Երկուշաբթի, 24 Օգոստոսի 2020 16:07

Արմինֆո. Հայաստանում ԱՊՊԱ (e-ԱՊՊԱ) էլեկտրոնային ապահովագրերի մասնաբաժինը պայմանագրերի ընդհանուր քանակի մեջ մինչեւ 2020 թվականի օգոստոս աճել է 3 անգամ ՝ մինչեւ 13 տոկոս՝ մեկ տարի առաջվա 4 տոկոսից: Հայաստանի ավտոապահովագրողների բյուրոյի տվյալներով,

2020թ. հունվար-հուլիս ամիսներին առցանց ռեժիմով կնքված ԱՊՊԱ պայմանագրերի թիվը հասել է 69821-ի ' տարեկան կտրվածքով աճելով 2,6 անգամ: Ընդ որում, կնքված ԱՊՊԱ-պայմանագրերի ընդհանուր թիվը կրճատվել է տարեկան կտրվածքով (2020թ.հունվար-հուլիս ՝ 2019թ. հունվար-հուլիս) 15,2 տոկոսով ՝ կազմելով 518 488: Հավաքագրված ապահովագրավճարների ծավալը կազմել է 11.2 մլրդ դրամ ' տարեկան 7.8% անկումով: Եվ դա չնչին տարեկան անկման դեպքում՝ ԱՊՊԱ ապահովագի ունեցող փոխադրամիջոցների թվի ընդամենը 1,5% ։ Հաշվետու ժամանակահատվածում ուժի մեջ մտած ԱՊՊԱ պայմանագրերի թիվը կազմել է 534 757, որոնց թիվը տարեկան կտրվածքով կրճատվել է 15.6% - ով, իսկ դրանց գծով ապահովագրավճարների ծավալը կազմել է 12.1 մլրդ դրամ ' տարեկան 8.5% անկումով: Իսկ տվյալ ժամանակահատվածում լուծված ԱՊՊԱ պայմանագրերի թիվը կրճատվել է 59,4%-ով ՝ հասնելով 8 869 - ի, որոնց դիմաց վերադարձվել է կամ ենթակա է վերադարձի 142,7 մլն դրամի պարգեւավճարներ: Որպես համեմատություն նշենք, որ մեկ տարի առաջ ՝ 2019թ.հունվար - հուլիս ամիսներին ԱՊՊԱ պայմանագրով տրանսպորտային միջոցների 11,9 տոկոս աճը ուղեկցվել է ԱՊՊԱ պայմանագրերի 32,6 տոկոս (ընդ որում ՝ e-ԱՊՊԱ-ի ՝ 3,6 անգամ) եւ հավաքագրված ապահովագրավճարների ծավալը ՝ 24,6 տոկոս աճով:

 

Մեկ ԱՊՊԱ- պայմանագրի ապահովագրավճարի միջին չափը  տարեկան կտրվածքով աճել է 8,7% - ով' հասնելով 21 528 դրամի: Արմինֆո-ի վերլուծաբանների ենթադրությամբ, e-ԱՊՊԱ-ի նման բարձր ժողովրդականության հիմնական գործոնը առցանց ռեժիմով պայմանագրեր կնքելիս կիրառվող զեղչն է (5%), ինչին կորոնավիրուսի համաճարակի պայմաններում ավելացել է նաեւ մեկ այլ պատճառ ՝ մարտի 16 - ից մինչեւ սեպտեմբերի 11-ը գործող արտակարգ դրության ժամանակ աշխատակիցների հեռավար աշխատանքի փոխադրումը, որը երկարաձգվել է արդեն հինգերորդ անգամ:

 

2020թ. հունվար-հուլիս ամիսներին ներկայացվել է ապահովագրական փոխհատուցում ստանալու  38 655 հայտ, ինչը 10,8% - ով պակաս է 2019թ.նույն ժամանակահատվածի ցուցանիշից: Իսկ վճարումների ծավալը կազմել է 8.4 մլրդ դրամ ՝ տարեկան 2.5% անկումով։ Ընդ որում, 16 026 հայտվերաբերում է ճանապարհատրանսպորտային պատահարների պարզեցված ձևակերպման (եվրոհաշտարակի) դեպքերին՝ 21,8% տարեկան անկմամբ, որոնց գծով վճարված հատուցումների ծավալը կազմել է 1.1 մլրդ դրամ (տարեկան անկումը ՝ 27,8%), իսկ մեկ վճարման միջին չափը՝ 68 515 դրամ (տարեկան անկմըան 7,7% արագացմամբ)։ Ընդհանուր ապահովագրական փոխհատուցումների մեկ վճարման միջին չափը կազմել է 217.628 հազար դրամ' 9.3 տոկոս տարեկան  աճով: Հարկ է նշել, որ 2020թ.օգոստոսից ի վեր ապահովագրական դեպքերի համար եվրաարձանագրությամբ ուժի մեջ է մտել վնասի ավելի բարձր շեմ՝ 200 հազ. դրամ (նախկին 100 հազ. դրամի դիմաց) ։ Մեկ տարի առաջ ՝ 2019 թվականի հունվար-հուլիսին, արձանագրվել է ապահովագրական փոխհատուցում ստանալու հայտերի 18,7% աճ, վճարումների ծավալի 14,1% աճ (մեկ վճարման միջին չափի 3.9% անկման դեպքում), ընդ որում ըստ եվրաարձանագրության հայտերի թիվն ավելացել է 5,7% - ով ՝ վճարումների ծավալի միայն 0,2%  աճով (մեկ վճարման միջին չափի 5,2% անկման դեպքում):

ԱՊՊԱ գծով վնասաբերության գործակիցը 2020թ. հունվար-հուլիս ամիսներին նվազել է մինչեւ 60%, մինչդեռ մեկ տարի առաջ նույն ժամանակահատվածում գրանցվել է 69% - ից մինչեւ 72% աճ:

 

2020 թվականի հունվար-հուլիս ամիսների արդյունքներով Հայաստանում գործող ԱՊՊԱ պայմանագրով 548 269 փոխադրամիջոց: Դրանց թիվը տարեկան կտրվածքով կրճատվել է 8 593 միավորով: "Ռոսգոսստրախ Արմենիա" - ում ապահովագրված է 179 047 փոխադրամիջոց, Նաիրի Ինշուրանսում՝ 109 624 միավոր, ԻՆԳՈ Արմենիա-ում ՝ 84 367 միավոր, ՌԵՍՈ-ում՝ 64 995 միավոր, Սիլ Ինշուրանս ում՝ 60 095 միավոր, Հայաստան-Ինշուրանսում՝ 50 141 միավոր:

 

Նշենք, որ Հայաստանում մարտի 16-ից արտակարգ դրություն Է սահմանվել  կորոնավիրուսի համաճարակի տարածումը կանխելու միջոցառումների շրջանակում: Այդ կապակցությամբ արտակարգ դրության առաջին ամսում գործունեության բազմաթիվ տեսակների վրա դրվել է ժամանակավոր արգելք (այդ թվում ՝ ռեստորաններ, սրճարաններ, բարեր, խաղատներ, հյուրանոցներ, ճաշարաններ, առեւտրային օբյեկտներ եւ պարենային եւ բժշկական արտադրանքի հետ չկապված արտադրություններ): Արգելքի շրջանակներում հանրապետությունում դադարեցվել էր հասարակական տրանսպորտի աշխատանքը (այդ թվում ՝ մետրո) եւ սահմանափակվել էր այլ տրանսպորտային միջոցների երթեւեկությունը (բացի տաքսիից), սահմանափակվել է միջազգային ավիացիոն, երկաթուղային եւ ավտոբուսային հաղորդակցությունը: Արգելքը մասնակիորեն հանվել է ապրիլի երկրորդ կեսին, ապա մայիսի 4-ից արգելքի թույլատրված տեսակների ցանկն ավելի է ընդլայնվել ՝ տնտեսության կենսագործունեությունն ապահովելու նպատակով, իսկ մայիսի 18-ից արգելքը հանվել է գրեթե ամբողջությամբ: Այդ իսկ օրվանից սկսել է աշխատել հասարակական տրանսպորտը (այդ թվում մետրոյի) եւ բազմաթիվ օբյեկտներ հանրային սննդի և ծառայությունների, սակայն դեռեւս սահմանափակվում է գործունեությունը միջազգային օդային, երկաթուղային, ավտոբուսային հաղորդագրությունները:

 

Հիշեցնենք, որ Հայաստանի ԱՊՊԱ շուկայում ըստ եվրաարձանագրության ապահովագրական դեպքերի ձեւակերպումների համակարգը ներդրվել է 2016 թվականի մարտից՝ ի սկզբանե մինչեւ 50 հազար դրամ վնասի շեմով, որը բարձրացվել է մինչեւ 100 հազար դրամ նույն տարվա սեպտեմբերից ՝ 2020թ.օգոստոսից մինչեւ 200 հազար դրամ բարձրացմամբ: 2017 թվականին մեկնարկել է ԱՊՊԱ գործընթացների անցումը "Armenian Single Window for Automative - ASWA" նախագծի միասնական պատուհանի համակարգին և ապահովագրական շուկայի համար միասնական հարթակին՝ 2014 թվականին ֆրանսիական "Բյուրո Վերիտաս" - ի (Bureau Veritas Inspection Valuation Assessment and Control) հետ կնքված պայմանագրի շրջանակներում: Այդ պահից սկսել են փուլ առ փուլ ներդրվել ՝ միասնական պատուհանի հարթակի միջոցով ԱՊՊԱ ապահովագրերի կնքում (2017թ. հոկտեմբեր), ապահովագրերի  առցանց վաճառք (2017թ. նոյեմբեր), վճարային տերմինալների միջոցով ապահովագրերի գնում կանխիկ դրամական միջոցների ընդունման գործառույթով cash-in (2017թ. դեկտեմբեր): Իսկ 2020թ. փետրվարին հաջորդեց ԱՊՊԱ գործընթացի հերթական ավտոմատացումը ՝ ապահովագրական դեպքերի ձևակերպումը ըստ եվրաարձանագրության՝ Aswa բջջային հավելվածի միջոցով։