Ուրբաթ, 6 Նոյեմբերի 2020 15:51

Արմինֆո.Հայաստանում տնտեսական ակտիվությունը 2020թ. հունվար-սեպտեմբերին շարունակել է անկումը ՝ կազմելով բացասական 6.6% (այս տարվա հունվար-օգոստոսի 6.4% անկման և 2019թ. նույն ժամանակահատվածի 7.1% աճի փոխարեն): Ըստ ՀՀ Վիճակագրական կոմիտեի վերջնական տվյալների, 2020թ. սեպտեմբերին՝ 2019թ. սեպտեմբերի համեմատ, տնտեսական ակտիվությունը նվազել է 7,5% - ով, բայց միայն 2020թ. սեպտեմբերին աճն արագացրել է մինչև 10,6% ՝ օգոստոսյան 7,4% - ից։

 

Այս տարվա հունվար-սեպտեմբեր ամիսներին աճ ապահովված միակ ոլորտներն են արդյունաբերական ոլորտը, էներգետիկ համալիրը եւ գյուղատնտեսությունը ՝ համապատասխանաբար 1% եւ 1,5% եւ 0,5%: Իսկ մնացած ճյուղերը լուրջ անկում են գրանցել. շինարարությունը ՝ 15,7 տոկոսով, առևտուրը ՝ 11,4 տոկոսով, ծառայությունների ոլորտը ՝ 11,7 տոկոսով ։

 

Մեկ տարի առաջ ՝ 2019թվականի հունվար-սեպտեմբերին, տնտեսական ակտիվության աճն ավելի մեծ չափով պայմանավորել է ծառայությունների ոլորտը ՝ տարեկան 15,5% - ով, արդյունաբերական ոլորտը ՝ 9,7% - ով, առևտրի ոլորտը ՝ 8,8% - ով, շինարարության ոլորտը ՝ 4,4% - ով, իսկ էներգետիկ համալիրը և գյուղատնտեսական ոլորտը ՝ համապատասխանաբար 2,2% - ով և 4,8% - ով։

 

Արդյունաբերական արտադրանքի գների ինդեքսը 2020 թ․ հունցար-սեպտեմբերին՝ 2019 թվականի հունվար-սեպտեմբերի համեմատ, աճել է 0,9 տոկոսով, 2020թ.սեպտեմբերին ՝ 2019թ. սեպտեմբերի համեմատ ՝ 1,4 տոկոսով, իսկ միայն 2020թ. սեպտեմբերին ՝ նվազել 0,2 տոկոսով: Մեկ տարի առաջ ՝ 2018թ.հունվար-սեպտեմբերին, արդյունաբերական արտադրանքի գների ինդեքսն աճել է 1,6% - ով, 2018թ. սեպտեմբերին ՝ 0,5% - ով, իսկ միայն 2018թ. սեպտեմբերին ՝ 0,2% - ով:

 

Իսկ ամսական կտրվածքով (սեպտեմբերին) տնտեսական ակտիվության աճի որոշիչ խթան է հանդիսացել շինարարության ոլորտը, որը 9,4 տոկոսով աճ է գրանցել (2019թ.սեպտեմբերի 4,9 տոկոս աճի և 2020թ. օգոստոսի 29,8 տոկոս աճի համեմատ), ավելի փոքր չափով առևտրային հատվածը ՝ 5,2 տոկոսով ՝ օգոստոսյան 0,4 տոկոսից (2019թ. սեպտեմբերին ՝ 0,6 տոկոս աճի դիմաց), ծառայությունների ոլորտը ՝ 4,1 տոկոսով (2019թ. սեպտեմբերինժ 3,6% աճի և 2020թ. օգոստոսի 4,3% աճի դիմաց) և արդյունաբերական հատվածը ՝ 3,1% (2019թ.սեպտեմբերի 0,6% աճի և 2020թ. օգոստոսի 3,4% աճի դիմաց):

 

Տարեկան կտրվածքով (2020թ. սեպտեմբեր՝ 2019թ. սեպտեմբերի համեմատ) անկում են գրանցել բոլոր ոլորտները՝ բացառությամբ արդյունաբերության և շինարարության ՝ համապատասխանաբար 1,8% և 0,6% աճ, մինչդեռ ծառայությունների ոլորտը գրանցել է անկում 18,3% - ով, առևտրի ոլորտը ՝ 10,8% - ով, էներգետիկ համալիրը ՝ 1,7% - ով ։ 2019 թ.սեպտեմբերին՝ 2018 սեպտեմբերի համեմատ, այդ ոլորտները աճ են արձանագրել, ընդ որում՝տեմպերով առաջատար էին ծառայությունների ոլորտը ՝ 15,1% - ով, արդյունաբերությունը ՝ 11% - ով, էներգետիկ համալիրը ՝ 9,3% - ով, որին հաջորդում է առևտրի ոլորտը ՝ 7,5% - ով և շինարարության ոլորտը ՝ 4,2% - ով ։

 

Վիճակագրական տվյալների համաձայն՝ 2020թ. հունվար-սեպտեմբեր ամիսներին բացարձակ մեծությամբ առաջատարի դիրքը պահպանում է առեւտրի ոլորտը ՝ 2 տրլն դրամ ծավալով($4.2 մլրդ): Երկրորդ տեղում արդյունաբերական հատվածն է ՝ 1.4 տրլն ($2.9 մլրդ), երրորդ տեղում  ծառայությունների ոլորտը ՝ 1.2 տրլն դրամ ($2.6 մլրդ), չորրորդ տեղում է արդյունաբերական հատվածը ՝ 555.2 մլրդ դրամ ($1.1 մլրդ), և 5 առաջատարների թիվը եզրափակում է շինարարության ոլորտը ՝ 224.3 մլրդ դրամ ($463.3 մլն) ծավալով: Էլեկտրաէներգիայի արտադրության ծավալը 2020թ. հունվար-սեպտեմբերին կազմել է 5737 մլն կՎտ/ժ։

 

Դրա հետ մեկտեղ, Հայաստանի արտաքին առեւտրային շրջանառությունը 2020թ.հունվար-սեպտեմբերին կազմել է 2.4 տրլն դրամ ($5 մլրդ)՝ տարեկան 10.5% անկումով։ Դրա կառուցվածքում արտահանման ծավալը տարեկան անկում է ապրել 4,4 տոկոսով ՝ մինչև 884,9 մլրդ դրամ (1.8 մլրդ դոլար), իսկ ներմուծման նվազումը ծանրակշիռ է եղել ՝ 13,7 տոկոսով ՝ մինչև 1.5 տրլն դրամ ($3.2 մլրդ): Միայն 2020թ. սեպտեմբերին արտաքին ապրանքաշրջանառությունն աճել է 4,9% - ով ՝ արտահանման 8,7% և ներմուծման 2,7% աճի հաշվին ։

 

2019թ. սեպտեմբերի համեմատ արտաքին առևտրաշրջանառության կրճատումը 12,4% - ով պայմանավորված էր ներմուծման էական անկմամբ ՝ 20,4% - ով, արտահանման 4,6% - ով աճի դեպքում ։ Մեկ տարի առաջ ՝ 2019թ.հունվար-սեպտեմբեր ամիսներին, Հայաստանի արտաքին առևտրաշրջանառության աճը կազմել է 13,1 տոկոս, ինչը պայմանավորված էր ներմուծման 20,5 տոկոս աճով և արտահանման ավելի համեստ աճով ՝ ընդամենը 0,2 տոկոսով։

 

Դրամի միջին հաշվարկային փոխարժեքը 2020 թ․ սեպտեմբերին կազմել է 486,69 դրամ/$1, իսկ 2020 թ․ հունվար-սեպտեմբերին ՝ 484,20 դրամ/$1՝ 2019թ. սեպտեմբերի 476,23 դր/$1 - ի  և 2019թ. հունվար-սեպտեմբերի 481,52 դր/$1 - ի դիմաց։