Ուրբաթ, 7 Դեկտեմբերի 2018 17:04

Արմինֆո. Հայաստանի տնտեսության աճը կրկին արագացել է, 2018 թ. օգոստոս-սեպտեմբեր ամիսների դադարից հետո: Տնտեսական ակտիվության ցուցանիշը վերադարձել է հոկտեմբերին մակարդակին (3,0% տարեկան), ավելի վաղ տեղի ունեցած 0,2% անկումից հետո: Այս մասին է նշվում Եվրասիական զարգացման բանկի (ԵԱԶԲ) նոյեմբերի մակրոտնտեսական զեկույցում:

 

Բանկի վերլուծաբանների տվյալներով, առաջին կիսամյակում տեղի ունեցած կտրուկ աճի հաշվին հունվար-հոկտեմբեր ամիսների տնտեսական ակտիվոթյան տարեկան աճը մնում է բավականին բարձր մակարդակի վրա և կազմում է 6.0%: Ցուցանիշի դինամիկան համապատասխանում է ԵԱԶԲ-ի կանխատեսմանը, որը ենթադրում է, որ ՀՆԱ-ի իրական աճը 2018 թվականին կկազմի 5.8%:

 

Հոկտեմբերին տնտեսական ակտիվության աճի հիմնական գործոնն էր արդյունաբերական արտադրության աճի արագացումը: Միևնույն ժամանակ, գյուղատնտեսությունում խորացել է անկումը, ինչը կարող է բացատրվել ընթացիկ տարվա եղանակային անբարենպաստ պայմաններով:

 

Հոկտեմբերին արդյունաբերությունում տեղի ունեցած աճի արագացումը մեծապես  ապահովվել է էլեկտրաէներգիայի արտադրության 20.6% աճի հաշվին: Սննդի արտադրության աճն արագացել է մինչև 25.1%, սեպտեմբերին աճելով 14.0%: Մետաղագործությունում նկատվում է արտադրության վերականգնում, որտեղ հոկտեմբեր ամսվա ընթացքում տարեկան աճը կազմել է 3,0%, մեկ ամիս առաջ տեղի ունեցած 8,3% անկումից հետո:

 

ԵՏՀ-ի հաշվարկած ամփոփիչ ինդիկատորը ցույց է տալիս Հայաստանի տնտեսության աճի դանդաղումը կարճաժամկետ հեռանկարում: 2018 թվականի առաջին կիսամյակում ՀՆԱ-ի աճը կարող է նկատելի լինել ներքին պահանջարկի համեմատաբար անբարենպաստ դինամիկայի պատճառով, ինչի մասին են խոսում մանրածախ վաճառքի և շինարարական գործունեության ցուցանիշները, ինչպես նաև այն հանգամանքով, որ արդյունաբերության աճը կենտրոնացված է սահմանափակ թվով ոլորտներում:

 

Հոկտեմբերին սպառողական գների աճը երկրում նվազել է մինչև 2.8% տարեկան, սեպտեմբերի 3.5% -ից: Նվազումը պայմանավորված էր սննդի գնաճի դանդաղումով: Հաշվի առնելով ոչ պարենային ապրանքների և ծառայությունների գների աճի կայունության մակարդակը, ՀՀ Կենտրոնական բանկը 2019-2021 թվականների համար գնաճն ակնկալում է 4%-ից ցածր թիրախային մակարդակում, նպատակային մակարդակին հասնելով միայն կանխատեսվող ժամանակահատվածի վերջում: ԿԲ-ի Կառավարման խորհուրդը նույնը թողել վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքը նոյեմբերի 13-ին կայացած նիստում`6%: Այսպիսով, Կենտրոնական բանկի տոկոսադրույքն անփոփոխ է արդեն 21 ամիս անընդմեջ:

 

Արտաքին առևտրի դեֆիցիտը 2018 թ. հունվար-հոկտեմբերին կազմել է 2.014 մլրդ դոլար, 2017 թ. հունվար-հոկտեմբերի համեմատ ավելանալով 36%: Առևտրի դեֆիցիտի աճը 2018 թ-ին արտացոլում է, մասնավորապես, Հայաստանի կողմից ներկրվող էներգիայի գնի բարձրացումը: Ընթացիկ տարվա աշնանը նավթի գների աճի դադարեցման պայմաններում ներմուծման արժեքի աճը սեպտեմբեր-հոկտեմբեր ամիսներին, ինչպես նաև առևտրի դեֆիցիտը դանդաղեցին: 2018 թվականի հունվար-հոկտեմբերին երկրի պետական ​​բյուջեն կատարվել է 34.8 մլրդ դրամ պակասուրդով: Համեմատության համար, 2017 թվականի հունվար-հոկտեմբեր ամիսներին բյուջեի դեֆիցիտը կազմել է 127 մլրդ դրամ: 2018 -ին պետական ֆինանսների վիճակի անցյալ տարվա համեմատ բարելավումը տեղի է ունեցել ինչպես բյուջետային եկամուտների ավելացման, այնպես էլ բյուջեի ծախսերի կրճատման հաշվին: