Արմինֆո. "Անասնաբուծության զարգացումը Հայաստանում. Հյուսիս-Հարավ" ծրագրի շրջանակներում Լոռու մարզի Մարգահովիտ համայնքում տեղի է ունեցել առաջին "առաջավոր ֆերմայի" (LeadFarm) բացումը Շվեյցարիայի զարգացման և համագործակցության գործակալության և Ավստրիայի զարգացման գործակալության աջակցությամբ: Ծրագիրն իրականացնում է "Ռազմավարական զարգացման գործակալություն" ՀԿ-ն (Strategic Development Agency
SDA): ԱրմԻնֆոյի հետ զրույցում ֆերմայի ղեկավար Արթուր Բեքչյանը նշել է, որ ֆերման հագեցած է անհրաժեշտ տեխնոլոգիաներով, այդ թվում' կթելու սարքերով, ինչը կնպաստի արտադրանքի արտադրողականության և որակի բարձրացմանը: "Այս ծրագրի միակ թերությունը աշխատատեղերի ստեղծման հնարավորության բացակայությունն է, քանի որ բոլոր գործընթացներն արդեն ավտոմատացված են", - ընդգծել է Բեքչյանը:
Նրա խոսքով ՝ այսօր ֆերմայում պահվում է 60 գլուխ խոշոր եղջերավոր անասուն եւ 30՝ մանր։ Կաթի արտադրողականությունը տարեկան միջին հաշվով կազմում է 1.5 տոննա, իսկ հաջորդ տարի կհասնի 2.5 տոննայի։ Ֆերմերը կաթը մատակարարում է Սպայկա ընկերությանը 1 կգ դիմաց մոտ 200 դրամով։ Կաթի մթերման գծով ընկերության համակարգող Արտավազդ Ստեփանյանը նկատել է, որ Տաշիրում, Լոռիում եւ Արագածոտնում կաթի գները միջին հաշվով չեն գերազանցում 110-120 դրամը, ընդ որում, ընդգծելով, որ միայն տեղական կաթ վերամշակող առանձին ընկերություններ են դրանք մի փոքր բարձրացրել: "Իսկ մենք մեկ տարվա համար 1 կգ կաթի գինը սահմանել ենք 190 դրամ։ Բայց սա վերջնական գնման գինը չէ, որովհետև եթե ֆերմերների առաջարկած կաթի չափորոշիչները գերազանցում են մեր սահմանվածները, բնականաբար, մենք գինը բարձրացնում ենք մինչև 215-220 դրամ", - ասել է նա։ "Հայաստանում հաշվվում է ավելի քան 2 հազար ֆերմեր, մենք աշխատում ենք Արագածոտնի, Լոռու, Արմավիրի 25 ֆերմերների հետ։ Նրանք ընդունել են մեր ռազմավարական նպատակները։ Չէ որ մենք խնդիր ենք դրել երկրում կաթի արտադրության բարձր մշակույթ ձևավորել", - նկատել է Ստեփանյանը։
Նոր Ֆերմայի բացման հանդիսավոր արարողության ժամանակ Լոռու մարզպետը հույս է հայտնել, որ այս առաջադեմ ֆերման օրինակ կծառայի մյուս ֆերմերների համար: "Ցավոք, նման տնտեսությունները մեր մարզում շատ չեն, իսկ նորարարական մոտեցումներն ու տեխնոլոգիաները դժվար են տարածվում։ Արդեն այսօր մարզում ունենալով առաջավոր ֆերմա, կարծում եմ, որ այդ գործընթացն ավելի արագ կզարգանա", - ասել է նա։
Տարածքային կառավարման եւ ենթակառուցվածքների նախարար Սուրեն Պապիկյանը նշել է, որ գյուղատնտեսության ոլորտում նորարարական սկզբունքների ձեւավորումն այսօր չափազանց կարեւոր է: "Ֆերմերը մեծ դեր է խաղում Լոռու մարզում գյուղատնտեսության բովանդակության եւ ձևի փոփոխման գործում: Այս ֆերման կարող է նաև պայմաններ ստեղծել, որպեսզի մոտակա չորս համայնքներից գյուղացիական տնտեսությունները կարողանան կաթը հանձնել շուրջ 200 դրամ ինքնարժեքով։ Իսկ դա շատ կարևոր է", - ասել է նախարարը։
ՀՀ-ում Շվեյցարիայի արտակարգ և լիազոր դեսպան Ստեֆանո Լազարոտոն, իր հերթին, նշել է. "Շվեյցարիայի զարգացման և համագործակցության գործակալությունը Հայաստանի գյուղատնտեսության աջակցության ծրագիրն սկսել է 2006 թվականին՝ 13 ֆերմաների արդիականացումից։ Այս տարիների ընթացքում ծրագիրն ընդլայնվել է ինչպես որակական, այնպես էլ քանակական առումով։ Այսօր մենք աջակցություն ենք ցուցաբերում Հայաստանի 6 մարզերի 200 գյուղական համայնքներում կաթի և մսի արտադրությամբ զբաղվող ֆերմերներին": Նա նաեւ ընդգծել է, որ ծրագիրը դրական կանդրադառնա կաթի մթերման գործընթացի վրա:
Առաջին Ֆերմայի բացման արարողությունից հետո տեղի է ունեցել նոր անասնաբուժական կետի բացման արարողությունը, որը մարզում արդեն մոտ 19-ն է: Արմինֆոյի թղթակցի հետ զրույցում Հայաստանի ագրարային համալսարանի անասնաբուժության և անասնաբուծության ֆակուլտետի դեկան Արևիկ Աբովյանը նշել է, որ այսօր զգացվում է այդ մասնագիտությամբ ուսանողների պակասն, մասնավորապես ՝ հենց անասնաբուժության ֆակուլտետում: "Մենք պայմանավորվածություն ենք ձեռք բերել Լոռու մարզի անասնաբուժական կետերում մեր ուսանողների արտադրական պրակտիկա անցնելու վերաբերյալ։ Սա շատ լավ հնարավորություն է, որը հետագայում կնպաստի ֆակուլտետում ուսանողների թվի ավելացմանը: Չէ որ սա շատ կարևոր մասնագիտություն է", - ընդգծել է նա։
Հիշեցնենք, որ "Ռազմավարական զարգացման գործակալություն" ՀԿ-ն հիմնադրվել է 2002 թվականին' երկրի սոցիալ-տնտեսական զարգացմանն աջակցելու նպատակով: Կազմակերպությունն իրականացնում է նորարարական գործընկերային գործառնական ծրագրեր, բարձրորակ մասնագիտական հետազոտություններ, անցկացնում է դասընթացներ, սեմինարներ, բիզնես և իրավաբանական խորհրդատվություն և այլն: