Ուրբաթ, 9 Նոյեմբերի 2018 14:45

Արմինֆո. 2021 թվականից Հայաստանի կառավարությունը մտադիր է հրաժարվել արտաքին ֆինանսական օժանդակությունից` բյուջետային վարկերի տեսքով: Այս մասին ԱրմԻնֆոյի թղթակցին հայտնել է ՀՀ ֆինանսների նախարարի պաշտոնակատար Ատոմ Ջանջուղազյանը:

Մինչդեռ, ավելի վաղ ֆինանսական մարմինները հայտարարել էին, որ այս գործիքակազմից կհրաժարվի 2019 թվականից:

Դեռ 2017 թ. դեկտեմբերին ՀՀ ֆինանսների նախարարի տեղակալ Արմեն Հայրապետյանը, ներկայացնելով վարկային հերթական պայմանագիրը Հայաստանի խորհրդարանում, հայտարարեց, որ 2019 թվականից Հայաստանի կառավարությունն այլևս չի ներգրավի բյուջետային վարկեր և կանցնի նպատակային վարկավորումը, ամրապնդելու համար տնտեսության հիմքերը: «Այսինքն, ներդրումներ կլինեն ենթակառուցվածքներում, այն ոլորտներում, որոնք ապագայում հիմք կհանդիսանան տնտեսական աճի համար», - ասել էր Հայրապետյանը:

 

Ըստ Ջանջուղազյանի, Ֆինանսների նախարարությունը ջանքեր է գործադրում, որպեսզի բյուջետային օժանդակության նպատակով հետագայում վարկեր չներգրավվեն: Սակայն, 2019 և 2020 թվականներին «Հայաստանի 2019-2021 թվականների միջնաժամկետ ծախսերի ծրագիրը» նախատեսում է այդ միջոցների ներգրավում`ֆինանսական կայունության ապահովման համար: Եվ եթե այս տարի Հայաստանն ակնկալում է բյուջետային օժանդակության ծրագրերի միջոցով ներգրավել 98.5 մլն դոլար, հաջորդ տարի այդ գումարը կկազմի 153.1 մլն դոլար:

 

Ինչպես նշել է Հայաստանի գլխավոր ֆինանսիստը, այսօր շատերն այդ գործիքը համարում են բավականին գրավիչ, քանի որ բյուջեի աջակցման վարկը տարբերվում է փոխառության այլ տեսակներից, որովհետև չունի հատուկ նպատակաուղղված կոնկրետ ծախսերի ծրագիր և տրամադրվում է արտոնյալ պայմաններով: Այնուամենայնիվ, Հայաստանի ֆինանսական մարմինները գտնում են, որ նման բարդ վարկերը վտանգավոր են, քանի որ երկիրը կարող է լիովին կախվածության մեջ հայտնվել արտաքին պարտքի: Ընդ որում, հաշվի առնելով այն հանգամանքը, որ ներկայումս տնտեսության կառուցվածքը և «բովանդակությունը» փոխվել են դեպի ավելի լավը, երկիրը պետք է աստիճանաբար հրաժարվի երրորդ կողմի բյուջետային օժանդակությունից:

 

Այսպես, Համաշխարհային բանկի դասակարգման համաձայն, այս ամառ Հայաստանը ներառված էր «միջինից բարձր» եկամուտ ունեցող երկրների խմբում (upper middle-income): Այստեղ ներառված են այն երկրները, որտեղ մեկ անձի ընդհանուր ազգային եկամուտը տարեկան կազմում է 3,896-ից մինչև 12,055 դոլար: Այսպիսով, եթե մեկ շնչի հաշվով ՀՆԱ-ն Հայաստանում ավելանա մինչև 4,604 դոլար (2018 թ. վերջի դրությամբ այն կկազմի 4,280 դոլար), ապա, տեսականորեն, պետք է հրաժարվի «քրոնիկական գործազուրկի» հոգեբանությունից, որն ամբողջ կյանքն ապրում է նպաստների հաշվին: Հետևաբար, ինչպես նշել է, նախարարը, Հայաստանը մտադիր է 2021 թվականից հրաժարվել բյուջետային վարկավորումից:

 

Հիշեցնենք, որ Հայաստանի պետական ​​պարտքը 2018 թ. վերջին, ըստ «Հայաստանի 2018 թվականի պետական ​​բյուջեի մասին» օրենքի, պետք է կազմի շուրջ 7.2 միլիարդ դոլար: Սակայն, ըստ կանխատեսումների, 2019 թվականի դեկտեմբերի 31-ին Հայաստանի պետական պարտքը կկազմի 7,053 մլն դոլար կամ ՀՆԱ-ի 55% -ը, իսկ Ֆինանսների նախարարության որոշ գնահատականներով, այդ ցուցանիշը կկազմի 6,9 մլրդ դոլար:

Իսկ Կառավարության պարտքը պետք է կազմի 6,487 մլրդ դոլար (ՀՆԱ-ի 50,6% -ը), իսկ 2019 թվականի վերջին`6,93 մլրդ դոլար (49,7%): 2019 թվականի դեկտեմբերի 31-ին, ինչպես նշված է հաջորդ տարվա բյուջետային ուղերձում, այս ցուցանիշը կկազմի 7.468 միլիարդ դոլար: 2018 թ.-ին նախատեսվում է 446 մլն դոլարի վարկային ռեսուրսների ներգրավում, որից 31 մլն-ը`Կենտրոնական բանկի միջոցով: 2019 թվականին նախատեսվում է ներգրավել 512 մլն դոլար, ընդ որում`Կենտրոնական բանկի գծով`21 մլն դոլար: