Կանխատեսում․ Հայաստանում գազի սակագների աճը կհանգեցնի սպառման անկման

Արմինֆո. Հայաստանում գազի ներքին սակագների աճը կհանգեցնի սպառման անկման, հետևաբար՝ <Գազպրոմ Արմենիա> ՓԲԸ-ն գումարային առումով ոչինչ չի շահի։ ԱրմԻնֆո-ին այդպիսի կարծիք է հայտնել <Հայ ազգային կոնգրես> կուսակցության փոխնախագահ Արամ Մանուկյանը։

<Ելնելով խորհրդարանական <գազային հանձնաժողովի> անդամի սեփական փորձից ՝ կարող եմ ասել, որ սակագների 10-15 տոկոսով ավելացումն ուղեկցվում է գազի սպառման 5-6 տոկոս անկմամբ ։ Մարդիկ կսկսեն ավելի քիչ գազ օգտագործել։ Որոշ տեղերում էլ ընդհանրապես կհրաժարվեն գազից ՝ նախընտրելով ոչնչացնել ու այրել անտառը։ Կարծում եմ ՝ դա պետք է հասկանա նաև <Գազպրոմ Արմենիա> - ն>, - ընդգծել է նա ։

Նախորդ շաբաթ փոխվարչապետ Մհեր Գրիգորյանը կառավարության անունից նամակ է հղել <Գազպրոմի> վարչության նախագահ Ալեքսեյ Միլլերին ՝ առաջարկելով բանակցություններ սկսել գազի գնի իջեցման շուրջ՝  երկրի սոցիալ-տնտեսական զարգացման վրա կորոնավիրուսի բացասական ազդեցության առնչությամբ:

Երեւանն առաջարկում է սկսել Հայաստանի եւ Վրաստանի սահմանին բնական գազի գնի իջեցման հարցի քննարկում՝ առաջարկելով ազգային արժույթով վճարելու հնարավորություն: Հայաստանը Ռուսաստանից  գազ է գնում 1000 խմ դիմաց 165 դոլարով, հայ սպառողները, ընդ որում, 1000 խմ դիմաց 290 դոլար են վճարում <Գազպրոմ Արմենիա> ընկերությանը։

Հենց հաջորդ օրը <Գազպրոմ Արմենիա> ՓԲԸ-ն հրապարակել էր Հանրային ծառայությունները կարգավորող հանձնաժողով դիմելու մտադրության մասին հաղորդագրություն ՝ առաջարկելով հուլիսի 1-ից ընտանեկան կամ սոցիալական նպաստի իրավունք ունեցող սպառողներին տարեկան մինչև 600 խորանարդ մետր բնական գազի համար՝ վաճառվող յուրաքանչյուր հազար խորանարդ մետր բնական գազի գործող 100 հազար դրամ սակագինը դարձնել 135 հազար 909.6 դրամ: Ամսական մինչև 10 հազար խորանարդ մետր սպառում ունեցող սպառողներին վաճառվող յուրաքանչյուր հազար խորանարդ մետր բնական գազի գործող 139 հազար դրամ սակագինն առաջարկվում է դարձնել 135 հազար 909.6 դրամ։

Մանուկյանն ընդգծել է, որ շարունակում է պնդել, որ Հայաստանում գազի ներքին սակագների՝ 20-25 տոկոսով էժանացնելու հնարավորություն կա: Նրա գնահատմամբ ՝ այս փուլում կառավարությունը պետք է մտածի սակագների հնարավոր բարձրացումը կանխելու մասին, հետո վերադառնա նվազեցման հարցին: Առաջին հերթին՝ բարեգործությունների, աշխատակիցների բարձր աշխատավարձերը, կորուստները և այլ շռայլ ծախսերը նվազեցնելու հաշվին ։

Ընդգծելով, որ ընկերությունը դեռևս ՀԾԿՀ-ին չի ներկայացրել խոստացված հայտը՝ նա դա պայմանավորել է ՀՀ կառավարության հետ նախորդ պայմանավորվածությունների ավարտմամբ: Մանուկյանը համոզված է, որ ՀԾԿՀ-ն այս հայտին պետք է պատասխան տա մերժումով ՝ համոզիչ մոտիվացիայի բացակայության պատճառով ։ Ընդ որում, նույնիսկ ընկերության պահանջների բավարարման դեպքում բնակչության սոցիալապես խոցելի խավերի համար 36 տոկոսով սակագների բարձրացումը <Գազպրոմ Արմենիա>-ի եկամուտների աճի գրեթե չի հանգեցնի։ Նրա գնահատմամբ, բնակչության տվյալ խումբը, որ տարեկան  սպառում է մինչեւ 600 խորանարդ մետր գազ, ընդհանուր առմամբ սպառում է Հայաստանում ընդհանուր գազասպառման ծավալների ընդամենը մինչեւ 2 տոկոսը:

<Այնուամենայնիվ, հաշվի առնելով տվյալ ընկերության կողմից առաջարկվող 10 000 խմ-ից ավել օգտագործող տնտեսվարող սուբյեկտների համար սակագների 17% - ի բարձրացումը,՝ թանկացումը բավականին ծանր հարված կլինի մեր՝ առանց այդ էլ  ոչ լավագույն ժամանակները ապրող տնտեսության համար ։ Այն կհարվածի գազալցակայաններին, էլեկտրաէներգիայի արտադրողներին, վերամշակող արդյունաբերությանը, ընդհանուր առմամբ արտադրությանը ։ Գազն աննշան էժանանալու է միայն մոտ 800 հազար ընտանիքների համար, որոնք սպառում են ավելի քան 600 խորանարդ մետր գազ ։ Այս առում կառավարությունը պետք է հետեւողականորեն պայքարի գոնե ընթացիկ սակագների պահպանման համար: Ի վերջո, Ռուսաստանը Հայաստանի ռազմավարական գործընկերն է, ԵԱՏՄ անդամ, իսկ դա Մոսկվային պարտավորեցնում է նման հարաբերությունների մեջ գտնվող երկրների նկատմամբ ավելի բարեկամական քաղաքականություն վարել ։ Հետևաբար՝ անհրաժեշտ են լուրջ բանակցություններ, որոնք կուղեկցվեն ՀԾԿՀ - ի կողմից <Գազպրոմ Արմենիա>- ի հայտի մերժմամբ>, - ամփոփել է քաղաքական գործիչը։