Երեթշաբթի, 15 Հոկտեմբերի 2019 13:43

Արմինֆո. Այսօր բյուջետային ֆինանսավորման առաջնահերթությունների համամասնությունների օրենսդրական կարգավորման անհրաժեշտություն կա։  Այդ մասին հոկտեմբերի 15-ին հայտարարել է ՀՀ ֆինանսների նախարար Ատոմ Ջանջուղազյանը՝ ԱԺ ֆինանսավարկային եւ բյուջետային հարցերի մշտական հանձնաժողովի նիստում 2019 թվականի առաջին կիսամյակի պետական բյուջեի կատարման հաշվետվության քննարկման ժամանակ։

 

Նրա խոսքով՝ այդ մեխանիզմի կիրառումը թույլ կտա խուսափել արհեստական սահմանափակումներից։ Նախարարը հույս է հայտնել, որ այս նախաձեռնությունը կքննարկվի ՀՀ Ազգային ժողովում 2020 թվականի պետական բյուջեի նախագծի քննարկման ընթացքում: Առավել եւս, ինչպես նշել է ֆինանսների նախարարը, այն տեղավորվում է ծրագրային բյուջետավորման համակարգում եւ թույլ կտա լուծել պետական բյուջեի ծախսային մասի առավել արդյունավետ օգտագործման խնդիրը:  Ջանջուղազյանը հիշեցրել է, որ ծրագրային բյուջետավորման համակարգը սկսել է կիրառվել 2018 թվականից, սակայն այն գործնական կիրառություն կստանա 2020 թվականի պետական բյուջեի նախագծում:  Նա նաեւ հայտնել է, որ ընթացիկ տարվա առաջին կիսամյակում Հայաստանի ՀՆԱ-ն կազմել է 2 տրլն 724 մլրդ դրամ, ինչը 10 տոկոսով ավելի է նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի ցուցանիշներից։ Նախարարի խոսքով ՝ պետության եկամուտները կազմել են 758,5 մլրդ դրամ, որից սեփական եկամուտները ՝ 72 մլրդ դրամ։  Ընդ որում, հարկային եկամուտների մասնաբաժինը կազմել է 713 մլրդ դրամ։  Առաջին կիսամյակի հարկային եկամուտների կանխատեսվող մասնաբաժնի համեմատ ցուցանիշը կազմել է 55,3 մլրդ դրամ: "Նախորդ տարվա համեմատ հարկային մուտքերն առաջին կիսամյակում աճել են 24,5 տոկոսով", - պարզաբանել է ֆինանսների նախարարը, հավելելով, որ երկիր  մուտք է գործել 6,7 մլն դրամ ՝ պաշտոնական դրամաշնորհների տեսքով:

 

Նշենք, որ բյուջեի համաձայն ՝ 2019 թվականին  4,9 տոկոս տնտեսական աճի եւ հիմնական կապիտալի համախառն կուտակման 6,1 տոկոս աճի պայմաններում ՀՆԱ-ում ապրանքների եւ ծառայությունների արտահանման կանխատեսվող աճը կկազմի 41 տոկոս՝ 2018 թվականի 38,7 տոկոսի փոխարեն: Հայաստանում մեկ շնչի հաշվով ՀՆԱ-ն 2019 թվականի արդյունքներով, ինչպես սպասվում է, կհասնի 4604 դոլարի ՝ նախորդ տարվա 4280 դոլարի փոխարեն: 2019 թվականին Հայաստանի անվանական ՀՆԱ - ն, ըստ բյուջեի նախագծի, կաճի մոտավորապես 560 մլրդ դրամով ՝ 2018 թվականին 6,193.0 մլրդ դրամից (12,752.6 մլն դոլար) մինչեւ նախագծում գրավադրված 6,756.2 մլրդ դրամ (13,717.5 մլն դոլար): ՀՆԱ-ի աճը, ինչպես սպասվում է, կապահովվի մաքուր անուղղակի հարկերի 0,5 տոկոս աճով (2018-ին 0,6 տոկոս), 2,5 տոկոս աճ կապահովի ծառայությունների ոլորտում (ընթացիկ տարում 4 տոկոս), շինարարությունը կաճի 0,4 տոկոսով (2018 - ին 0,6 տոկոս) ագրոհատվածը՝ 0,7 տոկոս (2018-ին 0,6 տոկոս), արդյունաբերությունը՝ 0,8 տոկոս աճով: 2019 թվականի համախմբված բյուջեն եկամուտների գծով գնահատվում է 1.533, 6 մլրդ դրամ (առանց միջբյուջետային փոխանցումներից ստացվող մուտքերի)՝ 2018 թվականի 1,343.5 մլրդ դրամի փոխարեն, ծախսերի գծով ՝ 1,685. 2 մլրդ դրամ (առանց միջբյուջետային փոխանցումներից ստացվող մուտքերի) ՝ 2018 թվականի 1,500.5 մլրդ դրամի դիմաց, դեֆիցիտը՝ մոտ 151,6 մլրդ դրամ կամ ՀՆԱ 2,2%։