Երկուշաբթի, 8 Հունիսի 2020 15:57

Արմինֆո. Հայաստանը հրաժարվել է Հայկական ԱԷԿ-ի երկրորդ էներգաբլոկի երկարաձգման ծրագրի իրականացման համար տրամադրված ռուսական վարկի մնացած մասից ։ Այս մասին հուլիսի 8-ին ՀՀ Ազգային ժողովի տնտեսական հարցերի ու ֆինանսավարկային եւ բյուջետային հարցերի մշտական հանձնաժողովների համատեղ նիստում հայտարարել է ՀՀ տարածքային կառավարման եւ ենթակառուցվածքների նախարար Սուրեն Պապիկյանը։

 

Նրա խոսքով ՝ այս փուլում մեծ ծավալի աշխատանքներ են կատարվել բլոկում։ Սակայն, մի շարք օբյեկտիվ և սուբյեկտիվ պատճառներով նոր իշխանությունները հերթական անգամ ժառանգեցին արդեն ուշացած ծրագիր ։ Ակնհայտ են ժամկետների առումով լուրջ ուշացումներ։ Վերջին տարին ակտիվորեն քննարկվում էր վարկի մարման ժամկետների երկարաձգման և նոր, արտոնյալ ժամկետի տրամադրման հարցը, սակայն դա տեղի չունեցավ ։ Այդպիսով, ինչպես նշել է նախարարը, հայկական կողմը հրաժարվել է այդ վարկից եւ կներգրավի իր սեփական ռեսուրսները: Պայմանավորվածություն կա <Ռոսատոմ> - ի հետ շարունակել աշխատանքները, որոնք արդեն իրականացվելու են Հայաստանի մերքին ընթացակարգերով ։ Դա, նախարարի խոսքով, հնարավորություն կտա հայ մասնագետներին ներգրավվել ծրագրի իրականացման մեջ, ինչը շատ կարեւոր է կորոնավիրուսի համավարակի  հետեւանքով առաջացած տնտեսական ճգնաժամի պայմաններում:

 

Նա նաև արձանագրել է, որ նոր իշխանությունները ժառանգել են վարկային համաձայնագիրը, որից կամ պետք էր հրաժարվել, կամ երկարացնել ։ Հրաժարվել հնարավոր չէ, քանի որ կան աշխատանքներ, որոնք մեկնարկել են, բայց կյանքի չեն կոչվել, և պետության համար կարևոր է դրանք տրամաբանական ավարտին հասցնել ։ Լուրջ առաջընթաց է գրանցվել երկրի առեւտրային բանկերի հետ բանակցություններում, եւ ծրագրի ֆինանսական հարցը, կարծես, ամբողջությամբ լուծված է։

 

Ավելի վաղ ԱրմԻնֆո-ն հայտնել էր, որ ռուսական կողմի հետ հարաբերություններում բարդ իրավիճակ է ստեղծվել ֆինանսավորման շարունակման առնչությամբ: Ակնհայտ է, որ ֆինանսավորման աղբյուրներ փնտրելիս աշխատանքների որոշակի մասը կարող է հետաձգվել, սակայն այն աշխատանքները, որոնք կապված կլինեն անվտանգության եւ լիցենզիա ստանալու հետ, պարտադիր պետք է կատարվեն մինչեւ 2021 թվականի ապրիլի 1-ը, երբ սպառվի կայանի էլեկտրաէներգիայի արտադրության թույլտվության գործողության ժամկետը: Խոսքը, առաջին հերթին, ռեակտորի կորպուսի այրման, անվտանգության համակարգերի արդիականացման եւ սարքավորումների փոխարինման աշխատանքների մասին է, որը նույնպես կապված է անվտանգության համակարգերի հետ: Բացի այդ, կմշակվեն և կկիրառվեն անփոխարինելի սարքավորումների հետագա անվտանգ շահագործման հնարավորության մասին հիմնական հաշվարկատեխնիկական հիմնավորումները: Ռեակտորի գմբեթի այրումից հետո հաշվարկը կկատարվի ռեակտորի մնացորդային ռեսուրսով, եւ դրական արդյունքի դեպքում կայանը կկարողանա աշխատել եւս 15 տարի: Նախատեսվում է, որ ծրագրի իրականացման արդյունքում Հայկական ԱԷԿ-ի հզորությունը կբարձրանա 12% -15% - ով։ Պայմանագրի համաձայն, երկարաձգման բոլոր աշխատանքները պետք է ավարտվեին մինչեւ 2019 թվականի վերջը, սակայն այժմ պարզվում է, որ նախագծի իրականացման ժամկետները եւս 2 տարով երկարաձգելու անհրաժեշտություն կա ՝ մինչեւ 2021 թվականի դեկտեմբերի 31 - ը: Ավելի վաղ ՀՀ տարածքային կառավարման եւ ենթակառուցվածքների նախարարի տեղակալ Հակոբ Վարդանյանը նշել էր, որ <Ռուսատոմ Սերվիս> ընկերությունը ծառայությունների վճարման տեսքով վարկի գումարից ստացել է 30 մլն դոլար, ինչը պայմանավորված է պայմանագրի պայմաններով, նույնիսկ, չնայած նախագծի անավարտությանը: Հայկական կողմն այժմ մտադիր է ընկերության հետ նոր համաձայնագիր ստորագրել, որի համաձայն, վճարումները կկատարվեն ոչ թե ըստ տարիների, այլ աշխատանքի արդյունքների հիման վրա: < Նախագիծը ձգձգվեց, իսկ մենք ամեն տարի վճարում էինք ընկերության ծառայությունների դիմաց>, - նշել է փոխնախարարը։

 

Հիշեցնենք, որ 270 մլն դոլարի վարկն ու 30 մլն դոլարի դրամաշնորհը տրամադրվել է ՌԴ կառավարության կողմից՝ 15 տարի ժամկետով՝ առաջին երեք տարիներին վճարումների արտոնյալ ժամանակահատվածով: Այդ ժամկետը լրացել է 2019 թվականի դեկտեմբերի 31-ին ։  Ընդ որում, վճարումների գծով տարեկան տոկոսադրույքը կազմում է 3%: