Արմինֆո.Հայաստանցի ծրագրավորողները ստեղծել են ծառայություն, որը հեռացնում է կողմնակի ձայները Skype-ի, Slack-ի եւ այլ VoIP ծառայությունների միջոցով զանգերի ժամանակ, հաղորդում է vc.ru ինտերնետ-ռեսուրսը: Նեյրոցանցերի միջոցով Krisp-ը որոշում է նյարդայնացնող աղմուկները եւ իրական ժամանակում դրանք հանում է աուդիո հոսքից: Krisp-ը 2Hz ընկերության արտադրանքն է, որը 2017 թվականին հիմնել են երկու ընկերներ՝ Դավիթ Բաղդասարյանն ու Արտավազդ Մինասյանը։
Օգտատերը կարող է ընտրել, թե որ աղմուկները արգելափակել՝ մուտքային կամ ելքային: Առաջին մեթոդը հարմար է այն իրավիճակների համար, երբ զրուցակիցը (կամ զրուցակիցները) գտնվում է բանուկ փողոցում: Երկրորդը՝ երբ օգտատերը ցանկանում է թաքցնել իր շրջապատը: Օրինակ, եթե զանգն ստացվում է սրճարանում կամ աշխատանքի գնալու ճանապարհին: Հավելվածը կարող է տարբերակել եւ ճնշել այնպիսի հնչյուններ, ինչպիսիք են փողոցի, սրճարանի կամ օդանավակայանի աղմուկը, մանկական լացը, ստեղնաշարի թակոցը եւ այլն:
Ինչպես ասվում է հոդվածում, Դավիթ Բաղդասարյանն ուսանողական տարիներից աշխատել է աութսորս-ընկերություններում, որոնք ՏՏ արտադրանք էին ստեղծում արտասահմանյան հաճախորդների համար, այդ թվում՝ ԱՄՆ-ի։ Նման պատվիրատուներից մեկը Validity Sensors ընկերությունն էր, որը թողարկում էր մատնահետքի սքաներներ նոութբուքերի և սմարթֆոնների համար։ 2008 թվին ղեկավարությունը Բաղդասարյանին առաջարկել է տեղափոխվել ԱՄՆ և գլխավորել տեղեկատվական անվտանգության դեպարտամենտը։
2016 թվականին Բաղդասարյանն աշխատանքի է անցել Twilio ընկերությունում, որը API է մշակում կորպորատիվ հաղորդակցությունների համար։ Twilio ծրագրային ապահովման միջոցով ընկերությունները կարող են ընդունել և կատարել զանգեր, ինչպես նաև ուղարկել և ընդունել SMS։ Օրինակ, Uber-ը Twilio-ն օգտագործում է ուղեւորների եւ վարորդների միջեւ զանգերի համար: "Մենք մշտապես գլուխ էինք կոտրում, թե ինչպես բարելավել աուդիո որակը. Ավելի հաճախ ձայնը վատանում էր հենց հետին պլանում աղմուկի պատճառով", - հիշում է Բաղդասարյանը: Նա հասկացել է, որ դա դասական խնդիր է, որը կարող է լուծել մեքենայական ուսուցումը։ "Պետք է նեյրոցանցին սովորեցնել, թե ինչ է աղմուկը, ինչ՝ մարդկային ձայնը, և բաժանել դրանք։ Ես հետաքրքրվեցի, թե ինչու ոչ ոք դեռ չի լուծել դա": 2016 թվականի վերջին Բաղդասարյանն այդ գաղափարի մասին պատմել է իր ընկեր, մաթեմատիկական գիտությունների դոկտոր Արտավազդ Մինասյանին։ Այն ժամանակ նա արդեն մի քանի ընկերություններ ուներ ՏՏ ոլորտում։ Բացի այդ, նա փնտրում էր մեքենայական ուսուցման ոլորտի հետաքրքիր նախագծեր: Մինասյանն սկսել է ուսումնասիրել, թե ինչպես կարելի է իրականացնել գաղափարը և ներգրավել է մաթեմատիկոս Ստեփան Սարգսյանին (այժմ նա 2Hz-ի գլխավոր գիտաշխատող է)։
2017 թվականի աշնանը Բաղդասարյանը վերջնականապես որոշեց ընտանիքով տեղափոխվել Հայաստան։ Վերադառնալուց մի քանի շաբաթ անց նրանք Մինասյանի հետ բացել են 2Hz։
Առաջին մի քանի ամիսը գործընկերները նվիրել են աղմուկի նվազեցման տեխնոլոգիայի մշակմանը (Krisp հավելվածը հայտնվել է միայն կես տարի անց): Ընկերությունը պետք է մշակեր արդյունավետ ալգորիթմներ, որոնք կարող էին իրական ժամանակում վերացնել կողմնակի ձայները: 2HZ թիմից մի քանի ամիս է պահանջվել աղմուկի ճնշման որակի եւ արագության միջեւ օպտիմալ համադրություն գտնելու համար: Արդյունքում՝ ընկերությունը մշակել է տեխնոլոգիա, որը թույլ է տալիս ոչ միայն մաքրել աղմուկները, այլեւ բարելավել ձայնի որակը ՝ ավտոմատ կերպով լրացնել ընդհատումները, կարգավորել ձայնը եւ մեծացնել դիսկրետացման հաճախականությունը: Բաղդասարյանը կարծում էր, որ հենց թիմը մշակի ալգորիթմ՝ 2HZ-ի մոտ կգոյանա հաճախորդների հերթ, որոնք ցանկանում են ձեռք բերել տեխնոլոգիան։ Սակայն դա տեղի չի ունեցել։ "Հիմա ես հասկանում եմ, որ դա շատ միամիտ հայացք էր բիզնեսին", - ասում է գործարարը:
Բաղդասարյանը շփումներ էր պահպանել Սիլիկոնային հովտի մարդկանց հետ, ովքեր նրան ծանոթացրել են Բերքլի SkyDeck-ի աքսելերատորի ներկայացուցիչների հետ, որը ներդրումներ է կատարում հետազոտական ընկերություններում։ SkyDeck-ը հավանություն է տվել 2HZ-ի հայտին եւ 100 հազար դոլարի ներդրում է արել: Բացի այդ, ձեռնարկատերերը եւս շուրջ 400 հազար դոլար են ներգրավել Հայաստանի Granatus Ventures եւ SmartGateVC, ինչպես նաև ամերիկյան HIVE Ventures հիմնադրամներից:
Ի սկզբանե Բաղդասարյանը ծրագրել էր անցանկալի հնչյունների հեռացման տգեխնոլոգիայի լիցենզիան վաճառել տեխնիկա (օրինակ ՝ սմարթֆոններ կամ ականջակալներ), ավտոմեքենաների (աուդիոհամակարգերի բարելավման համար) արտադրողներին, հեռահաղորդակցային օպերատորների (կապի որակի բարելավման համար), զանգերի կենտրոնների եւ սթրիմինգային ծառայություններ մշակողներին: Սակայն բանակցություններն ընթանում էին չափազանց դանդաղ, նրանք արդեն օգտագործում էին աղմուկի ճնշման տեխնոլոգիաներ (թեկուզ եւ ավելի քիչ կատարելագործված), եւ անիմաստ էին համարում ինչ - որ բան փոխել: Բայց Բաղդասարյանը նկատում էր, որ մարդիկ հիանում են, երբ ցույց է տալիս ալգորիթմների աշխատանքի օրինակները։ Այդ ժամանակ 2HZ-ի թիմում գաղափար է ծագել. արտադրանք մշակել սովորական սպառողների համար, դրա օգնությամբ պատմել տեխնոլոգիայի մասին և ներգրավել enterprise-հաճախորդների։
2018 թվականի ապրիլին 2Hz-ը սկսել է մշակել krisp հավելվածը։ Ու թեեւ այն ժամանակ ընկերությունը չի կարողացել հետաքրքրել խոշոր հաճախորդների, արտադրանքին ուշադրություն են դարձրել ամերիկյան ներդրողներ։ Տեսնելով տեխնոլոգիայի աշխատանքը գործնականում՝ նրանք գնահատել են դրա հեռանկարները եւ ընկերությունում ներդրել 1,5 միլիոն դոլար: 2018 թվականի ամռանը սկզբնական փուլին մասնակցել են երկու խոշոր հիմնադրամներ' Sierra Ventures-ը եւ Shanda Group-ը:
Ընկերությունը Krisp-ը ներկայացրել է 2018 թվականի հոկտեմբերին։ Բաղդասարյանի խոսքով ՝ Mac-ի համար տարբերակը մոտ մի քանի տասնյակ հազար կայանք ունի։ 2019 թվի հունիսին ընկերությունը թողարկել է Krisp տարբերակը Windows-ի համար: ''Մենք զարգանում ենք վենչուրային ներդրումների հաշվին: Սա տիպական սցենար է ՏՏ ընկերության համար. ժամանակ եւ ռեսուրսներ են անհրաժեշտ տեխնոլոգիայի ստեղծումն ավարտելու համար: Բայց երբ ամեն ինչ պատրաստ է, եկամուտը շատ արագ աճում է", - ընդգծել է գործարարը։ Այժմ 2Hz-ը ծրագրում է մուտք գործել տեսանյութերի որակի բարելավման ծառայությունների շուկա: