ԿԲ-ն մտադիր է աճող սպառողական վարկերի գծով ռիսկերի զսպման նոր կարգավորումներ կիրառել

Արմինֆո.  ՀՀ կենտրոնական բանկը մտադիր է ներդնել սպառողական վարկավորման ծավալների աճի հետ կապված ռիսկերի զսպման նոր կարգավորում: Այդ մասին դեկտեմբերի 6-ին խորհրդարի ամբիոնից հայտարարել է  ԿԲ փոխնախագահ Ներսես Երիցյանը։  Նրա խոսքով ՝ դա չի վերաբերում սպառողական վարկերի ծավալների աճի զսպմանը, այլ խոսքը ռիսկերի կառավարման մասին է։

"Առավել եւս, որ երկրում դրա համար նոր ենթակառուցվածքներ են ձեւավորվել՝ ի դեմս ազգային վարկային բյուրոյի։ Կարգավորումը հիմնվում է "վարկեր-եկամուտներ" հարաբերակցության վերլուծության վրա ՝ քաղաքացիների փոխառությունների և եկամուտների համապատասխանությունն ապահովելու տեսանկյունից ՝ էական և որժերից վեր պարտքային բեռից խուսափելու համար։ Նոր կարգավորումը կվերաբերի նաև "ակտիվներ-վարկեր" հարաբերակցությանը։ Ակտիվների արժեքի աճի դեպքում հնարավորություն կստեղծվի վարկեր տրամադրել մեծ ծավալներով։ Ամեն դեպքում, ռիսկերի գնահատումը կատարվում է առեւտրային բանկերի կողմից: Իսկ ԿԲ-ն մտադիր է մի շարք կարգավորումներ ներմուծել այդ գործընթացում", - պարզաբանել է Ն. Երիցյանը:

Հիշեցնենք, որ նոյեմբերի 29-ին  ԱԺ ֆինանսավարկային եւ բյուջետային հարցերի մշտական հանձնաժողովի նախաձեռնությամբ կազմակերպված խորհրդաժողովում ՀՀ ԿԲ ֆինանսական համակարգի կայուն զարգացման դեպարտամենտի ղեկավար Անդրանիկ Գրիգորյանը հայտարարել էր, որ Հայաստանի Կենտրոնական բանկը դիտարկում է ՀՀ առևտրային բանկերի եւ վարկային ընկերությունների համար ֆիզիկական անձանց պարտքային բեռի հաշվարկման գործակցի ներդրման հնարավորությունը: Նրա ասելով, պարտքային բեռի ցուցանիշի (միջազգային պրակտիկայում ՝ PTI, payment to income - խմբ.) ներդրման անհրաժեշտությունը պայմանավորված է վարկառուներին վերավարկավորումից պաշտպանելու մտադրությամբ: Մասնավորապես, սպառողական վարկերի ձևակերպման ժամանակ բոլոր տեսակի, այդ թվում  "արագ" վարկերի, հիփոթեքի, դրանց դիմաց վճարումները հետագայում դառնում են անհաղթահարելի վարկառուների համար։  Ինչպես պարզաբանել Է Ա. Գրիգորյանը, PTI-ն վարկի գծով ամենամսյա վճարումների հարաբերությունն է ամսական եկամտի նկատմամբ: Այս առումով նա ուշադրություն է հրավիրել այն հանգամանքին, որ վարկը հաստատելիս վարկառուն հաճախ չի կարողանում գնահատել, թե ինչ պարտքային բեռի տակ է, ի վերջո, ինքն ընկնում:

ՀՀ ԿԲ տվյալներով, Հայաստանի բանկային համակարգում սպառողական վարկերի ծավալի տարեկան աճը  2019 թվականի նոյեմբերն արագացել է, 34.5% - ից հասնելով 35% - ի՝ կազմելով 875.3 մլրդ դրամ ($1.8 մլրդ): Իսկ հիփոթեքային վարկերի ծավալի տարեկան աճը արագացել է 22 տոկոսից մինչեւ 39,7 տոկոս՝ կազմելով 331,2 մլրդ դրամ (696 մլն դոլար): Հայաստանի բանկերի ,իագումար վարկային պորտֆելում 2019թ. նոյեմբերին սպառողական վարկերի բաժինը կազմել է 28,2%, իսկ հիփոթեքային վարկերինը' 10,7%: