Ուրբաթ, 3 Մայիսի 2019 14:50

Արմինֆո. ՀՀ տնտեսական զարգացման և ներդրումների նախարար Տիգրան Խաչատրյանը մայիսի 3-ին, ամփոփելով իր ղեկավարած գերատեսչության գործունեության արդյունքները, պարզաբանել է ՀՀ արտաքին առևտրաշրջանառության անկման պատճառները և հայտարարել, որ այս փուլում մտահոգվելու առիթ չի տեսնում:

 

Այսպես, վկայակոչելով ՀՀ Վիճակագրական կոմիտեի տվյալները՝ Տիգրան Խաչատրյանը հիշեցրել է, որ Հայաստանում տնտեսական ակտիվությունը 2019թ. հունվար-մարտին 2018թ. հունվար-մարտի համեմատ աճել է 6.5% - ով: Ցուցանիշը, նախարարի գնահատմամբ, միջին հաշվով համադրելի է նախորդ 3 տարվա ակտիվության հետ՝ որոշ շեղումներով, <որոնք ունեն իրենց հիմնավորումները>:

 

Նրա խոսքով ՝ 6,5 տոկոս աճի ձեւավորման վրա ազդել է արդյունաբերական հատվածը՝ ավելանալով ընդամենը 2 տոկոսով, ինչը ցածր է նախորդ երեք տարիների միջին ցուցանիշից նույն ժամանակահատվածում: Դա, ինչպես նշել է Խաչատրյանը, պայմանավորված է առնվազն մի շարք հանգամանքներով՝ լեռնահանքային ոլորտը անվանական արտահայտությամբ անկում է ապրել 20 տոկոսով՝ միջազգային շուկաներում մետաղների ավելի ցածր գների պատճառով, քան դա արձանագրվել է 2018 թվականի առաջին եռամսյակում: Մասնավորապես, ալյումինի եւ պղնձի արժեքը նվազել է 12-15 տոկոսով ։

 

Դրա հետ մեկտեղ, աճի լավ տեմպերով ուրախացրել է վերամշակող արդյունաբերությունը՝ 7,5 - 8 տոկոսով։  <Դա նշանակում է, որ հայկական տնտեսության այն ճյուղերը, որոնք չեն հիմնվում հումքային ռեսուրսների վրա, այլ ենթադրում են վերջնական արտադրություն, բավականին լավ են աճում>, - նշել է տնտեսական զարգացման և ներդրումների նախարարը:

 

Առաջին եռամսյակում աչքի է ընկել ծառայությունների ոլորտը. աճը կազմել է 17,3 տոկոս, ինչն աննախադեպ ցուցանիշ է վերջին երեք տարվա ընթացքում ։  Մասնավորապես, աճ են արձանագրել ֆինանսական ծառայությունների ոլորտի ներկայացուցիչները, ինչը, նախարարի գնահատմամբ, նշանակում է հանրապետության տնտեսությունում ֆինանսական միջնորդների ինստիտուտի աճ։ Կայուն զարգացել են ժամանցի և զբոսաշրջության ոլորտները։

 

Ներքին ապրանքաշրջանառությունն աճել է ավելի քան 10 տոկոսով,  շինարարական ոլորտը՝ 10,8% - ը, իսկ ագրոհատվածը և էներգետիկ համալիրը համապատասխանաբար 0,2% - ով և 14% - ով անկում են գրանցել ։

 

Միաժամանակ, Հայաստանի արտաքին առևտրաշրջանառությունը 2019թ. հունվար-մարտ ամիսներին կազմել է 793.7 մլրդ դրամ ($1628.8 մլն) ՝ տարեկան 5% անկումով։ Վերջինիս կառուցվածքում արտահանման ծավալը տարեկան անկում է ապրել 8.6% - ով ՝ մինչև 264.6 մլրդ դրամ ($543 մլն), իսկ ներմուծումը ՝ 3.1% - ով ՝ մինչև 529.1 մլրդ դրամ ($1085.8 մլն) ։  Տիգրան Խաչատրյանը հիշեցրել է, որ Հայաստանի կառավարությունն արտահանումը հռչակել է Հայաստանի տնտեսության աճի հիմնական լոկոմոտիվը: Այս համատեքստում, ըստ նախարարի, այս դինամիկան պարզաբանումներ է պահանջում։ Այսպես՝ Տնտեսական զարգացման և ներդրումների նախարարության դիտարկումներով ՝ ամենից շատ զիջել է լեռնահանքային հատվածը ՝ 51 մլն ԱՄՆ դոլարով, որից խտանյութի արտահանումը նվազել է 20,1 մլն ԱՄՆ դոլարով ։   Այս իրավիճակը, ըստ նրա, կապված է գների և արտադրական տեմպերի նվազման հետ։ Վերջինը պայմանավորված է սեզոնայնությամբ:

 

Ընթացիկ տարվա առաջին եռամսյակում անկում է արձանագրվել նաև էլեկտրաէներգիայի արտահանման ուղղությամբ, ինչը, նախարարի խոսքով, ժամանակավոր բնույթ է կրում ։  Որոշ նվազում է արձանագրվել ծխախոտի արտադրության և արտահանման ոլորտում, ինչը, ինչպես հայտարարել է Խաչատրյանը, կրկին սեզոնային բնույթ է կրում ։  ԱՄՆ-ի շուկայում ռուսական ընկերությունների գործունեության սահմանափակումների պատճառով ալյումինե փայլաթիթեղի արտահանումը նվազել է 4 մլն 400 հազար դոլարով: <Հարցը լուծվել է, և արդեն այս տարվա մարտից 2018 թվականի մարտի համեմատ որոշակի աճ է գրանցվել ։  Հուսով ենք, որ տարվա արդյունքներով կհասնենք 22-25 տոկոս աճի>, - ասել է նա ։

 

Այսպիսով, ինչպես եզրափակել է տնտեսական զարգացման և ներդրումների նախարարը, չնայած արտաքին առեւտրաշրջանառության բացասական դինամիկային առաջին եռամսյակում՝ 2019 թվականը Հայաստանը կփակի աճով եւ կհասնի 7-8 տոկոս ծրագրային ցուցանիշին: <Այս փուլում անհանգստանալու իրական առիթ չեմ տեսնում>, - հայտարարել է Խաչատրյանը:

 

Հիշեցնենք, որ 2018թ. հունվար-մարտին 2017թ. հունվար-մարտի համեմատ տնտեսական ակտիվությունն աճել է 10.6% - ով ՝ արտահանման 34.4% և ներմուծման 39% աճի դեպքում։ Այդ ժամանակ աճ գրանցվել էր բոլոր ոլորտներում, բայց առավելապես շինարարության ոլորտում ՝ 23 տոկոսով, ծառայությունների ոլորտում ՝ 16,5 տոկոսով եւ առեւտրի ոլորտում ՝ 12,9 տոկոսով, արդյունաբերական հատվածի 8,2 տոկոսով, ագրոհատվածի ՝ 2,2 տոկոսով և էներգետիկ համալիրի 0,4% - ով համեստ աճի պայմաններում: