Արմինֆո. Հայաստանի կառավարությունը շարունակում է իրականացնել հակաճգնաժամային միջոցառումներ ՝ ուղղված կորոնավիրուսի տնտեսական հետևանքների մեղմացմանը ։ Այս մասին օգոստոսի 14-ին մամուլի ասուլիսի ժամանակ հայտարարել է ՀՀ էկոնոմիկայի նախարար Տիգրան Խաչատրյանը։
Նրա խոսքով ՝ նախօրեին գործադիրը երկու որոշում է կայացրել ՝ 23 և 24 - րդ ծրագրեր, որոնք ուղղված են դրված նպատակին հասնելուն ։ Դրանցից մեկը կապված է զբոսաշրջային ոլորտի, իսկ երկրորդը ՝ գինու և կոնյակի արտադրության հետ ։ Զբոսաշրջության ոլորտում խոսքը պետական աջակցության մասին է այն ընկերություններին, որոնք զբաղված են հանրային սննդի ոլորտում, հյուրանոցային բիզնեսում և տուրիստական գործակալություններում ։ Ոլորտի ներկայացուցիչների հետ մի շարք քննարկումների արդյունքում հանգել ենք այն եզրակացության, որ նշված ոլորտներում գործունեություն ծավալող ձեռնարկությունների հիմնական խնդիրը աշխատատեղերի պահպանումն է: Ուսումնասիրությունները ցույց են տալիս, որ տնտեսական ակտիվությունը զբոսաշրջության ոլորտում վերջին երկու ամիսների ընթացքում, նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ, չի գերազանցում 50%-ը։
Արդյունքում, շարունակել է նախարարը, ստեղծվել է մի իրավիճակ, երբ մի կողմից նկատվում է շրջանառության գրեթե կրկնակի կրճատում, իսկ մյուս կողմից՝ առկա է ընկերությունների ցանկությունը պահպանել աշխատատեղերը մինչեւ երկրում տնտեսական ակտիվության վերականգնումը: Գլխավոր պահանջներից մեկը, որը ներկայացնում է կառավարությունը, առնվազն երեք աշխատատեղերի առկայությունն է ։ Ընդ որում, ընկերությունները, որոնք ունեցել են երեք աշխատակիցներ, սակայն ներկայումս ունեն երկու աշխատակից, ներգրավելով երրորդ անձին, կարող են դառնալ ծրագրի շահառուներ: Աջակցությունը կտարածվի այն ընկերությունների վրա, որոնք ստեղծվել են մինչեւ 2020 թվականի մարտի 31-ը եւ աշխատողների հաստիքները պահպանել են առնվազն 70 տոկոսով: Այդ կազմակերպությունները կստանան սուբսիդիաներ յուրաքանչյուր երրորդ աշխատակցի աշխատավարձի ֆինանսավորման համար, կամ աշխատավարձի ֆոնդի 33% չափով: Նույն կազմակերպությունները, որոնք չեն կարողացել պահպանել հաստիքային միավորների 70% - ը, նույնպես կարող են մասնակցել ծրագրին, բայց յուրաքանչյուր չորորդ աշխատակցի կամ աշխատավարձի ֆոնդի 25% -ի չափով։
Ինչ վերաբերում է գինու եւ կոնյակի արտադրության ոլորտում զբաղված ձեռնարկություններին, ապա, ինչպես նշել է Տիգրան Խաչատրյանը, նրանք պետական աջակցություն կստանան COVID - 19 տնտեսական հետեւանքների չեզոքացման հակաճգնաժամային միջոցառումների 24-րդ ծրագրի շրջանակներում: Նախարարը նշել է, որ կորոնավիրուսն էական բացասական ազդեցություն է ունեցել գինեգործների արտադրական ցուցանիշների վրա ։ Արտադրանքի պահանջարկը զգալիորեն նվազել է, նվազել են նաև արտահանման ծավալները, ինչն էլ իր հերթին հանգեցրել է արտադրության ծավալների կրճատմանը ։ Ըստ նախնական տվյալների ՝ ոլորտի անկումը կազմել է մոտ 30 տոկոս, իսկ որոշ ձեռնարկություններում ՝ ավելին ։ Արդյունքում ՝ խաղող մթերող ընկերությունները բախվել են ֆինանսական լուրջ դժվարությունների եւ շրջանառու միջոցների պակասի ։ Այս պայմաններում, նախարարի խոսքով, երկրի առեւտրային բանկերը սկսել են զգուշություն ցուցաբերել ՝ դժկամությամբ վարկավորելով այդ ձեռնարկությունները։ Մինչդեռ, ինչպես նշել է Տիգրան Խաչատրյանը, ընթացիկ տարում սպասվում է խաղողի զգալի բերք, որը կգերազանցի նախորդ տարիների ցուցանիշները: Միևնույն ժամանակ, ընկերությունները ֆինանսական ռեսուրսների կարիք ունեն արտադրության վերազինման և նոր տարաների ձեռքբերման համար։ Այդ իսկ պատճառով առաջարկվում է բարելավել խաղող մթերող ընկերությունների վարկավորման պայմանները ։ Մասնավորապես, պետությունն ամբողջությամբ կֆինանսավորի ներգրավվող վարկերի տոկոսադրույքները։ 18 ամսից մինչև 24 ամիս երկարաձգվում է վարկի մարման ժամկետը: Ընդ որում, մեկ շահառուի համար վարկի առավելագույն չափը 1.8 մլրդ դրամից մեծանում է մինչեւ 3 մլրդ դրամ: Վճարման արտոնյալ ժամկետը 2.3 ամսից երկարաձգվում է մինչեւ 3-6 ամիս: Վերադարձման ենթակա են նաեւ պետական տուրքերի գծով վճարումները ՝ կոնյակի սպիրտի եւ կոնյակի 1 լիտրի համար 100 դրամի չափով: 2019 թվականին ներգրավված վարկերի գծով դրանց մարման ժամկետները եւս երկարաձգվում են 2020 թվականի սեպտեմբերից մինչեւ նույն տարվա դեկտեմբերը: Արտադրությունների վերազինման և տարաների ու սարքավորումների ձեռքբերման նպատակով վարկի առավելագույն չափը 450 մլն դրամից կբարձրանա մինչև 1 մլրդ դրամ:
Տիգրան Խաչատրյանը նաև նշել է, որ աջակցությունն իրականացվում է նաև նախկինում հաստատված ծրագրերի շրջանակներում ։ Այսպես՝ արտոնյալ վարկավորման շրջանակներում տնտեսության գրեթե բոլոր ճյուղերի համար տնտեսվարող սուբյեկտների կողմից ներգրավվել է շուրջ 66 մլրդ դրամ։ Եվս 33 մլրդ դրամ ուղղվել է վարկերի տոկոսադրույքների սուբսիդավորմանը, 847 փոքր և միջին բիզնեսի ձեռնարկություններ ստացել են ընդհանուր առմամբ 9,3 մլրդ դրամ: