Երեթշաբթի, 10 Դեկտեմբերի 2019 19:34

Արմինֆո.Նորարարությամբ զբաղվելու գաղտնիքները մեծ ընկերություններում

 

Հեղինակ՝ Էնդրյու Քոննել

 

Գործընկերության զարգացման և նորարարության բաժնի միջազգային ղեկավար, բանկային մանրածախ ծառայություններ և հարստության կառավարում, թվայնացման թիմ, HSBC

 

Հաճախ ենթադրվում է, որ այսօր արագ աճող, բայց փոքր նորարարական ընկերությունները ապագայում կդառնան հաջողակ ձեռնարկություններ։ Տեսանյութերի վարձակալման «Blockbuster» ցանցն անհետացավ՝ իր տեղը զիջելով Netflix ստարտափին․ այն բաց թողեց Netflix-ին գնելու հնարավորությունը, քանի որ կառչել էր հնացած բիզնես մոդելներից։ Մյուս ոլորտները՝ ներառյալ բանկային համակարգը, նույնպես այս խնդրի առաջ են կանգնած։

 

Ստարտափ ստեղծելու բիզնես մոդելը ռիսկային և անորոշության տարրեր է պարունակում, իսկ հաստատված բիզնեսների համար զարգացման խթան են կայուն եկամուտներն ու ռիսկերը նվազագույնի հասցնելը։ Ավելին, խոշոր ձեռնարկությունները շատ կաղապարված են նորարարական լինելու համար՝ մասշտաբներով, կառուցվածքով և արդեն իսկ ձևավորված վարքագծով, կամ, համենայն դեպս, այդ մտքին են։

 

Այնուամենայնիվ, այն տեսակետը, որ խոշոր ձեռնարկությունները չեն տեսնում կործանման վտանգը, արդեն արդիական չէ։ Աշխարհի խոշորագույն ընկերություններից շատերն այժմ որդեգրել են նորարարական մոտեցումներ հատկապես ֆինանսական ծառայությունների մատուցման ոլորտում։ Տվյալների վերլուծությամբ զբաղվող «Indicative» ընկերության հետազոտությունը ենթադրում է, որ ֆինանսական ծառայություններ մատուցող ընկերությունների 65%-ն ունի նորարարական լաբորատորիա, բաժին կամ նորարարությամբ զբաղվող մասնագիտական խումբ, որը նոր արտադրանք է մշակում[1]:

 

Խոշոր ձեռնարկությունների համար ներկայիս մարտահրավերը ոչ թե իրազեկության պակասն է նորարարությամբ զբաղվելու անհրաժեշտության մասին, այլ նորարարության ճիշտ կազմակերպումն է։ Հաշվի առնելով սա՝ ներկայացնում ենք վեց կարևոր պայման մեծ կազմակերպություններում իսկական «նորարարությամբ» զբաղվելու համար՝  

 

1. Մի շփոթեք թվայնացումը նորարարության հետ:

 

• ավելին է քան Ձեր աշխատանքային գործընթացների թվայնացումը: Անխոս, բոլոր ոլորտներում գործող ընկերությունները պետք է թվայնացնեն հաճախորդների սպասարկմանն առնչվող գործառույթները: Իհարկե, խիստ կարևոր է սա ճիշտ կազմակերպել, բայց նորարարությամբ զբաղվել նշանակում է գերազանցել հաճախորդների սպասարկման արդիական մեթոդները և սահմանել, թե դրանք ապագայում ինչպիսին կլինեն։ Սրանք կարող են լինել գործընկերությունների միջոցով ստեղծված նոր բիզնես մոդել կամ սպառողների նոր տվյալներ։ Այսօր բազմաթիվ ընկերություններ փորձում են մի քանի քայլ առաջ անցնել իրենց մրցակիցներից։

 

1. Հստակ իմացեք, թե ինչ տեսակի նորարարությամբ եք ցանկանում զբաղվել:

Նորարարական մոտեցումները զգալիորեն տարբերվում են՝ կախված հնարավորություններից ու հեռանկարներից, շուկայում դրանք ներկայացնելու ժամանակահատվածից, ինչպես նաև մրցակցային առավելություններից և ակտիվներից: Կորպորատիվ նորարարությամբ զբաղվող թիմերը հաճախ կառչում են այն ամենից, ինչը դեռևս չկա շուկայում՝ չկարողանալով տարբերակել աստիճանական զարգացումները գործող բիզնեսից, նոր արտադրանքից կամ առանձնահատկություններից և արմատական փոփոխություններից, որոնք կառուցվածքային փոփոխություններ են պահանջվում:

 

1. Հստակ իմացեք, թե որքան ջանք ու ժամանակ կարող եք տրամադրել նորարարական գաղափարներն իրագործելու համար։

 

• նորարարությունը միայն նորարարական գաղափարներ գեներացնելը չէ, այլ նաև դրանք իրագործելու կարողությունն է։ 

 

1. Ընկերության ղեկավարներն իրենք պետք է աջակցեն նորարարությանը:

 

• պետք է պատրաստակամություն ցուցաբերեն և ներդրումներ կատարեն, բայց ոչ միայն ֆինանսական տեսանկյունից: Նորարարությամբ զբաղվելու ամենամեծ խոչընդոտներից կարող են լինել արմատացած գործընթացները: Սա հաղթահարելու համար նորարարությամբ զբաղվող թիմերը ղեկավարության աջակցության կարիքն ունեն, ովքեր պետք է աջակցեն նոր աշխատանքային մոտեցումներ մշակելով ու ապահովելով պատշաճ աշխատելաոճ ճիշտ աշխատանքային միջավայրում։

 

1. Սահմանեք ակնկալիքները սկզբնական փուլում։

 

• նորարարության համար ամենամեծ մարտահրավերը կարող է լինել հավասարակշռություն պահելը կարճ ժամկետներում արտադրանքդ թողարկելու ու երկարաժամկետ կայունություն ապահովելու միջև, կամ կարճաժամկետ և երկարաժամկետ ներդրման ու ջանքերի միջև փոխանակումը։

 

1. Վերջապես, ձախողման վտանգն օգտագործեք Ձեր թիմի և բիզնեսի զարգացման համար։

 

• մարտահրավերները որպես նոր հնարավորություն։ Ինչպես ասում են՝ «ճգնաժամը ջուրը մի գցեք․ օգտվեք այն հնարավորությունից, որն այն ընձեռում է»։  

 

Ավելի մեծ ձեռնարկությունները հնարավոր է, որ նորարարությամբ զբաղվելու համար առավելություններ ունենան, եթե ճիշտ օգտվեն դրանցից։ Ֆինանսական ծառայությունների առումով սա ենթադրում է խիստ բարդ, մշտապես զարգացող միջավայրում  նավարկելու ու ռիսկերն ավելի լավ կառավարելու ունակությունը: Ավելի մեծ ձեռնարկությունները հաճախ ենթադրում են ավելի շատ ռեսուրս` նոր ապրանքատեսակ կամ հարթակ արագորեն մշակելու և այն անմիջապես գործարկելու համար` այն ներկայացնելով հաճախորդների արդեն իսկ ձևավորված բազային:

HSBC-ն կարողացավ օգտվել այս առավելություններից` մշակելով իր բավականին հաջող PayMe հավելվածը, որն ընդամենը մեկ տարում գաղափարից դարձավ իրականություն:

 

Ներկայիս իրադրությունը հաճախ կարելի է նկարագրել որպես հաղթանակ-պարտություն նորարարությամբ զբաղվողների և ավանդական մոդելների կողմնակիցների միջև, բայց իրականությունն ավելի բազմազան է։ Ֆինանսական ծառայությունների առումով մենք հաճախ համագործակցում ենք ավելի փոքր խաղացողների հետ` ավանդական խաղացողների մասշտաբները համադրելով նորարարական ֆինանսական տեխնոլոգիաների՝ ֆինթեքի ճկունության հետ: CapGemini խորհրդատվական ընկերության հարցման համաձայն՝ ֆինթեքի 75.5%-ը նշել է, որ իրենց հիմնական նպատակն է համագործակցել ավանդական ընկերությունների հետ, մինչդեռ միայն մեկ հինգերորդից քիչ մասն է նշել, որ ցանկանում է մրցակցել նրանց հետ[2]։ HSBC-ն արդեն աշխատում է մեծ թվով նորարարական ֆինանսական տեխնոլոգիաներ ներկայացնող ընկերությունների հետ այն հարցերում, որտեղ մեր հաճախորդների համար հստակ օգուտ ենք նկատել։

 

Գործընկերությունները կարող են շատ  շահավետ լինել երկու կողմերի համար էլ՝ թե աշխատելաոճի, և թե փորձի փոխանակման առումով: Շատ ոլորտներում գործընկերությունների հեռանկարն առկա է բազում ոլորտներում՝ ճիշտ կառավարվող նորարարական ծրագրերի հետ մեկտեղ։

 

Նորարարությունն ավելի մեծ տարածում է գտնում Հայաստանում

 

Հայկական բիզնես միջավայրում նորարարական լուծումների կիրառումն աճել է․ հոկտեմբերին տեղի ունեցած «WCIT 2019»[3] և Գլոբալ ինովացիոն ֆորումի[4] պես միջոցառումները ևս նպաստում են միջազգային ուշադրության ներգրավմանը։ Միջազգային ֆոնդերն ու կազմակերպությունները փորձում են խթանել փոքր ու միջին ձեռնարկություններում նորարարության կիրառումը թե տեխնիկապես, և թե ֆինանսապես։ 6 530 000 եվրո արժողությամբ «Աջակցություն ՓՄՁ զարգացմանը Հայաստանում» (EU-SMEDA) ծրագիրը, որն իրականացվում է Եվրոպական միության աջակցությամբ EU4Business ծրագրի շրջանակներում Գերմանիայի միջազգային համագործակցության ընկերության (ԳՄՀԸ/GIZ) կողմից, աջակցում է հայաստանյան ստարտափներին երկու տեսակի ենթադրամաշնորհների՝ Նորարարության զարգացման համաֆինանսավորվող դրամաշնորհների (ՆԶՀԴ) և Գիտության տեխնոլոգիաների ձեռներեցության (ԳՏՁ) դրամաշնորհների միջոցով[5]։ Հաղորդակցման պատասխանատու Նունե Քոչինյանի համաձայն՝ 2017-2019 թթ.-ին ծրագիրը տրամադրել է 866.000 եվրո 34 հայկական ստարտափներին նորարարության համար։ 2016 թ.-ին Հայաստանը միացել է Հորիզոն 2020-ին՝ Եվրոպական միության՝ գիտությունը և նորարությունը խթանող ամենամեծ ծրագրին: Հայաստանում Հորիզոն 2020 ծրագրի համակարգող Անահիտ Խաչիկյանը նշում է, որ 2018-2019-թթ.-ին 18 ծրագրեր՝ հայկական կազմակերպությունների մասնակցությամբ, ստացել են Հորիզոն 2020-ի դրամաշնորհներ, որից 4-ը՝ ՓՄՁ են։

 

Ներկայացված նորարարական լուծումների շնորհիվ Հայաստանը Գլոբալ նորարարության ինդեքս 2019-ում բարելավել է իր դիրքերը 4 կետով՝ 130 երկրների շարքում զբաղեցնելով 64-րդ տեղը:

 

HSBC Խումբ

HSBC Holdings plc-ը՝ HSBC Խմբի մայր ընկերությունն է, որի գլխամասը գտնվում է Լոնդոնում: Խումբը ծառայություններ է տրամադրում 65 երկրներում և տարածաշրջաններում՝ Եվրոպայում, Ասիայում, Հյուսիսային և Լատինական Ամերիկայում, ինչպես նաև Մերձավոր Արևելքում և Հյուսիսային Աֆրիկայում: HSBC-ն հանդիսանում է աշխարհի ամենախոշոր և հզոր ֆինանսական կառույցներից մեկը, որի ակտիվները 2019թ. հունիսի 30-ի դրությամբ կազմել են 2,751 միլիարդ ԱՄՆ դոլար:

HSBC  Հայաստան

«Էյչ-Էս-Բի-Սի Բանկ Հայաստան» ՓԲԸ-ն հիմնադրվել է 1996թ-ին։ Բանկը համատեղ ձեռնարկություն է, որի 70%-ը պատկանում է HSBC Խմբին, իսկ 30%-ը` արտերկրի հայ գործարարի: Էյչ-Էս-Բի-Սի Բանկ Հայաստանը սպասարկում է շուրջ 30 000 հաճախորդի Երևան քաղաքում գտնվող իր 8 գրասենյակների և մոտ 392 աշխատակիցների միջոցով: 2018թ-ի դեկտեմբերի 31-ի դրությամբ բանկի ակտիվները կազմել են 268 միլիարդ ՀՀ դրամ ներառյալ Էյչ-Էս-Բի-Սի Բանկ Փի-Էլ-Սի կողմից Բանկի միջնորդությամբ տրամադրված վարկերը: