Արմինֆո. Հայաստանի 2020 թվականի պետական բյուջեն իր էությամբ իսկապես հեղափոխական է։ Այս մասին այսօր դեկտեմբերի 6-ին ԱԺ ամբիոնից հայտարարել է ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը ։
Հիշեցնելով, որ դեկտեմբերի 7 - ը Հայաստանում նշվում է որպես Երկրաշարժի զոհերի հիշատակի օր՝ վարչապետն ընդգծել է, որ բյուջեն հեղափոխական է, քանի որ 2020 թ. Սպիտակի երկրաշարժի գոտում խնդիրների լուծման համար հատկացվելու է 3 մլրդ դրամի աննախադեպ ֆինանսավորում: Նա տեղեկացրել է, որ հաջորդ տարի կլուծվեն բոլոր այն քաղաքացիների խնդիրները, որոնց առջև պետությունն ունի պարտավորություններ: Իսկ դա, ինչպես նշել է Նիկոլ Փաշինյանը, նշանակում է Սպիտակի երկրաշարժի գոտու վերականգնման նոր փուլի սկիզբ, որը որը պիտի իրագործվի լրիվ այլ տրամաբանությամբ, և այդ փուլի իմաստը սոցիալական արտակարգ իրավիճակի տրամաբանությունը վերափոխելն է զարգացման տրամաբանությամբ: Մենք աղետի գոտում պետք է խոսենք ոչ միայն սոցիալական հրատապ խնդիրներ լուծելու, այլեւ զարգացման երկարատեւ տեսլականներ եւ ռազմավարություններ իրագործելու մասին: Մասնավորապես, Գյումրի քաղաքը պետք է ամբողջությամբ ազատագրվի վագոն-տնակներից, չնայած այն բանին, որ այդ վագոն-տնակների ոչ բոլոր բնակիչների նկատմամբ պետությունը պարտավորություններ ունի։ Յուրաքանչյուր տնակի նկատմամբ կիրառվելու է առանձին մոտեցում։
Վարչապետն անդրադարձել է նաև պաշտպանության ոլորտի ծախսերին։ Նրա խոսքով ՝ 2018 թվականից ի վեր՝ ներառյալ 2020 թ. բյուջեն, 66 մլրդ դրամով կամ ՀՆԱ-ի մոտավորապես 28% - ով ավելացել են պաշտպանության ոլորտի ծախսերը: Նշված ժամանակահատվածում նախորդ տարիների համեմատ ձեռք է բերվել աննախադեպ քանակությամբ սպառազինություն և զինտեխնիկա ։ Նիկոլ Փաշինյանի հավաստմամբ ՝ Հայաստանի կառավարությունը շարունակելու է այդ քաղաքականությունը նաև 2020 թվականին ՝ տարածաշրջանում ուժերի հավասարակշռության պահպանման նպատակով, և այդ ուղղությամբ արդեն լուրջ քայլեր են ձեռնարկվել:
Վարչապետը հիշեցրել է, որ 2020 թվականի բյուջեի հեղափոխականությունն ապահովել են 2019 թվականին կառավարության տնտեսական քաղաքականության արդյունքները: Նրա խոսքով ՝ ընթացիկ տարվա ինն ամիսներին երկրի ՀՆԱ-ի աճը կազմել է 7,5 տոկոս, ինչը ամենաբարձր ցուցանիշն է ԵԱՏՄ երկրներում, տարածաշրջանում և հետխորհրդային երկրներում աճի համեմատությամբ: Ընդ որում, երկրի արդյունաբերական արտադրությունն աճել է 8,8 տոկոսով ՝ վերամշակող արդյունաբերության 9,9 տոկոսով, շինարարության ՝ 4,5 տոկոսով, առեւտրի եւ ծառայությունների ՝ 15,1 տոկոսով աճի դեպքում: Ընդ որում, ապրանքաշրջանառության ծավալներն աճել են 8,9 տոկոսով, արտահանումը ՝ 7,2 տոկոսով, աշխատավարձերի աճը կազմել է 5,9 տոկոս: Այս պայմաններում, շարունակել է Նիկոլ Փաշինյանը, երկրում հաշվետու ժամանակահատվածում արձանագրվել է ամենացածր ինֆլյացիան: Պարենի համաշխարհային ծրագրի տվյալներով՝ սննդամթերքի համաշխարհային գներն ընթացիկ տարում աճել են միջինը 6 տոկոսով, իսկ Հայաստանում աճը կազմել է ընդամենը 0,6 տոկոս: Ավելին, մի շարք ուղղություններով արձանագրվել է նույնիսկ գնանկում ։ Գյուղատնտեսության ոլորտն արձանագրել է արտահանման աճ. պատրաստի սննդամթերքի գծով 14.9% - ով, բուսական արտադրանքի գծով ՝ 15.2% -ով: Միայն վարունգի արտահանման ծավալներն աճել են 459 տոկոսով։ Ընդ որում, փակվել են թուրքական ծագում ունեցող վարունգի մատակարարման բոլոր ճանապարհները, որոնք ԵԱՏՄ երկրների շուկաներ էին տեղափոխվում հայկական անվան տակ ։
Այս առնչությամբ վարչապետը դժգոհություն է հայտնել մի շարք քաղաքական ընդդիմադիր ուժերի դիրքորոշումից, որոնք ձգտում են երկրի իշխանությունների գործողություններում միայն նեգատիվը տեսնել։ Այսպես, ըստ Նիկոլ Փաշինյանի, այս տարվա հունիսին երկրում արձանագրվել է ՀՆԱ-ի 3 տոկոս աճ, ինչը ընդդիմադիր դաշտի ներկայացուցիչների հետ բանավեճի առարկա է դարձել ։ Եվ դա այն դեպքում, երբ երկրի միջազգային պահուստները 2019 թվականի հոկտեմբերի դրությամբ հայտնվել են պատմական մակարդակում։ 2018 թվականի հոկտեմբերի համեմատ ընթացիկ տարում դրանք աճել են 386 մլն դոլարով կամ 19 տոկոսով: ՀՀ Կենտրոնական բանկն առաջին անգամ ներքին շուկայում աննախադեպ ծավալով արժույթ է վաճառել՝ 521 մլն դոլար, ինչը հանգեցրել է տնտեսական ակտիվության աճի ։
Նիկոլ Փաշինյանը տեղեկացրել է նաև, որ ՀՀ 2019 թվականի պետական բյուջեն կգերակատարվի 89 մլրդ դրամով: Պետությունն այս տարի ամբողջությամբ կփակի տնտեսվարողների նկատմամբ ԱԱՀ-ի գծով պարտքերը, որը կուտակվել է վերջին 30 տարիների ընթացքում ։ Այդ նպատակով հատկացվել է 56 մլրդ դրամ։
Վարչապետը նաև արձանագրել է, որ ներդրումների ծավալները չեն գոհացնում երկրի կառավարությանը, բայց ընթանում է գործընթաց, որը թափ է հավաքում։ Ներդրողներին առաջին հերթին հետաքրքրում են պետության վարկանիշներն այնպիսի հեղինակավոր կառույցների կողմից, ինչպիսիք են՝ <Մուդիը>-ը, <Ֆիթչ>-ը:
Այս բոլոր հեղափոխական գործողությունները, ինչպես ընդգծել է վարչապետը, վերջին 1,5 տարում հանգեցրել են պետբյուջեի եկամուտների 353 մլրդ դրամ աճի:
Վարչապետը կրկին հարկատուներին կոչ է արել կատարել պետության առջև ստանձնած հարկային պարտավորությունները, քանի որ նրանք, ովքեր թաքցնում են հարկերը և գողանում, գողանում են զինվորից, ով իր կյանքի գնով պաշտպանում է բոլորիս:
Նա նաեւ տեղեկացրել է, որ 2019 թվականին Հայաստանի մեկ շնչին ընկնող ՀՆԱ-ն առաջին անգամ գերազանցել է հարեւան Վրաստանի ցուցանիշները, իսկ 2020 թվականին
այս ցուցանիշով հանրապետությունն առաջ կանցնի Ադրբեջանից։ <Վերջին 20 տարիների ընթացքում Հայաստանը այս ցուցանիշով միշտ եղել է վերջինը, հաջորդ տարի մենք առաջինը կլինենք>, - վստահեցրել է Նիկոլ Փաշինյանը ։
<Իրականում մեր գործերը լավ են, և սա ամենակարևոր նորությունն է, հաջորդ տարի ավելի են լավանալու>, - իր ելույթն ավարտել է ՀՀ վարչապետը: