշում» և «Էլեկտրահաղորդման համակարգին միացում»: Doing Business գնահատմանը մասնակցող երկրների թիվը մշտապես աճում է: Բոլոր տվյալները տարեկան կտրվածքով թարմացվում և հրապարակվում են զեկույցում և www.doingbusiness.org կայքում
Հիշեցնենք, որ Հայաստանը 2018 թվականի Doing Business- ի վարկանիշում վատացրել էր դիրքերն 9 կետով, զբաղեցնելով 47-րդ հորիզոնականը: