Երկուշաբթի, 7 Սեպտեմբերի 2020 17:48

Արմինֆո. Հայաստանում տնտեսական ակտիվությունը 2020 թվականի հունվար-հուլիս ամիսներին նվազել է 5,7 տոկոսով, և աճը պահպանած ճյուղերն են արդյունաբերական հատվածն ու էներգահամալիրը։ Ս. թ. հուլիսին  2019 թ. հուլիսի համեմատ տնտեսական ակտիվությունը նվազել է 10,2% - ով ՝ բոլոր ճյուղերում ծավալների անկմամբ։

Իսկ միայն 2020թ. հուլիսին տնտեսական ակտիվությունն աճել է 9,7% - ով, ընդ որում, աճի հիմնական դրայվերներն են էներգահամալիրը, առեւտրի հատվածը եւ շինարարության ոլորտը՝ արդյունաբերական հատվածի թույլ աճի եւ ծառայությունների ոլորտի լճացման աճի պայմաններում։ Մեկ տարի առաջ՝ 2019թ.հունվար-հուլիսին, 2018թ. նույն ժամանակահատվածի համեմատ տնտեսական ակտիվությունն աճել է 6.8% - ով, և աճի դրայվերներ են հանդիսացել ծառայությունների ոլորտը, առևտուրն ու արդյունաբերական հատվածը, 2019թ. հուլիսին 2018թ. հուլիսի համեմատ այդ ցուցանիշի աճը կազմել է 8.1%, իսկ միայն 2018թ. հուլիսին արձանագրվել է 12.8% աճ:

 

Ըստ ՀՀ վիճակագրական կոմիտեի օպերատիվ տվյալների, 2020թ. հունվար-հուլիս ամիսներին տնտեսական ակտիվության անկումը պայմանավորել են շինարարության ոլորտի 22,6%-ով, առևտրի ոլորտի' 10,9% - ով, ծառայությունների ոլորտի' 9,3%-ով կրճատված ծավալները: Դրան զուգահեռ, արդյունաբերական հատվածում դիտվող 1,3 տոկոս թույլ աճը եւ էներգահամալիրի 3,4 տոկոս աճը բավարար չեն եղել տնտեսական ակտիվության դինամիկայի բարելավման համար: Վիճակագրական կոմիտեի հաշվետվություններում ագրոհատվածի վերաբերյալ տվյալները 2019 թվականից սկսած հրապարակվում են միայն եռամսյակային պարբերականությամբ: Մեկ տարի առաջ ՝ 2019թ.հունվար-հուլիս ամիսներին, ամենաբարձր աճը ցույց են տվել ծառայությունների ոլորտը՝ 15,2%, առևտրի ոլորտը՝ 8,9% և արդյունաբերական հատվածը՝ 8,4%, որոնց ֆոնին շինարարության ոլորտի 4,5% աճը համեստ էր, իսկ էներգահամալիրում արձանագրվել է 5% անկում։

 

Արդյունաբերական արտադրանքի գների ինդեքսը 2020 թվականի հունվար-հուլիսին 2019 թվականի նույն ժամանակահատվածի համեմատ աճել է 1,1 տոկոսով, 2020թ.հուլիսին 2019թ. հուլիսի համեմատ աճել է 3,7 տոկոսով, իսկ միայն 2020թ. հուլիսի նաճել է 1 տոկոսով: Մեկ տարի առաջ՝ 2019թ. հունվար-հուլիսին 2018թ. նույն ժամանակահատվածի համեմատ արդյունաբերական արտադրանքի գների ինդեքսը չի փոխվել, 2019թ. հուլիսին 2018թ. հուլիսի համեմատ նվազել է 0,7%-ով, իսկ միայն 2018թ. հուլիսի համեմատ նվազել է 0,1% - ով:

 

Իսկ ամսական կտրվածքով (2020թ. հուլիս ամսին) տնտեսական ակտիվության աճին վճռական խթան են տվել էներգահամալիրը՝ 16,2 տոկոսով, առեւտրի հատվածը՝ 11,7 տոկոսով, շինարարության ոլորտը՝ 10,8 տոկոսով, արդյունաբերական հատվածի 1,4 տոկոս թույլ աճի եւ ծառայությունների ոլորտի  0,9 տոկոս լճացման աճի դեպքում: Մեկ տարի առաջ (2019թ. հուլիսին) առևտուրը ցույց էր տվել 9,3%, ծառայությունների ոլորտը՝ 7,7%, արդյունաբերության հատվածը՝ 6,7%, շինարարության ոլորտը՝ 5,9%, էներգահամալիրը՝ 2,4% աճ։

 

Տարեկան կտրվածքով (2020թ. հուլիսին 2019թ. հուլիսի համեմատ) առավել անկումն արձանագրվել է ծառայությունների ոլորտում՝ 21,6%, որին անկման տեմպերով հաջորդել են շինարարության ոլորտը՝ 19,5%, առևտրի հատվածը՝ 10,4%, արդյունաբերության հատվածը՝ 2,3% և էներգահամալիրը՝ 2%։ Մեկ տարի առաջ ՝ 2019թ.հուլիսին 2018թ. հուլիսի համեմատ ամենաբարձր աճը ցույց են տվել արդյունաբերական հատվածը՝ 16,1% և ծառայությունների ոլորտը՝ 14,9%, այնուհետև մեծ տարբերությամբ հետևել են առևտուրը՝ 9,1% և շինարարության ոլորտը ՝ 4,1%, իսկ էներգահամալիրում պահպանվել է անկումը՝  տեմպերի մինչև 2,2% դանդաղմամբ։

 

2020թ. հունվար-հուլիս ամիսների, վիճակագրական տվյալների համաձայն, բացարձակ մեծությամբ առաջատարի դիրքը պահպանում է առեւտրի ոլորտը՝ 1.5 տրլն   դրամ ծավալով (3.1 մլրդ դոլար): Երկրորդ տեղում է արդյունաբերական հատվածը՝ 1.1 տրլն դրամ (2.2 մլրդ դոլար), 3 - րդ տեղում ծառայությունների ոլորտն է' 968.8 մլրդ դրամ (2 մլրդ դոլար), իսկ 4 - րդ տեղում է շինարարության ոլորտը' 137.6 մլրդ դրամ (284.4 մլն դոլար): Էլեկտրաէներգիայի արտադրության ծավալը 2020թ. հունվար-հուլիս ամիսներին կազմել է 4448.4 մլն կվտ։ժ., որից միայն հուլիսին' 646.3 մլն կվտ:ժ:

 

Դրա հետ մեկտեղ, Հայաստանի արտաքին առեւտրային շրջանառությունը 2020 թվականի հունվար-հուլիս ամիսներին կազմել է 1.807 տրլն դրամ (3.739 մլրդ դոլար)՝ տարեկան 11,3% անկումով։ Դրա կառուցվածքում արտահանման ծավալը կրճատվել է 6,4 տոկոսով ՝  մինչեւ 644.6 մլրդ դրամ (1.334 մլրդ   դոլար), իսկ ներմուծումը՝ 13.7% - ով ՝ մինչև 1.162 տրլն  դրամ (2.405 մլրդ դոլար): Միայն 2020 թվականի հուլիսին արտաքին առեւտրի շրջանառությունն աճել է 2,4 տոկոսով ՝ ներմուծման  2,9 տոկոս աճի հաշվին ՝ արտահանման 1,5 տոկոսով աճի դեպքում, իսկ 2019թ. հուլիսի համեմատ արտաքին առեեւտրի շրջանառությունը նվազել է 14,3 տոկոսով ՝ ներմուծման 18,6 տոկոս եւ արտահանման 5,9 տոկոս անկման պատճառով: Մեկ տարի առաջ ՝ 2019թ. հունվար-հուլիսին, արտաքին առևտրաշրջանառությունը աճել է 2,3% - ով (միայն հուլիսին ՝ 6,6% աճ) ՝ արտահանման 3% աճի և ներմուծման 1.9% աճի պատճառով (միայն հուլիսին ներմուծումն աճել է 6,5% - ով՝ արտահանման 6,8% աճի դեպքում), իսկ 2018թ. հուլիսի համեմատ արտաքին առևտրաշրջանառությունը աճել է 13% - ով ՝ արտահանման 19,5% և ներմուծման 10% աճի հաշվին:

 

Դրամի միջին հաշվարկային փոխարժեքը 2020 թվականի հուլիսին կազմել է 484.65 դրամ/1դոլար, իսկ հունվար-հուլիսին՝ 483.67 դրամ/1դոլար՝ 2019թ. հուլիսի 476.50 դրամ/1դոլարի և 2019թ. հունվար-հուլիսի 483.07 դրամ/1դոլարի դիմաց: